Resume
Samenvatting Hoofdstuk 2 - fundamenten uit de oudheid
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
samenvatting hoofdstuk 2 - fundamenten uit de oudheid
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
HOOFSTUK 2-FUNDAMENTEN UIT DE OUDHEID1. De oudste bouwstenen vh publiekrecht
A. De alleroudste rechtsteksten
- Bakermat West-Europese cultuur
Religie (Jeruzalem)
Ratio (Athene)
Recht (Rome)
- Waarom?
Schriftstelsels (kennisopbouw: indirecte bronnen voor onze streken)
Steden (taakverdeling; want samenleving wordt ingewikkelder => regels nodig)
- Waar?
Vruchtbare halve maan
Hiërogliefen
Codex Hammoerabi (steen)
=> alleroudste bestaande wettekst
=> Wanneer? 18de E VC
=> Wat? Nu stèle in Louvre (ontdekt in Susa-Iran), tekst in spijkerschrift
=> Wie ? koning Hammoerabi; bouwt na militaire veroveringen gecentraliseerd rijk uit eerste
dynastie van Babylon
= spreekt tot de verbeelding, duidt heel mooi hoe recht en religie nauw verbonden zijn
- Charismatische zeer belangrijk
- Bovenaan = Samas (zonnegod) => ‘groot rechter van hemel en aarde’ => dicteert wet vanuit
hemel aan Hammoerabi (niet lett)
- Vanboven op steen twee figuren; in de iconografie (leer vd beelden)
Degene die zit heeft meer macht (rechter zit - partijen staan)
- Hammoerabi: belangrijke koning en recht gebruikt om zijn macht uit te bouwen, opgelegd
door Samas => legitimeert zijn macht door beroep te doen op goddelijkheid
=> Scepter = symbool van macht ad heerser gegeven > religieuze legitimatie
- Maar is die codex een wetboek? Neen niet echt
Wetboek is ideaal concept en voldoet aan de volgende voorwaarden :(ratio paradigma)
▪ logisch geordend, systematisch, conceptueel => Codex Hamm: zeer
casuïstisch, niet systematisch, geen grote concepten
▪ echt wetboek is formeel exhaustief => codex Hamm niet formeel
exhaustief/volledig => wetboek moet alle principes bevatten van bepaalde
rechtstak
Materieel exhaustief: alle voorschriften voor alles dat zich voordoet;
behandelt inhoudelijk alle mogelijke situaties = NIET MOGELIJK
Formeel exhaustief: voldoende algemene principes om daarmee alle
mogelijke toekomstige problemen oplossen
Vb) gemotoriseerde voertuigen ‘vaag’ maar klopt
, In codex Hammoerabi wetten? Weten we niet.. kunnen evengoed gewoonterechtsregels,
doctrine etc.
Codex Hammoerabi: enkele citaten
Het talioprincipe: het onrecht dat je wordt aangedaan ga je in dezelfde mate aan de dader
aandoen – oog om oog, tand om tand principe => heel casuïstisch
dit principe leidde tot realisatie geweldsmonopolie
eigenrichting beperkt => niet onbeperkt wraak nemen => vergelding opleggen die even
groot is met hetgene je zelf is aangedaan
Verbod van Eigenrichting; een van de fundamentele principes van ons recht
= jezelf recht verschaffen, niet via rechtbank/ overheid gaat om gelijk te krijgen of te sanctioneren (
het gewoon zelf doen)
Vb) boom net op de grens twee huizen => naar vredegerecht stappen en vragen dat die boom
weggaat en met hulp van buitenaf die boom wegdoen (dmv rechter)
>< eigenrichting: zelf die boom hakken ’s nachts
Verbod van geweldmonopolie: de overheid mag desnoods geweld gebruiken om die boom weg te
doen >> Verbod van eigenrichting want alleen overheid mag geweld gebruiken
- onderscheid in standen:
Vrij man, onvrij man, slaaf => wijst op standenmaatschappij
Principe van gelijkheid? Nog niet volledig gerealiseerd ‘in principe is ied gelijk’ maar gedurende de
geschiedenis altijd standenmaatschappij
2 Het gewoonterecht
A. Wat is het gewoonterecht / de gewoonte
Waarom passen we regels toe die we toepassen?
Rechts rijden => ied doet dat na van zijn ouders => niet goed of slecht > door traditie en geen vragen
stellen bij de herhaling => we hebben iets aanvaard
De gewoonte/ het gewoonterecht zeer traditioneel gelegitimeerd ; we doen wat we al altijd deden
en aanvaarden regels omdat ze er al altijd waren
- Gewoonte is belangrijke legitimatie van recht
- Gewoonte is formele rechtsbron = vorm waarin het recht ontstaat (het heeft ook ooit niet
bestaan)
- Gewoonterecht is statisch, maar is evoluerend met maatschp’ij want ongeschreven
B. Bestaansvoorwaarden gewoonterecht
1) Herhaling: éénzelfde probleem wordt altijd op zelfde manier opgelost, we hebben het altijd
zo gedaan, objectieve element + variërend
Kan duizenden keren : eieren kopen dus herhaling veel en snel
Maar kan ook weinig: erfopvolging koning ; duurt veel langer
Bv internationaal publiekrecht: state practice
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur chantalvr3. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,96. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62890 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans