1. Zorgplanning rond het levenseinde
1.1 Inleiding
1.1.1 Waarover gaat het?
De zekerheden van het leven:
• Geboorte
• Ziekte en gezondheid
• Sterven
De huidige geneeskunde biedt enorm veel mogelijkheden en maakt ons leven langer.
Er is een groeiende consensus dat het verlengen van het leven niet het enige doel van
geneeskunde kan zijn.
Keuze voor comfort en waardig alternatief
• Medisch en ethisch moeilijke keuzes en beslissingen bij het levenseinde
De wetgever voorziet heel wat beslissingsmogelijkheden bij het levenseinde
• Weigeren of stopzetten van behandelingen
• Palliatieve sedatie
• Euthanasie
1.1.2 Ervaringen vanuit palliatieve zorg
• Meer behandelingen beperken vaak de kwaliteit van leven
• Je hebt 40% kans dat u aan het eind van uw leven niet meer kan zeggen wat u wenst
• Je hebt 74% kans ooit in een woon- en zorgcentrum te leven
• Levenseindebeslissingen in een palliatieve fase zijn (emotioneel) moeilijke
beslissingen
• Ook het beslissen ‘in de plaats van’ wordt door naasten vaak als emotioneel zeer
belastend ervaren
1.1.3 Hoe sterven mensen?
Kankerdiagnose
• Min of meer verwacht verloop
• Behoud van dagelijkse activiteiten tot enkele maanden vóór het sterven
• Snel toenemende beperkingen in de laatste 2 maanden
1
DOELGROEP SENIOREN
,Les 5 – zorgplanning rond het levenseinde 9-14/12
Orgaanfalen
• Periodes met geleidelijke achteruitgang
• Soms plotse hospitalisaties met herstel
• Onzekerheid wanneer patiënt zal sterven / welke aanval fataal wordt
Oude dag of dementie
• Gestadige achteruitgang in mentale en lichamelijke gezondheid
• Resulteert finaal in de dood
• Moment van overlijden zeer moeilijk in te schatten
1.1.4 Dus …
Er zijn heel wat mogelijke beslissingen bij het levenseinde.
Hoe moeilijker het moment van overlijden te voorspellen is, hoe groter het risico dat men
moet beslissen op een zeer emotioneel moment!
1.2 Levenseinde: wetgevend kader
1.2.1 Wetgevend Kader betreffende beslissingen rond het levenseinde
1. Wet op de patiënten rechten
2. Wet op de palliatieve zorg
3. Wet op de euthanasie
1.2.1.1 Wet op de patiënten rechten (2002)
Geeft recht op:
• Kwaliteitsvolle dienstverstrekking (recht op de beste zorg)
• Vrije keuze van de arts (recht op een tweede opinie)
• Inzage in het dossier
• Eerbied voor de persoonlijke levenssfeer: bepaalde gewoontes moeten gerespecteerd
worden in de mate van het mogelijke
• Klachtenbemiddeling
2
DOELGROEP SENIOREN
, Les 5 – zorgplanning rond het levenseinde 9-14/12
Geeft OOK recht op:
Informatie over diagnose en prognose in een begrijpelijke taal
• Recht op geen info als de patiënt dit wenst
• Of bij ernstig nadeel voor de betrokkene
Toestemming voor elke interventie
• Interventie opstarten
• Interventie niet opstarten
• Opgestarte interventie stopzetten
Mogelijkheid om deze weigering schriftelijk en vooraf te uiten (= negatieve wilsverklaring:
men kan geen ingrepen eisen).
Houdt ook in dat:
• Arts is verplicht de wet na te leven
• Inclusief de plicht om de weigering te respecteren (ook bij nefaste gevolgen)
• En de deontologische plicht om bezorgdheden te uiten
1.2.1.2 Wet op de palliatieve zorg
Deze wet geeft patiënten het recht op kwalitatieve palliatieve zorg.
1.2.1.2.1 Wat is palliatieve zorg?
= zorg dragen voor de kwaliteit van het leven
“Goede palliatieve zorg voegt leven toe aan de jaren in plaats van jaren aan het leven.”
Best mogelijke zorg?
Altijd voorzien in toepassing wet op patiënten rechten
Ook best mogelijke palliatieve zorg, nog bevestigd door de wet op palliatieve zorg
Definiëring: Ziek – palliatief – terminaal
Zorg bij ziekte: patiënt wordt behandeld, gericht op genezing.
Palliatieve zorg: de patiënt kan niet meer genezen, zorg is verhoogd gericht op
levenscomfort en psychosociale ondersteuning.
Terminale zorg: laatste dagen/ uren van het leven, verhoogde medicatie voor moeilijk
behandelbare symptomen.
3
DOELGROEP SENIOREN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lizadebacker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.