FILOSOFIE
09/12/2020
Hoofdstuk 4: Het einde van de moderniteit (19de -20ste)
Het einde van de moderniteit
1. Revolutie(s)
1789: Franse Revolutie als hoogtepunt van de Verlichting na het hoogtepunt, volgt
de afdaling
- Hoogtepunt: bestorming van de Bastille
- Breuk met Ancien Regime
- Apotheose van de moderniteit
- Meest redelijke samenleving
- Romantiek (reactie op Franse Revolutie)
o De mens is niet alleen een redelijke wezen
o Belang van emoties en passies
- Economische omstandigheden hadden een enorm grote impact om geschiedenis
Belangrijkste factor: Industriële Revolutie
- Hoogtepunt snelheid productie
- Dilemma: overproductie of stilstand?
o Ofwel blijven produceren, hoe meer producten, hoe lager prijs, hoe groter
werkloosheid
o Ofwel stilstand, maar dan ook werkloosheid
o Altijd slecht voor werknemers (constant problemen)
o Leidde tot revoluties en opstanden
- Opstand arbeiders
o Commune van Parijs (1871)
Een communistische commune
Marxistische klasse probeerde een klasseloze maatschappij te bereiken
Lukte niet, maar toonde de gevoelens
Oplossing pas 20ste eeuw welvaarstaat (producenten zijn eigenlijk ook
consumenten, werkt enkel bij model van eeuwige groei)
o Sabotage
Machines als oorsprong van problemen
Sabotage van machines
1
, Duidelijk teken dat de industrialisering was slecht voor arbeiders
In heel Europa
Breuklijn tussen jongere en oudere generaties (boek ‘Vaders en zonen’)
o Russische revolutie (1917)
Gewone volk kwam op tegen de aristocratie
Een waarschuwing voor andere landen
Onderdrukking van socialistische revoluties
- Mensen geloven niet meer in de modernistische hoop
2. De grenzen van het geloof in de wetenschap
Moderne filosofie = vooruitgangsgeloof
- Illustratie 1: Hegel
o Traag, stelselmatig proces van ontwikkeling en vrijheid
o Iedereen dacht dat het binnenkort beter zou zijn
- Illustratie 2: August Comte en positivisme
o Fase 1: Theologisch (kinderlijk)
Veel problemen omdat mensheid nog steeds kinderlijk is
De mens verklaard de wereld aan de hand van bovennatuurlijke krachten,
die in mythen ten tonele werden gevoerd
o Fase 2: Metafysische (puberaal)
Abstracte begrippen hebben de gepersonifieerde krachten vervangen als
verklaringsmodel
o Fase 3: Wetenschappelijk (volwassen)
Heel sterk geloof in vooruitgang
Het denken laat zich nog slechts leiden door de observatie, en introduceert
van daaruit de wetmatigheden van de werkelijkheid
- Vooruitgang als christelijk artefact?
o Secularisering van een christelijke manier om naar de wereld te kijken
o Grieken: geen idee van vooruitgang (cyclisch besef van tijd)
o Christendom: openbaring gaat komen, Jezus komt terug … elke dag is een
dag dichter het einde van de tijden
Gevoel van naderend onheil
- Wetenschap en wereldoorlogen
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur inadonvil. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.