Samenvatting van volume 2 inleiding tot recht, ik behaalde 18/20 met deze samenvatting. Alles staat er heel gedetailleerd en overzichtelijk in (zowel slides als boek).
Volume 2
DEEL 1: RECHTSFENOMEEN
Hoofdstuk IV: De mens en zijn gezin
Afdeling 1. Het huwelijk
§ 1. Sociaal fenomeen
1. SAMENLEVEN
- Het gezin = levensgemeenschap waarbinnen kinderen worden verwekt en grootgebracht
(socialisering). Het is tevens de primaire kern van de sociale zekerheid.
- Een welbepaalde vorm van een dergelijke samenleving werd geïnstitutionaliseerd en werd
huwelijk genoemd.
2. INSTITUTIONALISERING
- Institutionalisering van het huwelijk betekent: Regels zijn uitgewerkt m.b.t. het statuut van
de gehuwden (hoeveel personen, voorwaarden om te mogen huwen, etc), duurzaamheid
van de relatie, de procreatie en de economische gevolgen van het huwelijk.
- Men moet dergelijke regeling verabsoluteren: Als enige aanvaardbare mogelijkheid voor te
stellen of op te dringen.
§ 2. Juridisch fenomeen
3. BEGRIP
- Huwelijk: Duurzame vereniging van twee personen die door een vormelijke overeenkomst
toetreden tot de instelling huwelijk.
o Vormelijke overeenkomst
o Vormelijk wil zeggen dat het huwelijk niet louter tot stand komt door de consensus
van de partijen, maar dat de rechtsgeldige totstandkoming ook afhankelijk is van de
naleving van pleegvormen.
o Onderscheidt zich hierdoor van een feitelijk samenwonen.
o Doel
o Stichten van een levensgemeenschap waar twee personen als koppel willen
samenleven.
o Hierdoor onderscheidt het huwelijk zich van kortstondige verhoudingen, zoals
prostitutieverhoudingen en het praetium stupri = betalende seksverhouding.
Schijnhuwelijk
- Gesimuleerd huwelijk of schijnhuwelijk is een huwelijk dat gesloten wordt met een andere
bedoeling dan het stichten van een duurzame levensgemeenschap.
- Ambtenaar van burgerlijke stand heeft mogelijkheid te weigeren een schijnhuwelijk te
voltrekken. Sluiten van een schijnhuwelijk is als misdrijf ingevoerd.
C. Instelling: De echtgenoten treden toe tot de instelling van het huwelijk, met als gevolgen:
oDe inhoud van de verbintenis kan niet vrij door de partijen geregeld worden en niet
vrij verbroken worden.
o De wet regelt alle gevolgen ten opzichte van de gehuwden zelf en van hun kinderen.
D. Grondrecht
o Fundamenteel recht (om te huwen)
o Als grondrecht schijnt het huwelijk enkel als erkenning te krijgen tussen personen
van verschillend geslacht.
,4. NIET MEER DE HOEKSTEEN
- Het huwelijk is naar Belgisch recht zijn hoeksteenfunctie van de maatschappij kwijtgeraakt.
o Het is niet meer de enige door de rechtsorde gewenste samenlevingvorm.
o Vaststelling van afstamming volledig losgemaakt van het huwelijk.
- Door invoering van homohuwelijk in 2003 is de procreatieve functie van het huwelijk volledig
weggevallen. => EVOLUTIEVE ROL!
§ 3. Verloving
5. BEGRIP
- Aan het huwelijk gaat de verlovingstijd vooraf, met wederzijdse huwelijksbeloften.
- Hiervoor is door de wetgever geen regelgeving uitgewerkt.
- De verbreking van de verloving is steeds toegestaan, zonder schade te berokkenen aan de
andere partij.
§ 4. Huwelijksbemiddeling
6. WETTELIJKE REGELING
- Wet van 9 maart 1993
§ 5. Huwelijksvoorwaarden
7. GROND- EN VORMVOORWAARDEN
- Grondvoorwaarden: Zijn degene die tot het wezen van het huwelijk behoren.
o Positieve vereisten:
Twee personen: Verschillende geslacht is geen voorwaarde meer voor de
geldigheid van het huwelijk. Twee personen volstaan en zijn vereist.
