MOGELIJKE LETSELS
- Weke delen:
o Contusie
- Gewricht:
o Distorsie
o Luxatie
o Fractuur-luxatie
- Bot:
o Fractuur
- Spier/pees:
o Spierscheur
o Peesscheur
BEGRIPPEN
- Wonde
= verstoring continuïteit van weefsel, door externe factoren veroorzaakt, waarbij
al of niet weefsel verloren is gegaan
- Contusie
= letsel van het (onderhuidse) weefsel door inwerking stomp geweld.
Bloeduitstorting en ontstekingsreactie die heling op gang brengt
- Distortie
= uitrekken van ligamenten en kapsel van gewricht door een beweging die groter
is dan de normale beweeglijkheid. Er ontstaan scheuren (microscheuren – volledig
scheuren)
- Luxatie
= ernstige distorsie, waarbij gewricht niet meer in normale anatomische
verhouding staat
- Spierscheur
= onderbreking in continuïteit spier
- Peesscheur
= onderbreking in continuïteit pees. Kan in de pees, maar ook aan de enthese.
- Fractuur
= onderbreking continuïteit bot
- Fractuurluxatie
= combinatie van luxatie en fractuur die uitloopt in het gewricht
INDELING FRACTUREN PIJPBEENDEREN
Obv mate van dislocatie
- Ad axim: hoekstand
o Antecurvatie: naar voor
o Recurvatie: naar achter
o Valgus: naar binnen
o Varus: naar buiten
- Ad latum: zijdelingse verplaatsing
- Ad longitudinem: verkorting
Blokwijzer traumatologie – Willem-Jan Metsemakers, Michiel Herteleer
, - Ad periferiam: exo- of endorotatie
- Cum distractione: diastase
- Cum implantatione: instuiking
HOOFDSTUK 2 – WONDHELING
INLEIDING
Wonde kan: primair genezen = chirurgisch gesloten
secundair genezen = door contractie en reëpithelialisatie uit zichzelf
(opengelaten)
uitgestelde primaire heling = na wondverzorging wordt wonde gesloten
FASES VAN WONDHELING
Complex en dynamisch!
ontbrekende celstructuren en weefsellagen vervangen
Volwassene: 3 of 4 fasen
1) Hemostasefase
o Seconden – minuten
o Coagulatie en vasoconstrictie
2) Inflammatoire fase
o 0-2 dagen
o Ontstekingscellen migreren vormen voorlopige matrix
3) Proliferatiefase
o 3-28 dagen
o Celdeling en differentiatie cellen
o Angiogenese
o Collageensynthese
o Epitheelvorming
o Vorming definitieve matrix
4) Remodelleringsfase
o 28 dagen – 1 jaar
o Oriëntatie en organisatie collageenfibrillen
o Rijping definitieve matrix en toename wondsterkte
VERTRAAGDE WONDHELING
Bij stoornis in een of meerdere fases
intrinsieke of extrinsieke oorzaken
lokale of systemische factoren
! vaak een combinatie van factoren
- Oorzaak: mate schade = overgedragen energie
ernstiger trauma = uitgebreidere beschadiging = meer kans op vertraagde
wondheling
- Contaminatie: mate contaminatie = infectierisico
vb. landbouwgrond = clostridium infectie
- Tijd: na tijd neemt aantal bacteriën toe = meer risico op infectie
bacteriën in eerste uren hebben geen negatief effect
Remodellering kan genezen zonder littekenvorming
Voorwaarden:
- Goede vascularisatie botfragmenten
- Cellen die nieuw weefsel kunnen vormen
- Voldoende mechanische rust
! contact botfragmenten is geen absolute voorwaarde
Karakteristieken bot:
- Stijfheid: minimale vervorming onder belasting
- Sterkte: hoge belasting zonder falen
Fractuur: mogelijks ernstige schade omliggende weke weefsels (mate energieoverdracht)
helingsreactie
BIOLOGIE
2 vormen fractuurheling (afh van fractuurbehandeling: stabiliteit en bloedvoorziening)
- Directe of primaire fractuurheling
- Indirecte of secundaire fractuurheling
DIRECTE HELING
enkel bij absolute fixatie
- Perfecte anatomische reductie
- Geen ‘gap’
- Complessie geen enkele beweging mogelijk (absolute stabiliteit)
- Remodelleringsproces: osteoclasten ruimen op, osteoblasten maken nieuw bot
- Geen callus
INDIRECTE HELING
- Beperkte ‘gap’
- ~ wondheling: in fasen
- Callusvorming
Fasen:
1) Inflammatie
o Enkele dagen
o Vasodilatatie en hyperemie
o Migratie en proliferatie neutrofielen
2) Vorming zachte callus
o 2 – 3 weken
o Start callusvorming
3) Remodellering
o Maanden – jaren
o Geweven bot lamellair bot
, INFLAMMATIE
Onmiddellijk na fractuur tot fibrose, kraakbeenvorming en/of botvorming begint
Ontstaan hematoom + inflammatoir exsudaat (vanuit gescheurde bloedvaten)
Botuiteinden sterven af!
Actieve cytokines vanuit:
- Gekwetste omgevende weke delen
- Degranulatie trombocyten in hematoom
Zetten inflammatiereactie op gang:
- Vasodilatatie en hyperemie
- Migratie en proliferatie neutrofielen en macrofagen
- Vervangen ongeordend fibrine, reticuline, collageenvezels door granulatieweefsel
(geordende matrix)
- Osteoclasten ruimen necrotisch bot aan uiteinden op
VORMING ZACHTE CALLUS
Fragmenten bewegen niet meer vrij tov elkaar
pijn en zwelling nemen af
Groei callus:
- Progenitorcellen in periostum en endosteum differentiëren tot osteoblasten
- Intramembraneuze groei thv periostale en endosteale oppervlaktes cuff van
geweven bot
- Capillairen groeien in callus
- Mesenchymale progenitorcellen prolifereren migreren doorheen callus +
differentiëren tot fibroblasten of chondrocyten die matrix vormen vervangen
hematoom
VORMING HARDE CALLUS
Eens fragmenten door zachte callus verbonden zijn
Intramembraneuze botvorming gaat verder
enchondrale ossificatie zachte callus in fractuurgap = rigied verkalkt weefsel
1) Start aan buitenzijde (strain laagst)
2) Door vorming stevig bot strain centraal neemt af
3) Ook centraal beenderige callus gevormd
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Geneeskunde2321. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,26. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.