100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Orthopedagogische doelgroepen en werkvelden 1 €8,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Orthopedagogische doelgroepen en werkvelden 1

 17 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting ODW 1 - eerste jaar orthopedagogie. In een keer geslaagd. Vak gegeven door Leen en Joan.

Voorbeeld 10 van de 49  pagina's

  • Nee
  • Zie inhoudstafel
  • 10 maart 2021
  • 49
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (44)
avatar-seller
margotdeweirdt
Samenvatting




ORTHOPEDAGOGISCHE
DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1




Orthopedagogie - HoGent Campus Schoonmeersen
Schooljaar: 2020-2021 - MT1 - SEM1
Docent: L. Poppe, J. Lesseliers
Margot De Weirdt

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1




-2-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



Inhoudsopgave
1. Personen met een verstandelijke beperking............................................................................... - 7 -
1.1. Enkele pioniers .................................................................................................................... - 7 -
1.2. Paradigma-omslag 1992 ...................................................................................................... - 7 -
1.3. Terminologie........................................................................................................................ - 7 -
1.4. Systeem ............................................................................................................................... - 8 -
1.5. Systeem op basis van duidelijk theoretisch model ............................................................. - 8 -
1.5.1. Multi-dimensioneel fenomeen (sterkte-zwakte) ........................................................ - 8 -
1.5.2. Functioneel model (diagnose) ..................................................................................... - 9 -
1.5.3. Ondersteuningsmodel (ondersteuning) ...................................................................... - 9 -
1.6. Etiologie (oorzaken)........................................................................................................... - 10 -
2. Personen met een autismespectrumstoornis ........................................................................... - 11 -
2.1. Enkele pioniers .................................................................................................................. - 11 -
2.2. Terminologie...................................................................................................................... - 11 -
2.3. Classificatie ........................................................................................................................ - 11 -
2.4. Etiologie ............................................................................................................................. - 12 -
2.5. Prevalentie......................................................................................................................... - 13 -
2.6. Psychologische inzichten ................................................................................................... - 14 -
2.6.1. Centrale coherentie ................................................................................................... - 14 -
2.6.2. Executieve functies .................................................................................................... - 14 -
2.6.3. Theory of Mind .......................................................................................................... - 14 -
2.6.4. Samengevat ............................................................................................................... - 15 -
2.7. Beeldvorming .................................................................................................................... - 16 -
2.8. Orthopedagogische ondersteuning ................................................................................... - 16 -
3. Begeleiding, opvang en ondersteuning van personen met een beperking (VAPH) .................. - 17 -
3.1. Historiek ............................................................................................................................ - 17 -
3.2. Actueel beleid .................................................................................................................... - 17 -
3.2.1. Theoretisch kader ...................................................................................................... - 17 -
3.2.2. Perspectiefplan 2020 ................................................................................................. - 18 -
3.2.3. Kansen en uitdagingen .............................................................................................. - 21 -
4. Personen met een fysieke beperking ........................................................................................ - 22 -
4.1. Historiek ............................................................................................................................ - 22 -
4.2. Begripsomschrijving en etiologie ...................................................................................... - 23 -
4.2.1. Infantiele encefalopathie .......................................................................................... - 23 -
4.2.2. Spina bifida ................................................................................................................ - 24 -

-3-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



4.2.3. Neuro-musculaire aandoeningen .............................................................................. - 25 -
4.2.4. Skeletziekten ............................................................................................................. - 26 -
4.3. Psychologische inzichten ................................................................................................... - 26 -
5. Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) ........................................................................................ - 27 -
5.1. Situering ............................................................................................................................ - 27 -
5.1. Oorzaken ........................................................................................................................... - 27 -
5.1.1. Traumatisch hersenletsel .......................................................................................... - 27 -
5.1.2. Niet-traumatisch hersenletsel ................................................................................... - 27 -
5.2. Gevolgen............................................................................................................................ - 28 -
5.2.1. Acute zorgfase ........................................................................................................... - 28 -
5.2.2. Revalidatiefase .......................................................................................................... - 28 -
5.2.3. Chronische fase ......................................................................................................... - 28 -
6. Personen met een visuele beperking ........................................................................................ - 30 -
6.1. Historiek ................................................................................................................................. - 30 -
6.1. Lezen en schrijven ............................................................................................................. - 30 -
6.2. Bouw en werking van het oog ........................................................................................... - 31 -
6.3. Visuele waarneming .......................................................................................................... - 31 -
6.3.1. Gezichtsscherpte (visus) ............................................................................................ - 31 -
6.3.2. Gezichtsveld............................................................................................................... - 32 -
6.4. Definitie en frequentie ...................................................................................................... - 32 -
6.5. Classificatie ........................................................................................................................ - 32 -
6.6. Psychologie ........................................................................................................................ - 33 -
6.6.1. Een blind persoon staat anders tegenover de dingen .............................................. - 33 -
6.6.2. Een blind persoon staat anders tegenover zichzelf .................................................. - 33 -
6.6.3. Contact tussen blinde en ziende persoon ................................................................. - 33 -
6.6.4. Slechtziende persoon ................................................................................................ - 33 -
6.7. Ontwikkeling van blinde kinderen ..................................................................................... - 34 -
6.7.1. Motorische ontwikkeling ........................................................................................... - 34 -
6.7.2. Sociale ontwikkeling .................................................................................................. - 34 -
6.7.3. Ontwikkeling van begrippen...................................................................................... - 34 -
6.8. Slechtziende personen ...................................................................................................... - 34 -
6.10. Orthopedagogische accenten .............................................................................................. - 34 -
6.10.1. Mobiliteit ....................................................................................................................... - 34 -
6.10.2. Moderne technologie .................................................................................................... - 35 -
7. Personen met een auditieve beperking .................................................................................... - 36 -

