Resume
Samenvatting Taak wpo 2 PGB
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting boek als voorbereiding vr WPO 2
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
M.B. (2023/24)PGB TAAK 2: SAMENVATTING WEC 2:
DEEL 1: DE ECONOMISCHE WEDEROPBOUW & DE VERSTERKING VAN HET SOCIAAL
OVERLEG: 1945 - 1960: (p. 258-263 & 281-291)
A. de economische wederopbouw & de versterking van het sociaal overleg:
1. wederopbouw van BEL naoorlogse eco: snel = verlengde van restauratie van lib eco
beleid
● idee: terugkeer naar vooroorlogse vrije marktmodel
○ probleem: onevenwicht = beschikbare geldvoorraad <> aanbod van goederen
& diensten
○ oorzaak: onhoudbare situatie
■ hoge oorlogsprijzen
■ onaangepaste lonen
○ oplossing:
■ prijsdaling
■ loonsverhoging
● C. Gutt: muntsanering:
○ Okt. 1944:
■ oude bankbiljetten: geen koopkracht
■ alle rekeningen geblokkeerd
○ wat:
■ per persoon slechts klein bedrag omzetten tot nieuwe bankbiljetten
■ rest = tijdelijk onbeschibare rekeningen → omzetten in een
muntsaneringslening
○ doel: inkrimping van geldomloop → evenredige daling van prijzen op zwarte
markt
○ ook: loonsverhoging moest beperkt blijven
■ reden: prijsdaling niet verhinderen
● September 1944: Nationale Conferentie van de Arbeid = kleinere vermeerdering tov
1940 (slechts 40%)
2. Compensatie op sociaal vlak:
● eco beleid ~ algemeen socialeverzekeringsstelsel:
○ compromis van gematigde figuren uit vakbonds- en WG-wereld
○ linkervleugel van soc vakbond & grote delen van christelijke
arbeidersbeweging = :(
○ Figuur: A. Van Acker
● december 1944: besluitwet betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders
,M.B. (2023/24)
● 16 januari 1945: °Rijksdienst voor Maatschappelijke Zekerheid
● elke verzekerde werknemer heeft recht op:
○ vervangend inkomen
○ wanneer:
■ werkloosheid
■ ziekte
■ invaliditeit
■ ouderdom
○ uitgangspunt: recht op arbeid
○ staat: minimuminkomen van elke loontrekkende garanderen
● verandering in vrijheid tot vakvereniging:
○ WG: mag wettelijk de ‘organisaties van de arbeiders niet hinderen’ (eis van
de vakbonden)
○ onderhandelingen op paritaire basis over lonen & arbeidsomstandigheden:
algemeen & wettelijk verplicht
○ vwdn vr organisaties:
■ klassenverzoenende ideologie (van Het Pact) aanvaarden
■ nationaal georganiseerd zijn
■ minimaal #leden hebben of ondernemingen organiseren die samen
evenveel WN telden
○ probleem vr clandestiene vakbeweging: moeilijk om aan criteria te
beantwoorden
● Het Sociaal Pact:
○ wat: innovatie op democratische legitimiteit
■ 1e codificatie van praktijk om soc organisaties een representatieve
monopolie te geven
■ andere legitimiteit dan parlement & EAS
○ opbouw: reeks concrete hervormingsvoorstellen v/d staat:
■ regering & parlement: wetgevende werk
■ staat: organiseren van nationale solidariteit
■ hervormingen = consensus tussen georganiseerde WG & WN
3. Reacties op het Sociaal Pact:
● SP al voor 1940 bezig:
○ pas in 1944:
■ °allesomvattende basiscompromis
■ eenheid in rationalisering van bestaande wetgeving gebracht
● tegenstand van conservatieve & katholieke WG
● #voordelen vr bedrijfsleven:
○ stijgende productiviteit
○ proletarisering van de arbeider tegen gaan & zijn koopkracht als consument
vergroten
,M.B. (2023/24)
○ machtspositie van WG bleef behouden: arbeiders keurden goed dat:
■ ‘goede gang van onderneming de basis (vormde) van de algemene
welvaart van het land’
■ ‘wettig gezag van de ondernemers erkenden’
■ ‘plichtsgetrouw hun werk zouden uitoefenen’
○ stakingen: uitgepraat aan de onderhandelingstafel & geïnstitutionaliseerd
