Resume
Samenvatting Sociologische verbeelding als kracht - Sociologie
Bondige en overzichtelijke samenvatting aan de hand van een studiewijzer gegeven door de docent Pascal Roskam
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Deel I Het vizierH0 Inleiding
Wie wordt beschouwd als de vader van de sociologie?
Auguste Comte (1798-1857), grondlegger van de sociologie, introduceerde het als een
wetenschap van sociale verschijnselen.
Hoe benoemde de 'vader van de sociologie' de sociologie aanvankelijk?
Waarom?
Comte noemde het 'sociale fysica', geïnspireerd door de natuurwetenschappen, om
universele wetten van sociale orde te ontdekken.
Wie waren de drie andere grondleggers van de sociologie?
Émile Durkheim (1858-1917):
Max Weber (1864-1920):
Karl Marx (1818-1883):
H1 Wat bestudeert de sociologie?
Wat is het verschil tussen het ‘sociale als morele kwaliteit’ en het ‘sociale
als feitelijkheid’?
Sociale als morele kwaliteit: Focus op ethische waarden zoals empathie en solidariteit.
Sociale als feitelijkheid: Objectieve sociale verschijnselen zoals instituties en structuren.
Wat bedoelt Émile Durkheim met ‘sociale feiten’?
Sociale feiten zijn externe, dwingende structuren die individueel gedrag bepalen.
Wat is het verschil tussen gedrag en sociaal handelen?
Gedrag: Handelingen zonder sociale betekenis.
Sociaal handelen: Handelingen die rekening houden met anderen.
Wat bedoelen we met 'actorperspectief'?
Benadering vanuit het individu en de sociale constructie van de werkelijkheid.
Wat bedoelen we met 'systeemperspectief'?
Benadering vanuit structuren die sociaal handelen bepalen.
Wat is circulaire causaliteit?
Proces waarin actoren de sociale context vormen en er tegelijkertijd door worden bepaald.
Wat bedoelt Max Weber met 'verstehende' sociologie?
Sociologie die subjectieve betekenissen en intenties van menselijk handelen begrijpt.
Max Weber werkte in zijn theorieën vaak met ‘ideaaltypes’. Wat wordt
daarmee bedoeld?
Abstracte modellen die de essentie van sociale fenomenen samenvatten.
Welke vier categorieën van sociaal handelen ontwikkelde Weber?
Affectief handelen: Gebaseerd op emoties.
Traditioneel handelen: Gebaseerd op gewoonten.
Waarderationeel handelen: Gericht op waarden.
Doelrationeel handelen: Gericht op efficiënte doelrealisatie.
Thomas-theorema?
Situaties worden echt in hun gevolgen als ze als echt worden gedefinieerd.
Selffulfilling prophecy / self-denying prophecy (Merton)?
Selffulfilling prophecy: Verwachting leidt tot gedrag dat de verwachting waarmaakt.
, Self-denying prophecy: Verwachting leidt tot gedrag dat de verwachting ontkracht.
Looking-glass self (Cooley)?
Zelfbeeld wordt gevormd door hoe we denken dat anderen ons zien.
Wat zijn perverse effecten? En kan je deze herkennen/benoemen in
aangereikte voorbeelden?
Onbedoelde negatieve gevolgen van rationeel handelen.
Mattheuseffect?
Proces waarbij voordelen vooral terechtkomen bij degenen die al bevoorrecht zijn.
Studie ‘La Suicide’ van Durkheim:
Twee dimensies:
Sociale integratie: Mate van betrokkenheid bij de samenleving.
Sociale regulering: Mate van regulering door normen.
Vier types zelfdoding:
Egoïstisch: Te weinig sociale integratie.
Altruïstisch: Te veel sociale integratie.
Anomisch: Te weinig sociale regulering.
Fatalistisch: Te veel sociale regulering.
Hoe bepaalt structuur en/of cultuur het sociaal handelen?