-4-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



7.1. Begrippen en basisinformatie ........................................................................................... - 36 -
7.1.1. Medische aspecten .......................................................................................................... - 36 -
7.1.2. Aspecten uit de psychische ontwikkeling ........................................................................ - 38 -
7.1.3. Cochleaire omplant ......................................................................................................... - 38 -
7.2. Orthopedagogiek ............................................................................................................... - 38 -
7.2.1. De beginjaren….......................................................................................................... - 38 -
7.2.2. Congres van Milaan (1880) ........................................................................................ - 38 -
7.2.3. Totale communicatie (vanaf jaren 60’) ..................................................................... - 39 -
7.2.4. Differentiërende communicatie ................................................................................ - 39 -
7.2.5. Bicultureel - Bilinguaal model.................................................................................... - 40 -
7.2.6. Actuele situatie in Vlaanderen .................................................................................. - 40 -
8. Personen met een meervoudige beperking .............................................................................. - 41 -
8.2. Terminologie en classificatie ............................................................................................. - 41 -
8.3. Orthopedagogische ondersteuning ................................................................................... - 42 -
8.3.1. Personen met een visueel-auditieve beperking ........................................................ - 42 -
8.3.2. Personen met een ernstige taal- en spraakstoornis.................................................. - 43 -
8.3.3. Personen met een visueel-verstandelijke beperking ................................................ - 43 -
8.3.4. Personen met een auditief-verstandelijke beperking ............................................... - 43 -
8.3.5. Personen met een ernstig motorisch-verstandelijke beperking ............................... - 43 -
9. Onderwijs voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ............................................... - 45 -
9.1. Van stoornisdenken naar diverstiteitsdenken .................................................................. - 45 -
9.2. Inclusie en inclusief onderwijs........................................................................................... - 45 -
9.3. Hoe het allemaal begon… .................................................................................................. - 46 -
9.4. Hoe we er nu voor staan ................................................................................................... - 46 -
9.4.1. Het M-decreet ........................................................................................................... - 46 -
9.4.2. Redelijke aanpassingen ............................................................................................. - 46 -
9.4.3. Toelating buitengewoon onderwijs........................................................................... - 47 -
9.4.4. Het zorgcontinuüm .................................................................................................... - 47 -
9.4.5. Het nieuwe ondersteuningsmodel ............................................................................ - 48 -
9.4.6. De verschillende onderwijstypes en opleidingsvormen............................................ - 49 -




-5-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1




-6-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



1. Personen met een verstandelijke beperking
GEEN persoonskenmerk, maar complex samenspel tussen mogelijkheden en beperkingen

AANDACHT voor de kwaliteit van de context

Ondersteuning staat CENTRAAL

1.1. Enkele pioniers
o Pinel:
Eerste arts die mensen met een verstandelijke beperking onderscheidde van krankzinnigen.
Zijn werk vormde de eerste systematische beschrijving van psychiatrische ziektebeelden.
o Esquird:
Hij was een leerling van Pinel, en volgde hem op als directeur. In het ziekenhuis ontwikkelde
zich later de neurologie. Verder ontrafelde hij de term ‘idiotie’, waarin Pinel drie deelgroepen
onderscheidde: de verwarden, de dementen en de idioten.
o Itard:
Hij behandelde ‘de wilde van Aveyron’. Dit heeft later een grote invloed gehad op de
theorievorming en de praktijk.
o Séguin:
Hij richtte een school voor ‘idioten’ op en ontwikkelde een onderwijsmethode uit voor het
stimuleren van zintuiglijke functies.