Huwbare leeftijd: De huwbare minimumleeftijd wordt gesteld op 18 jaar. Er
bestaat geen maximumleeftijd. Om gewichtige redenen (bv. zwangerschap)
kan door familierechtbank ontheffing verleend worden van het vereiste. In
dit geval dienen de ouders van de trouwlustigen hun instemming te geven.
Huwelijkstoestemming:
Wat? De beogende wil van beide echtgenoten om met elkaar te
huwen. Ze geven zelf en in gelijktijdige aanwezigheid van beide
trouwers hun toestemming.
Afwezigheid van toestemming: Wanneer de uitgedrukte wil in
werkelijkheid geen toestemming inhield: bij krankzinnigheid of zware
dronkenschap. Het huwelijk is nietig!
Wilsgebreken: De gegeven toestemming vertoont een gebrek.
o Bedrog: niet aanvaard als wilgebrek.
o Dwaling: als wilsgebrek indien het een dwaling omtrent de
fysieke of burgerlijke identiteit van de persoon betreft.
o Geweld: Vereist is dat de materiële of morele dwang
determinerend is voor het geven van de toestemmig. Kan als
grond tot nietigheid van huwelijk ingeroepen worden.
, o Negatieve vereisten:
Vorig huwelijk: Verboden een tweede huwelijk aan te gaan voor de
ontbinding van het eerste. Bigamie is verboden en strafbaar!
Geen verboden bloed- of aanverwantschap:
Bloedverwantschap:
o In rechte opgaande en neerdalende lijn verboden tussen alle
verwanten.
o In de zijlijn tussen broers, zussen en tussen broer en zus.
o In de zijlijn tussen oom/tante en nicht/neef.
Aanverwantschap:
o In recht opgaande en neerdalende lijn tussen alle
aanverwanten.
o Schoonouder kan niet met schoonkind huwen, zelfs niet na
overlijden van zijn zoon/dochter.
o Stiefouder kan niet huwen met stiefkind.
Verzet: Rechthandeling waarbij bepaalde personen aan de ambtenaar van de
burgerlijke stand laten weten dat ze zich verzetten tegen een voorgenomen
huwelijk. Het verzet is afgeschaft in 2009.
- Vormvoorwaarden of pleegvormen: Hebben tot doel de vrijheid tot huwen te garanderen
en de partijen te attenderen op de verstrekkende gevolgen van het huwelijk. Ze worden
bepaald door de plaats waar het huwelijk gesloten wordt.
o Voor het huwelijk: Wetgever schrijft aangifte voor van voorgenomen huwelijk in de
woon-/verblijfplaats van 1 van aanstaande echtgenoten. Ambtenaar van burgerlijke
stand reikt ontvangstbewijs van aangifte uit. Pas 14 e dag na ondertekening van
aangifte mag het huwelijk gesloten worden, deze aangifte is voor 6 maanden geldig.
o Bij het sluiten van het huwelijk: Huwelijk wordt gesloten in openbaar, in
aanwezigheid van aanstaande echtgenoten en ten overstaan van de ambtenaar van
burgerlijke stand die de aangifte heeft opgemaakt. Toekomstige echtgenoten kunnen
beroep doen op hoogstens 4 getuigen. Hiervan wordt akte van huwelijk opgemaakt =
enige toegelaten bewijs van het huwelijk.
o De wet kent geen rechtsgevolgen toe aan huwelijk dat in België enkel voor de
bedienaar van de eredienst wordt gesloten.
8. SANCTIONERING BIJ NIET-NALEVING VOORWAARDEN
A. Vernietigende huwelijksbeletselen
Veronderstellen de overtreding van een van de huwelijksverplichtingen, waardoor rechter bestaande
huwelijk nietig verklaart, het wordt geacht nooit bestaan te hebben.
- Soorten:
o Relatieve nietigheden kunnen slechts door een beperkt aantal personen gevraagd
worden en opgehoffen (dekken van nietigheid) worden. Verjaring (van vordering
tegen huwelijk) mogelijk bij huwelijk aangetast door relatieve nietigheid.
o Absolute/volstrekte nietigheden mag door alle belanghebbenden gevraagd worden
en kan niet worden gedekt. Verjaring uitgesloten.
- Niet van rechtswege: Een huwelijk kan nooit van rechtswege nieitig of onbestaand zijn.
Nietigheid moet voor rechtbank worden gevraagd en door rechter uitgesproken worden.
- Gevolgen: Nietigverklaring heeft terugwerkende kracht, waardoor huwelijk nooit geacht
bestaan te hebben.
, o Uitzondering: Putatief of vermeend huwelijk: Rechtsgevolgen van huwelijk blijven
behouden, maar enkel voor echtgenoot die te goeder trouw was en voor de uit
huwelijk geboren kinderen.
- Absolute nietigheidsgronden:
o Wettelijke onvolwassenheid
o Ontbreken van toestemming
o Bigamie, bloedschande, simulatie, clandestiniteit en onbevoegdheid van ambtenaar
o Schijnhuwelijk en gedwongen huwelijk
- Relatieve nietigheidsgronden: Dwaling van 1 of beide echtgenoten.
B. Verbiedende huwelijksbeletselen
- Hebben als gevolg dat het huwelijk niet mag worden gesloten.
- Ambtenaar van burgerlijke stand die huwelijk toch sluit loopt tuchtsanctie op.
- Beletselen: Gemis aan de vereiste publiciteit en ontbreken van vereiste documenten.
§ 6. Gevolgen van het huwelijk
9. ALGEMEEN
- Primaire huwelijksstelsel
o Regelen zowel aspecten m.b.t. de persoon van de gehuwden, als aspecten m.b.t. hun
goederen.
o Deze regeling is dwingend voor beide echtgenoten, ze kunnen er niet van afwijken.
o Niet over te contracteren.
- Secundair huwelijksstelsel
o De gevolgen van huwelijk t.a.v. niet-fundamenteel vermogensstatuut kunnen groten-
deels door aanstaande echtgenoten zelf worden vastgelegd bij huwelijkscontract.
o Huwelijkvermogenrecht is aanvullend recht.
o Kan je over contracteren.
10. GEVOLGEN T.A.V. DE PERSOON (behoort tot primair huwelijksstelsel)
A. Juridische gelijkheid
- Civielrechtelijke gelijkheid van de echtgenoten. Deze wet heeft einde gemaakt aan de macht
van de man.
B. Vrijheid om alleen te handelen, zonder inmenging van andere partner
- Naam: Elke echtgenoot behoudt zijn familienaam, maar mogen ook familienaam van partner
bedienen.
- Woonplaats: Ieder van de echtgenoten bepaalt vrij zijn woonplaats, beide echtgenoten
moeten wel de echtelijke verblijfplaats betrekken.
- Nationaliteit: Ieder van de echtgenoten behoudt in principe zijn nationaliteit.
C. Wederzijdse huwelijksverplichtingen (art 212 e.v. BW)
- Samenwonen
o Het geschiedt in de echtelijke verblijfsplaats.
o Echtelijke verblijfplaats wordt door beide echtgenoten in onderlinge
overeenstemming vastgesteld. Indien geen overeenkomst, doet familierechtbank
uitspraak in het belang van het gezin.
o Feitelijke scheiding = Een van echtgenoten verlaat bewust en vrijwillig de echtelijke
woonst.
o Je kan je wettelijke woonplaats op andere zetten dan partner, maar echtelijke
verblijfplaats, waar je verblijft moet gelijk zijn.
- Getrouwheid
o In negatieve zin betekent het dat partners de verplichting hebben zich te onthouden
van iedere geslachtelijke omgang met een ander dan de mede-echtgenoot.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur AL3R. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,16. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
