DEEL 2: Ondernemingsrecht
1 Vrijheid van ondernemen en algemene
verplichtingen van de onderneming
1.1 De onderneming
We vinden de definitie die aangeeft wie wel en wie geen onderneming is terug in
het Wetboek van Economisch Recht.
Het uitoefenen van een economische activiteit is in het nieuwe ondernemingsbegrip
doorslaggevend om te bepalen wie een ‘onderneming’ is.
Een onderneming is elk van volgende organisaties:
Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent
Iedere rechtspersoon bv. vzw, naamloze vennootschap, bvba
Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
Bv. maatschappen, vzw’s, vrije beroepers, landbouwers…
Zijn dan geen ondernemingen:
Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen winstuitkering als doel
heeft en die ook in feite geen uitkeringen verricht aan haar leden of aan
personen die een beslissende invloed uitoefenen op het beleid van de
organisatie
Iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt
op een markt
De Federale Staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provinicies…
De economische bedrijvigheden van de overheid vallen in principe niet onder het
ondernemingsbegrip. Hun taak bestaat uit het behartigen van het algemeen welzijn.
Nochtans zullen de verrichtingen van bepaalde overheidsbedrijven wel als
economische activiteit worden beschouwd.
Bv. De NMBS en bpost worden wel als onderneming beschouwd omdat zij als
overheidsbedrijven een economische activiteit uitoefenen. Zij bieden uiteraard
goederen en diensten aan op een markt.
1
, Het vaststellen dat we met een onderneming te maken hebben, heeft belangrijke
gevolgen. Zo kunnen ondernemingen bv. failliet verklaard worden of in aanmerking
komen voor de maatregelen waarin wordt voorzien door het insolventierecht. De
onderneming is bovendien beschermd tegen oneerlijke praktijken van derden
bv. door de merknaam te deponeren.
De bewijsmiddelen tegen ondernemingen zijn ook ruimer. De geschillen worden
behandeld door de ondernemingsrechtbank.
Er wordt ter bescherming van derden wel een vermoeden gehanteerd dat elke
verbintenis van de onderneming een ondernemingsactiviteit is en dit tot het tegendeel
bewezen is.
Er bestaat geen officiële opsomming van alle vrije beroepen. Men gaat wel uit van een
aantal gezamenlijke kenmerken zoals het bestaan van een deontologische code
(plichtenleer) en een wettelijke regeling voor toegang tot het beroep
(beroepsfederatie). Daarbij gaat het onder meer om diplomavereisten en het volgen
van verplichte vorming.
Zo zijn er specifieke reglementeringen die bijzondere voorwaarden vastleggen voor de
uitoefening van het beroep voor erkende boekhouders-fiscalisten, loontrekkende
bedrijfsjuristen, advocaten, medische en paramedische beroepen en
verzekeringspersonen. Voor al die beroepen werden ook specifieke beroepsfederaties
opgericht.
Door de invoering van de nieuwe definitie van het ondernemingsbegrip vallen ‘vrije
beroepen’ als natuurlijk personen die op zelfstandige basis een economische activiteit
uitoefenen ook onder het nieuwe begrip.
2
,In het Wetboek van Economisch Recht (WER) is bovendien een apart boek voor vrije
beroepen openomen. Het onderwerpt hen onder andere aan de regels inzake
oneerlijke handelspraktijken.
1.3 Het statuur van de ondernemer
1.3.1 De toegang tot ondernemingsactiviteiten
A de vrijheid van handel
Elke burger is vrij en kan wettelijk om het even welke handelsbedrijvigheid uitoefenen.
B de juridische bevoegdheid
1 Handelingsbekwaamheid
Men moet juridisch bekwaam zijn om ondernemingsactiviteiten te kunnen doen en om
commerciële verbintenissen te kunnen aangaan. Dat houdt in dat men niet alleen
rechtsbekwaam moet zijn, maar tevens handelingsbekwaam. Men moet dus bekwaam
zijn om zijn rechten en plichten zelf en zelfstandig uit te oefenen.
Elke meerderjarige burger (vanaf 18 jaar) is in principe volledig handelingsbekwaam.
Op die regel bestaan wel een aantal uitzonderingen, o.a. mensen met een
geestesstoornis
2 Onverenigbaarheden
Een aantal burgers mag geen ondernemingsactiviteit uitvoeren. Het betreft personen
die in de samenleving bepaalde ambten bekleden, functies of beroepen uitoefenen in
het algemeen belang. Het goed vervullen van die functies is onverenigbaar met
activiteiten met een economisch doel en winstbejag.
Zo’n onverenigbaarheid treft alle personen die een rol spelen bij de rechtsbedeling,
zoals de magistraten, advocaten, gerechtsdeurwaarders en notarissen en verder de
personen in overheidsdienst.
3 Beroepsverboden
Bij wijze van sanctie, kan aan bepaalde personen door de rechter het verbod worden
opgelegd om ondernemingsactiviteiten of bestuursfuncties uit te oefenen in sommige
vennootschappen.
Dit verbod kan zowel door de strafrechter als door de ondernemingsrechtbank, in het
kaden van een faillissement opgelegd worden.
3
, 1.5.3 De formele verplichtingen van de onderneming
A Inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen
(KBO)
Elke onderneming moet zich voor aanvang van haar activiteiten inschrijven bij de
Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Dit is een centraal (elektronisch) register
voor het hele land met info over:
Elke natuurlijke persoon die in België een onderneming is. Dus iedere
natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent.
Elke rechtspersoon naar Belgisch recht
Elke rechtspersoon naar buitenlands of internationaal recht die in België over
een zetel of een bijkantoor beschikt.
Elke vestigingseenheid van voorgaande ondernemingen
Bij inschrijving van een onderneming krijgt deze een uniek identificatienummer, het
ondernemingsnummer of vestigingsnummer. Deze zijn niet overdraagbaar tussen
ondernemingen.
Het KBO is gestoeld op het ‘only-once’ -principe, of ook de ‘unieke inzameling van
gegevens’ voor de bedrijven. De ondernemingen moeten niet langer dezelfde
formaliteiten bij verschillende administraties vervullen. De KBO staat in voor de
informatie-uitwisseling tussen de verschillende administraties.
Bij inschrijving in de KBO zijn de volgende gegevens verplicht te vermelden:
De naam of firmanaam
De nauwkeurige aanduiding van adressen
De rechtsvorm
De rechtstoestand
De gegevens van de bankrekeningen
De identificatiegegevens
….
Die gegevens zijn een bron van – ook statistische – informatie voor de overheid en
voor andere belanghebbenden, zoals schuldeisers, leveranciers en concurrenten. Het is
ook een middel om sluikhandel te bestrijden of te bestraffen.
Als ondernemingen met elkaar onderhandelen moeten ze het ondernemingsnummer
gebruiken. Ook moet dit nummer op alle documenten vermeld staan.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur launyderck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