Uit Vlaanderen:

o Kanunnik Triest:
Oprichter van de broeders en zusters van liefde.
o Jozef Guislain:
Hoofdgeneesheer van de ‘krankzinnigengestichten’ in Gent. Richtte Guislaininstituut op.

1.2. Paradigma-omslag 1992
Mijlpaal/revolutie

• Andere manier van kijken naar…
• Andere manier van benaderen
• Ander manier van ondersteuning

1.3. Terminologie
1/ specifiek

2/ consistent gebruikt worden

3/ representatief (voor de wetenschappelijke stand van zaken)

4/ verschillende doeleinden (definitie, diagnose, classificatie)

5/ waardigheid en respect voor personen

VERSTANDELIJKE BERPERKING




-7-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



1.4. Systeem
1) Beeldvorming dmv sterkte-zwakte analyse
 Intelligentie
 Adaptief gedrag
 Gezondheid
 Participatie, …
 Context
2) Diagnose (labelen)
 Intellectuele functioneren
 Adaptieve gedrag
 < 18 jaar
3) Ondersteuningsplan:
 Continu flexibel:
plan is constant in beweging, word regelmatig aangepast voor optimale
ondersteuning.
 Subsidiariteitsprincipe: “gewoon waar het kan, speciaal waar het moet”
start met eenvoudige zaken, context betrekken.
 Frequentie? Intensiteit?

1.5. Systeem op basis van duidelijk theoretisch model
Verstandelijke beperking is GEEN persoonskenmerk, MAAR een complex samenspel van
persoonskenmerken, omgevingskenmerken en ondersteuning.

Beeldvorming -> officiële diagnose -> ondersteuningsplan

1.5.1. Multi-dimensioneel fenomeen (sterkte-zwakte)
➢ Dimensie I: intellectueel functioneren
Geheel aan vaardigheden: leren uit ervaringen, uitzoeken wat er te doen staat, betekenis te
halen uit gebeurtenis. Bijgevolg moeilijk te vatten als een algemene factor, meten.
Meten: IQ, cutoff score. MEETFOUTEN
Meervoudige intelligentietheorie van GARDNER

➢ Dimensie II: adaptieve vaardigheden
Vaardigheden uit het alledaagse leven: communicatie, zelfzorg, wonen, werken, …
Uitval van 2 v/d 10 = uitval adaptieve vaardigheden
! moeilijk meetbaar
 Conceptueel: taal, zelfbepaling, waarde van geldgebruik,…
 Sociaal: zelfwaarde gevoel, manipuleerbaarheid,…
 Praktisch: eten, mobiliteit, maaltijden klaarmaken, telefoneren,…

➢ Dimensie III: gezondheid
Meer kans op lichamelijke of geestelijke gezondheidsproblemen
Lichamelijk: kanker, diabetes, cardiovasculaire problemen,…
Geestelijk:
psychische stoornis
psychiatrische stoornis/ DSM-IV



-8-

,ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



gedragsproblemen-gedragsstoornis/ voor de omgeving storend/vreemd/inadequaat
gedrag

Verbale/fysieke agressie, zelfverminking , eetstoornissen, antisociaal gedrag,…
Meer stress, hechtingsproblemen,…

➢ Dimensie IV: participatie, interactie en sociale rollen
Het al dan niet actief betrokken zijn bij familie, omgevingen, activiteiten
Participatie staat CENTRAAL + ‘Positieve omgevingen’

➢ Dimensie V: context
Micro: de persoon en familie
Meso: de buurt en gemeenschap
Macro: maatschappij, cultuur, land

Enorm afhankelijk van invloeden uit hun omgeving! QUALITY OF LIFE

O’Brien: aanwezigheid, keuze, competentie, respect, participatie

1.5.2. Functioneel model (diagnose)
Voorwaarden:

➢ Significante uitval intellectueel functioneren
➢ Significante uitval adaptief gedrag
➢ < 18 jaar

1.5.3. Ondersteuningsmodel (ondersteuning)
Ondersteuningsbronnen:

Natuurlijk milieu? -> Voor iedereen? -> Gespecialiseerd?

Ondersteuningsvelden: wonen, arbeid, studeren, gezondheid, stress, ontwikkeling,…

1/ dromen, verwachtingen

2/ veld? Functies? Intensiteit?

3/ individueel ondersteuningsplan

4/ monitoring

5/ evaluatie (relaties, bijdrage, participatie, onafhankelijkheid, persoonlijk welzijn)



SUBSIDIARITEITSPRINCIPE




-9-

, ORTHOPEDAGOGISCHE DOELGROEPEN EN WERKVELDEN 1



1.6. Etiologie (oorzaken)
Medische factoren




Sociale- , gedrags- en opvoedingsfactoren




- 10 -

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margotdeweirdt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 50990 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd