Psychologie
= Bestudeert het gedrag op niveau van het individu
Persoon zelf meeloper? Psychopaat?
Directe omgeving agressieve films? Onverwerkte conflicten uit het verleden?
Biologie
= Zoekt naar lichaamsprocessen als verklaring voor gedrag
Gewelddadig door te veel testosteron
Hersentumor
…
Sociologie
= Zoekt naar maatschappelijke invloeden als verklaring voor gedrag
Samen lid van een gewelddadige jongerensubcultuur?
Gezin met emotionele verwaarlozing en huiselijk geweld?
Vrije wapenbezit in VS?
Psychologie
= De wetenschappelijke studie van het gedrag en de mentale activiteiten van het individu
In beginjaren van psychologie was er onenigheid over soort gedrag als studie:
Innerlijke van de mens
Uiterlijk waarneembare aspecten van gedrag
Soortgelijke tegenstellingen over manier waarop men aan wetenschap wou doen
Geesteswetenschappen
o Begrijpen hoe het denken, voelen en handelen van mensen in elkaar zit
o Geschiedenis, literatuurstudie, cultuurstudie
Natuurwetenschappen
o Verklaringen zoeken van bepaalde gedragingen via experimenten en objectieve
metingen
o Chemie, fysica
Tegenwoordig Niet of-of maar en-en
Naargelang het soort probleem kiest men de methode die het meest zinvolle resultaat kan
opleveren
, 1.3 Geschiedenis van de psychologie
De psychologie heeft een korte geschiedenis, maar een heel ver verleden.
1879: officiële geboortekaartje van psychologie
o Jaar waarin Wilhelm Wundt het eerste psychologisch labo oprichte in Leipzig
1.3.1. De verre voorgeschiedenis
Intuïtieve of voorwetenschappelijke psychologie
Ongeveer zo oud als de mens zelf
o Zodra de primitieve mens een begin van zelfbewustzijn ontwikkelde, is hij zich
wellicht vragen gaan stellen over de wijze waarop hijzelf en zijn soortgenoten zich
plegen te gedragen en hoe hij daar het best rekening mee kon houden.
Hier zijn bepaalde inzichten uit gegroeid – doorgegeven op generaties
Vb. via mythen, vertelsels, spreekwoorden, …
Opkomst van filosofie
= Betekende een hele vooruitgang in het zoeken naar kennis en inzicht
Rond 4de eeuw voor Christus in het Oude Griekenland
Nieuw in de filosofie:
Expliciete manier waarop ze zich met allerlei vragen inlieten
Systematiek die ze aanbrachten in hun inzichten
Bekendste filosofen uit die tijd:
Socrates Plato Aristoteles
1.3.2. De meer directe voorgeschiedenis
16de eeuw: belangrijke ommekeer in het westerse denken door gebeurtenissen:
Grote ontdekkingsreizen
Uitvinding boekdrukkunst waardoor kennis ruimer toegankelijk werd
Herontdekking van antieke geschriften
Hernieuwde aandacht voor antieke cultuur
Mensen begonnen zich vragen te stellen bij traditionele opvattingen en hechten meer
belang aan eigen waarnemingen en denkvermogens
De kiemen van de moderne wetenschappen ontwikkelde zich:
Sterrenkunde: Nicolaus Copernicus, Johannes Keppler, Galileo Galilei
Fysica: Isaac Newton
Chemie: Robert Boyle
Biologie: Vlaamse pionier in anatomie Andreas Vesalius
, Ontwikkelingen in filosofie
Veel filosofen vroegen zich af:
Wat is de waarde van onze kennis?
Waar komen onze overtuigingen vandaan?
Hoe komen we tot meer betrouwbare inzichten?
Twee stromingen die hier belangrijk voor waren
Rationalisme
= klemtoom op: De waarde van het logisch denken (de ratio)
Belangrijke vertegenwoordiger: René Descartes
Empirisme
= klemtoom op: De zintuiglijke waarneming (de empirie)
o Belangrijke vertegenwoordiger: John Locke
René Descartes (1596 – 1650)
Uitdaging: Filosofie uitbouwen die even grote precisie bereikt als de wiskunde.
Probeert tot een nieuw en universeel geldig kennissysteem te komen
Via een strikt logisch denkproces
Vertrekkend vanuit een methodische twijfel
(alle bestaande zekerheden worden tussen haakjes geplaatst)
Gevolg Het dualisme
= een verzameling visies over de relatie tussen de menselijke geest en materie, die als
uitgangspunt hebben dat de mentale verschijnselen, in bepaalde opzichten, immaterieel zijn.