Structuur biedt kaders en beperkingen, cultuur biedt normen en waarden.
Anomietheorie van Robert Merton:
Verklaring voor afwijkend gedrag:
Discrepantie tussen culturele doelen en beschikbare middelen.
Begrip anomie:
Normloosheid veroorzaakt door inconsistente doelen en middelen.
Reacties op anomie:
Conformiteit: Acceptatie van doelen en middelen.
Innovatie: Acceptatie van doelen, afwijzing van legitieme middelen.
Ritualisme: Afwijzing van doelen, acceptatie van middelen.
Retraite: Afwijzing van doelen en middelen.
Rebellie: Nieuwe doelen en middelen formuleren.
H2 Gelaagdheid van de sociale context
Niveaus van analyse en interventie:
Micro, meso, macroniveau: Verschillende lagen waarop sociale processen plaatsvinden.
Supra- en subsystemen: Interacties binnen grotere en kleinere sociale systemen.
De meerwaarde van het kijken door een ‘systeem’-bril:
Analyseniveau bepaalt ingrijpen: De wijze van analyseren bepaalt de aanpak van
interventies.
Disfuncties op systeemniveau: Problemen ontstaan door systeemfouten, niet individuele
schuld.
Zondebok-fenomeen: Het afschuiven van systeemproblemen op individuen.
Schema/typologie van schuld/ongeval-model:
Micro: Individueel schuld- of ongevalmodel.
Meso: Groepen of organisaties als oorzaak.
Macro: Maatschappelijke structuren verantwoordelijk.
, Toepassing: Rampenfonds is een voorbeeld van een maatschappelijk ongevalmodel.
Schema gezondheidsdeterminanten:
Micro: Individuele gezondheidskeuzes.
Meso: Sociale omgevingen zoals buurten.
Macro: Beleid en wetgeving.
Sociaal kapitaal:
Algemeen: Vermogen uit sociale relaties en netwerken.
Bourdieu (micro): Individueel kenmerk, toegang via netwerken.
Coleman (meso): Wederkerigheid in gezinnen en gemeenschappen.
Putnam (macro): Cohesie op niveau van buurten en landen.
Samenbindend: Relaties binnen groepen.
Overbruggend: Relaties tussen verschillende groepen.
Koppelend: Relaties tussen machtsposities en burgers.
Ecologische en atomische denkfouten:
Ecologische fout: Kenmerken van groepen toeschrijven aan individuen.
Atomische fout: Kenmerken van individuen veralgemenen naar groepen.
H3 Sociologie is een wetenschap
Drie perspectieven op wetenschappelijke kennis:
Positivistisch perspectief:
Objectieve, meetbare feiten.
Doel: Universele wetten ontdekken.
Interpretatief/verstehende perspectief:
Begrijpen van subjectieve betekenissen.
Focus op empathie en context.
Kritisch perspectief:
Gericht op verandering en emancipatie.
Aandacht voor macht en ongelijkheid.
Drie soorten kennis:
Geloofskennis:
Gebaseerd op vertrouwen in autoriteit.
Dogmatisch van aard.
Belangrijk: Betrouwbaarheid en afschuifcultuur.
Ervaringskennis:
Gebaseerd op eigen ervaringen (trial-and-error).
Link met wijsheid en impliciete kennis.
Ontwikkeling via reflectie en ervaringsdeskundigheid.
Wetenschappelijke kennis:
Gebaseerd op theorie en onderzoek.
Continu toetsbaar en zelfcorrigerend.
Gebruikt de empirische cyclus (hypothese, dataverzameling, toetsing).
Sociologisch probleem vs. sociaal probleem:
Sociologisch probleem: Wetenschappelijke vraag naar verbanden tussen sociale
verschijnselen.
Sociaal probleem: Gepercipieerde ongewenste situatie die vraagt om gezamenlijke actie.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sammyvandenborre. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
51683 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans