Samenvatting recht
Algemeen recht
Les 1: wat is recht?
-Casus Pukkelpop
● Wat is Pukkelpop?
● Wie is Pukkelpop?
● Pukkelpop is juridisch kluwen
○ Organisator = VZW the factory (rechtspersoon)
■ Bestuurder vennootschap
○ Kluwen rechtsverhouding = talloze contracten
■ Groepen
■ Bezoekers
■ Allerhande firma’s
■ Verzekeringsmaatschappijen
● 18 augustus 2011 = storm
● Voor gewone mens gewone storm
● Voor jurist = rechtsfeit
○ Gebeurtenis met juridische gevolgen
○ Schadeverwekkende gebeurtenis
● Vraag = wie draagt schade
○ Typische rechtsvraag = vraag waarop recht antwoord moet bieden
○ Recht = geheel van principes en uitzonderingen daarop
● Algemeen principe = iedereen draagt eigen schade
● Uitzondering: iemand anders bracht schade toe
○ Burgerlijk recht
■ Materiële schade
■ Lichamelijke schade
■ Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid
○ Strafrecht doden en gewonden —> strafrechtelijk onderzoek
■ Parket zoekt uit of er schuldigen zijn
■ Kwalificatie: onvrijwillige slagen en verwondingen
■ Geen schuldigen?
■ Burgerlijke procedure altijd mogelijk
● Onderscheid strafrechtelijke en burgerlijke fout
○ Deels overlappend
○ Alle strafrechtelijke fouten burgerrechtelijke fouten, maar omgekeerd
niet
○ Strafrechtelijke fout > burgerrechtelijke fout
● Vraag: is er een contract?
○ Overeenkomst = contract
○ Contract/overeenkomst
, ■ Samentreffen vd wil van twee of meer rechtssubjecten met het
oog op het doen ontstaan, wijzigen of uitdoven verbintenissen
■ Rechtsband waarbij 1 of meer personen jegens 1 of meer
personen gehouden zijn iets te geven, iets te doen of iets te
laten
● Principe 1: overeenkomst strekt de partijen tot wet
○ Moet uitgevoerd worden
○ Festival stopgezet, sommige groepen konden niet optreden
● Principe 2: contractuele aansprakelijkheid
○ Wanneer partij door eigen fout in gebreke blijft de uitvoering van haar
verbintenissen
● Gevolg: schadevergoeding wegens niet-uitvoering overeenkomst
● Uitzondering: overmacht
○ Overmacht = onvoorziene gebeurtenis die onafhankelijk vd wil vd
partijen plaatsvindt en een onoverkomelijk obstakel vormt om het
contract uit te voeren
○ Wettelijke wereld vs werkelijke wereld
● Theoretisch geld terugvragen want op achterkant ticket
● Indien geen overeenkomst
○ Principe: iedereen eigen schade
○ Uitzondering: onrechtmatige daad: iedereen die door zijn fout schade
veroorzaakt aan een ander, moet deze schade vergoeden
● Andere vergoedingsmechanismen
○ Rampenfonds: erkenning door overheid als ramp
○ Gevolgen
■ VZW kan dit inroepen als extra element voor overmacht: ramp
moeilijk te voorzien
■ Rampenfonds kan tussenkomen, enkel materiële schade niet
gedekt door brandverzekering
○ Vraag: beroep op rampenfonds? Moeilijk
■ Franchise van €250
■ Schade moet erg goed gedocumenteerd worden
-Recht is overal
● Pukkelpop
● Burenruzies
● Mode
● Aanranding vd eerbaarheid
● Naam
● Leeftijd
● Geslacht
-Wat is recht
● Rechtstheoretische vraag
● Gemakkelijk: is overal
● Wat is het nu?