(formeel gemaakt)
○ individueel recht tot staken (buiten wettelijke gesprekspartners = vakbonden):
beperkt
4. mislukking van de regeringspolitiek & oplossing:
● mislukking:
○ moeilijke realisatie van de prijzen drukken via beperkt houden van
muntvoorraad
○ Nieuwe coalitie olv Van Acker: veranderde van onderwerp/aanpak
○ Van Gutts maatregelen werd afgestapt
○ tijdelijk geblokkeerde €: vrijgegeven
● Nu: regering zelf initiatieven in prijzensector
○ wat:
■ vitale producten: maximumprijzen & winstmarges
■ andere producten: ‘normale prijzen' & maxima kon vastgesteld worden
& controle in handen van rechtbanken
○ ingrijpende prijspolitiek ~ loonblokkeringen in verscheidene sectoren
● Subsidiëringspolitiek:
○ stijging van wereldprijzen van landbouwproducten: geen sterke prijsverhoging
in BEL
○ Trachtte andere kleinhandelsprijzen te drukken
○ algemene prijsdalingen afgekondigd
● doel maatregelen: ontwikkeling van inflatiespiraal van prijzen & lonen verhinderen
(was in FRA wel zo)
● beleid in industriële sector:
○ °steenkolenproductie (herstel afhankelijk van aanwezige energie)
○ import van steenkolen = energiebevoorrading op peil houden
○ sociale voordelen vr arbeiders die in mijnbouw wilden werken
○ Duitse krijgsgevangenen: dwangarbeid
○ Italiaanse gastarbeiders & displaced persons: ingezet
5. Economisch dirigisme:
● ‘geleide economie’ ging niet in tegen belangen van kapitaalgroepen:
○ niet geraakt aan macht van eigenaars
● voorstellen van communisten & socialisten: nationalisaties in
, M.B. (2023/24)
○ wapenindustrie
○ energiesector
○ kredietwezen
○ maar: in BEL weinig kans (tov FRA)
● staatssteun aan bedrijfsleven (o.m. aan steenkoolindustrie):
○ zonder veel staatscontrole
○ doel: verliezen aanvullen die uit prijzenblokkeringen resulteerden
● Productiepolitiek (A. Van Acker): via volmachten:
○ 12 april 1945: Besluitwet voor burgerlijke mobilisatie in energie- en
transportsector
■ sanctie: gerechtelijke vervolging
■ dus: stakingsverbod
○ 1947: prijsstijging (+30%) in energiesector zonder aanpassing van lonen
■ gevolg: staking begin 1948 → civiele mobilisatie & ontslag van
arbeiders
■ = hoogtepunt in concurrentiestrijd tussen communisten & soc-dem
(gewonnen dr soc-dem)
6. Regering van Paul-Henri Spaak:
● 1947: nieuwe regeringsformatie (terugtrekking van communisten) tussen SD & Kath
○ olv P.-H. Spaak
○ G. Eyskens: minister van financiën:
■ ‘modern’’ economisch CVP-beleid
■ staat = coördinerende rol
■ geleide economie begeleid dr politiek van soc vrede & afzwakking van
klassentegenstellingen
○ regeringscompromis: leidende beleid afbouwen & eco liberalisme in
prijzensector herstellen
○ wilden: geleidelijke opheffing van overheidsinmening
■ rantsoenering opgeheven (behalve uitz.)
■ vrije markt in handel herstellen
■ uitbreiding van grote warenhuizen
■ uitschakeling van systeem van maximumprijzen & subsidiëring
■ maar: inmenging in financiële sector
● Inmenging in financiële sector:
○ Nationale Bank van België: regeringsinvloed versterkt
○ uitbreiding van werkingsmogelijkheden van ‘Nationale Maatschappij voor
Krediet aan de Nijverheid’
● Systeem van bedrijfsorganisaties (gericht op afzwakking van sociale
tegenstellingen):
○ °centrale en sectorale bedrijfsraden
○ °ondernemingsraden in grote bedrijven: moest geraadpleegd worden bij
bedrijfseconomische kwesties met sociale inslag
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariebalasse22. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
53340 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans