Dit is een samenvatting die ik heb gemaakt ter voorbereiding van het examen pedagogische wetenschappen. Alle onderdelen staan uitgewerkt met voorbeelden en toepassingen.
HS1: Inleiding
HS 2: Ik wil leerkracht worden
HS 3: Het belang van leerkracht- leerlingrelaties
HS 5: Onderwijs in Vlaanderen
HS 6: Visies op goed onderwijs
HS 7: Observeren
HS 8: Didactisch model van Van Gelder
HS 9: Doelstellingen
HS 10: Didactische principes
HS 11: Thematisch werken
HS 12: Hoeken organiseren
HS 13: Digitale didactiek
HS 1: Inleiding
Pedagogische wetenschappen
= Wetenschappelijke studie over opvoeding
- ‘aanleren’ van kennis, inzichten, vaardigheden, houdingen en attitudes
- Pedagogisch handelen= noodzakelijke hulp en ondersteuning bieden zolang als nodig
Goed?: Kind beter in staat tot zelfbepaling
Onderwijskunde
= Wetenschap die leren, opleiden en ontwikkelen in onderwijs beschrijft, begrijpt en verklaart
+ levert bijdrage aan verbetering van onderwijssysteem en ontwikkelings- & leertrajecten
- Kern kleuteronderwijs: ontwikkeling stimuleren van elke kleuter binnen elk leergebied
DUS potentiële kwaliteiten van elke kleuter maximaal tot ontwikkeling brengen
Hoe?: warm en positief klasklimaat + (thematisch) spel, speelwerkplekken en
begeleiding & organisatie
Didactiek
= Onderdeel van wetenschap Onderwijskunde
= Theorie van leren en onderwijzen (hoe iets aanleren)
Didactiek <-> onderwijs
Kleuter onderwijs lager onderwijs
Proces van leiden en begeleiden bepaald kennisgeheel schematisch
overbrengen
- Didactisch handelen: proces van begeleiden en leiden
Komt tot uiting in handelingen en gedrag van kleuteronderwijzer
Hoe?:
• Aanbod die hij/ zij voor kinderen mogelijk maakt
• Ervaringskansen die hij/ zij daarmee biedt
• Beschikbare materialen
• Omgang met kleuters
• Aanspreking en benadering
• Aanbieding van opdrachten + begeleiding en evaluatie
- Didactiek van kleuteronderwijs: leer over de wijze waarop de kleuteronderwijzer hulp kan
bieden bij het ontwikkelingsproces van kleuters
,Didactisch handelen
= zeer heterogeen complex van gedragingen
- Varieert van aanbod, kleuter, klas, onderwijzer
- Begeleiden (onderwijzen):
• Intermenselijk gebeuren
• Geschiedt door en voor mensen
• = pedagogische activiteit in tussenmenselijke situaties
Sociaal- maatschappelijke context
Maatschappelijke ontwikkelingen: nagestreefde onderwijsdoelen:
verkeerseducatie erkennen van gevoelens
& ecologisch bewustzijn ontwikkelen & open houding naar andere
culturen
& digitale geletterdheid
Hoe goed onderwijs vormgeven
- Hoofdopdracht leerkracht: onderwijzen en lesgeven = activiteit die hefboom is om
kinderen tot leren te brengen zodat ze inhoudelijk gewapend zijn en hun talenten kunnen
ontplooien (uit rapport Brinckman 2021)
4 pijlers (richtinggevend bij voorbereiding en realisatie van
krachtige leer- en ontwikkelingsactiviteiten & stimuleren van
leerwinst bij kinderen)
Þ 1: Positief en verbindend leef- en leerklimaat:
• Veilige haven creëren (positieve, warme, verbindende relatie)
• Essentiële basisvaardigheden
§ Interactie- en inlevingskwaliteiten
§ Passend bieden van emotionele ondersteuning
Þ 2: Didactisch meesterschap (kwaliteit van instructie, vraagstelling, interactie en
feedback):
• Leerkracht = motor (om leer- en ontwikkelingsprocessen te leiden, sturen, op
gang te brengen en dirigeren naar e^ectieve leerwinst)
• Op maat uitgewerkt aanbod
• Vakdidactiek geeft antwoord op: “Hoe leer je iets aan kinderen in een klas-/
schoolcontext zodat de potentiële kwaliteiten van het kind worden
gemaximaliseerd?”
§ Activeren van bestaande voorkennis
§ Tre^ende voorbeelden gebruiken
§ Ondersteunende onderwijsleermiddelen gebruiken
§ Nauw opvolgen per kind
Þ 3: Rijk milieu en initiatiefruimte:
• Kinderen hebben grote exploratie- en initiatiefdrang om wereld te verkennen
Hoe?:
§ Goed organiseren
§ Samenwerking aanmoedigen
§ Als juf mee spelen en denken
§ Rijke waaier aan ontwikkelings- en leermaterialen aanbieden
Þ 4: EKectief klasmanagement en klasorganisatie:
• 3 voorgaande pijlers lukken alleen als leerkracht
eKectieve klasmanager is
§ Vermogen om duidelijke richting en sturing te geven (routines,
technieken, processen)
, HS 2: Ik wil leerkracht worden
Inleiding: ‘Proficiat, jij wil leerkracht worden’
- Bij behalen van diploma voldoende basiscompetenties
= geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die
startende leerkracht moet bezitten
Lerarenopleiding
- Elk studiejaar min. 1500 uren en max. 1800 uren besteden aan opleiding
- 1SP = 25 à 30 uren studie omvang
n Beroepsprofielen en basiscompetenties
- Beroepsprofiel: geeft kern weer van beroep en beschrijft beroepsactiviteit
n ‘Leraar zijn’ evolueert..
- Rol van leerkracht krijgt steeds nieuwe invullingen (bijscholen) door nieuwe
maatschappelijke verwachtingen
- Toekomstige leerkrachten zullen ‘kunnen’ van kinderen moeten opkrikken doordat
prestaties van Vlaamse jeugd daalt
n ‘Leraar zijn’ is ruimer dan lesgever zijn
1. Begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen
2. Opvoeder
3. Inhoudelijk expert
4. Organisator
5. Innovator – onderzoeker
6. Partner van ouders/ verzorgers
7. Partner van externen
8. Lid van schoolteam
9. Lid van onderwijsgemeenschap
10. Cultuurparticipant
Basiscompetenties voor leraar kleuteronderwijs
Zie bijlage 1
HS 3: Het belang van leerkracht- leerlingrelaties
Het begrip ‘leerkracht- leerlingrelatie’
n Relaties op klasniveau en relaties op individueel niveau
- Positieve en veilige relatie is noodzakelijk voor goed onderwijs
Op klasniveau
- Invloed van beslissingen van individuele leerkracht zijn groter dan
beslissingen op schoolniveau
- Als leerkracht continue in overleg met leerlingen (meestal op klasniveau)
- Klasklimaat: sfeer in klas en hoe leerlingen zich voelen
Hoe goed?:
• Begroeting in de klas
• Oprecht interesse tonen
• Enthousiaste leerlingen
- Dyadische leerkracht- leerlingrelatie (2tal)
niveau
individueel
Op
- Dyadisch perspectief is voornamelijk gebaseerd op gehechtheidstheorie +
legt nadruk op a^ectieve kwaliteit
3 dimensies: Nabijheid, afhankelijkheid, conflict
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisedecoster05. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,26. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