○ Recht regelt de werkelijkheid
○ Recht bepaalt wat mag, niet mag en moet
, ● Regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het objectief recht
○ Objectief recht = algemeen, voor iedereen geldend, niet specifiek
○ Recht niet neutraal, maar uitkomst (politieke) keuzes
○ Objectief recht verschilt per land en zelfs regio
● Welke subjectieve rechten
○ Subjectieve politieke rechten: tegenover overheid, publiekrecht
■ Politieke vrijheden: vrijheid van meningsuiting
■ Participatierechten: stemrecht
■ Sociaal-economische en culturele grondrechten: sociale
zekerheid
○ Subjectieve civiele rechten: tegenover medeburgers, privaatrecht
■ Persoonlijkheidsrechten
■ Familierechten
■ Zakelijke rechten
■ Vorderingsrechten
■ Intellectuele rechten
● Georganiseerde structuur inzake afdwinging regels
○ Extra regels nodig
○ Structuren nodig
● Georganiseerde structuur voor verandering regels
○ Maatschappij niet statisch, maar evolueert
○ Recht evolueert mee
● Wat is recht
○ Regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het objectief
recht
○ Georganiseerde structuur inzake toepassing en afdwinging regels
○ Georganiseerde structuur voor verandering regels
● Recht is de geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in de
samenleving
● Recht is niet gelijk aan rechtvaardig
○ Onschuldig opgesloten
○ Schuldig maar vrijgesproken
○ Erfenis: successierechten soms loodzwaar
● Gelijk hebben niet gelijk aan gelijk krijgen
○ In rechte afdwingen: via de rechtbank
■ Duur
■ Tijdrovend
○ Geen precedentenwerking: rechter kan anders beslissen
○ Kosten-baten-analyse
● Recht niet gelijk aan zalig makend
○ Vertoont hiaten
○ Complex, tegenstrijdig en onduidelijk
○ Meerdere oplossingen eenzelfde probleem
○ Overregulering, verouderde wetgeving
Les 2: indeling en bronnen van het recht
, -Basisbegrippen
● Onderscheid objectief en subjectief recht
○ Objectief recht
■ Recht zoals op een bepaald moment op een bepaalde plaats
van toepassing is, abstractie gemaakt van de betrokken
persoon of situatie
■ Kortweg: de rechtsregel (in brede zin: ook rechtsleer,
rechtspraak)
○ Subjectief recht
■ In concreto toegepast recht
■ Recht waarop betrokken persoon of subject kan aanspraak
maken. Om het uit te oefenen heeft de persoon bevoegdheid,
een macht, verleend door het objectief recht
○ Onderlinge verhouding = objectief recht is de bron van subjectieve
rechten
● Rechtsfeit
○ Feit waaraan objectief recht gevolgen koppelt
○ Voorbeelden: geboorte, overlijden, ongeval etc
● Rechtshandeling
○ Menselijk handelen om een bepaald juridisch gevolg te krijgen
(doelbewust)
○ Voorbeelden: huwelijk, testament, schadevergoeding betalen
○ Alle rechtshandelingen zijn rechtsfeiten
● Rechtsgevolg
○ Het gevolg dat het objectieve recht koppelt aan een rechtsfeit
● Onderscheid aanvullend/suppletief & imperatief/dwingend recht
○ Principe: vrije beschikking
○ Aanvullend recht: als de partijen niets daaromtrent geregeld hebben,
dan geldt de wettelijke regeling
○ Dwingend recht: beperking van vrijheid omwille van morele, politieke,
economische en sociale overwegingen
● Onderscheid rechtsbekwaamheid & handelingsbekwaamheid
○ Rechtsbekwaamheid = men heeft rechten en plichten
○ Handelingsbekwaamheid = men kan die rechten uitvoeren of
afdwingen
■ In principe vanaf 18 jaar, maar talloze uitzonderingen
-Indeling van het recht
Privaatrecht Publiekrecht
Nationaal -Burgerlijk recht -Grondwettelijk recht
-Handelsrecht -Administratief recht
-Sociaal recht -Fiscaal recht
-Burgerlijk procesrecht -Strafrecht