Descartes maakt onderscheid tussen:
Res cogitans = Het denkend vermogen / de geest
Res extensa = De materie
Denkwijze van Descartes: Enkel de materie kan wetenschappelijk onderzocht worden
Het lichaam is een stuk materie dus behoort hiertoe
De geest kan niet wetenschappelijk onderzocht worden
o Het is immaterieel en dus empirisch ontoegankelijk
o Het is ‘vrij’
o Er kunnen geen vaste wetmatigheden in ontdekt worden
o Hij vond het totaal overbodig om de geest via de omweg van zintuiglijke
waarnemingen te onderzoeken, aangezien hij beter rechtstreeks, via het denken zelf,
bestudeerd kon worden.
John Locke (1632 – 1704)
Verschil met Descartes: Hij gelooft niet in aangeboren ideeën.
Mensen komen ter wereld als tabula rasa (onbeschreven blad)
Denkwijze: Het menselijk bewustzijn is bij de geboorte als een lege ruimte, die pas
later gaandeweg gevuld wordt met vele indrukken die we opdoen via zintuigen.
In tegenstelling tot de ziel is het bewustzijn wel toegankelijk voor observatie.
Sommigen probeerden al bepaalde wetmatigheden te ontdekken in de manier waarop de
bewustzijnsinhouden elkaar opvolgden.
Alle onderzoeken bleven beperkt tot onderzoek van eigen innerlijke gewaarwordingen.
Vaststelling John Stuart Mill (1806-1873)
, = Om tot een echte wetenschap uit te groeien moet men:
Zich baseren op vaststellingen die ook door anderen gecontroleerd kunnen worden
Alle beweringen experimenteel kunnen toetsen
Gevolg van ontstaan van de natuurwetenschappen
Filosofen stelden zich psychologische vragen
o Hoe komt kennis tot stand?
o In hoeverre is kennis betrouwbaar?
Wetenschappers botsten door hun ontdekkingen zelf op vragen
o Waar men vroeger nooit bij stil had gestaan
o Die totaal buiten hun eigen wetenschapsdomein vielen
Ontstaan van psychofysica / avant la lettre
= Onderzoekers gebruikten hun wetenschappelijk instrumentarium om die nieuwe psychologische
problemen meteen aan te pakken waardoor een nieuw soort psychologie ontstond
1.3.3. De psychologie als wetenschap van het bewustzijn
Halfweg de 19de eeuw wat, zowel vanuit filosofie als vanuit NW, het terrein voldoende voorbereid
om een wetenschappelijke psychologie te grondvesten.
Het structuralisme
Wilhelm Wundt (1832 – 1920)
De vader van de wetenschappelijke psychologie
De eerste die zich met reden ‘psycholoog’ kon noemen
Enkel medische opleiding gevolgd
Grote bijdrage: Synthese maken van wat door anderen al gedacht en voorgesteld was
Dit werkte hij uit tot een samenhangend beeld van hoe psychologie eruit zou moeten zien
Oprichting van labo voor experimentele psychologie in Leipzig
Dit maakte de meeste indruk
Onderzoekers kwamen zich er nadien bekwamen in de nieuwe wetenschap
Introductie van de experimentele methode (Dit was nieuw)
= In plaats van de te onderzoeken fenomenen op hun beroep te laten en ze te bestuderen zoals ze
zich spontaan aandienen, vond hij het beter ze zelf uit te lukken.
Zo kon hij ze in meer gecontroleerde omstandigheden onderzoeken
Hij achtte dit enkel mogelijk voor studie van relatief eenvoudige processen vb WN
o Sommige van zijn lln’en hadden minder schroom en trokken de lijn door naar het
geheel van psychologie (vb Edward Titchener)
Edward Titchener Brit die bij Wundt werkte
Hij probeerde nadien de Europese psychologie ingang te doen vinden in Amerika
Hoofddoel van de experimentele psychologie: De structuur van de geest analyseren
o Hij spiegelde zich hierbij aan diverse andere wetenschappen zoals chemie en
anatomie
Die proberen te achterhalen wat de elementaire bouwstenen zijn waaruit
respectievelijk de materie (atomen) en levende organismen (cellen) zijn
opgebouwd
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ans-vm. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €12,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
