Medicatietoediening
1. Doel en toedieningswegen van een geneesmiddel
1.1. Doel
• Causaal: de oorzaak aanpakken, geneesmiddel zal de aandoening bestrijden bv-antibiotica bij
pneumonie)
• Profylactisch: geneesmiddel probeert een aandoening te voorkomen bv het HPV-vaccin
• Symptomatisch: geneesmiddel bestrijdt de symptomen, maar niet de oorzaak bv-paracetamol
• Substitutiewerking: geneesmiddel vult een tekort aan bv-vitaminen
• Placebowerking: preparaten die geen werkzame stof bevatten, heeft de medicatie effect of niet
Voorbereiding en toediening v. medicatie via volgende toegangswegen:
o Oraal
o Rectaal
o Vaginaal
o Subcutaan, intramusculair
o Intraveneus
o Via luchtweg
o Hypodermoclyse
o Via gastro-intestinale katheter
o Via drain, oogindruppeling
o Oorindruppeling
o Percutane weg is B2-handeling à op voorschrift
1.2. Toedieningswegen
2. Inleiding tot medicatietoediening
• Medicatiefouten zijn meest voorkomende ongewenste gebeurtenissen. 1/3 v/d medicatiefouten die schade
veroorzaken bij gehospitaliseerde ZO is te wijten aan fout in het bereiden en toedienen v/d medicatie.
1
, 2.1. Het voorschrift
Zie leerpad ‘het recept’ van farmacologie
2.2. Veilig klaarmaken en toedienen v. medicatie
2.2.1. Klaarmaken v. medicatie
• Arts de medicijnen voorschrift en apotheker verstrekt, is VPK verantwoordelijk voor het
klaarmaken en veilig toedienen v. medicijnen. Verantwoordelijkheid om te weten waarom
bepaalde medicijnen voor bepaalde ZO worden voorgeschreven.
• Vertrouwd zijn met gangbare doseringen zodat je kunt herkennen of ZO niet te veel of te weinig
v/e medicijn toegediend krijgen. Navragen aan de ZO of hij geen ingrepen moet ondergaan zodat
je hem geen orale medicatie geeft.
• Controleer steeds bij het klaarmaken van de medicijnen steeds of er nog voldoende voorraad is
en bestel indien nodig extra medicijn voor volgend toedieningsmoment.
2.2.2. Toediening van medicatie
• Die voor 1ste maal toegediend worden of bij ZO die
hemodynamisch instabiel zijn of verminderen
bewustzijn hebben, controleer je voor het toedienen
v/d medicijn de vitale parameters.
• 5x juist-lijst
1. Het juiste medicijn
2. De juiste ZO
3. Het juiste tijdstip
4. De juiste manier v. toediening
5. De juiste dosis
• In geval medicatiefout moet arts onmiddellijk worden
gewaarschuwd, zodat mogelijk neg gevolgen voor ZO
kunnen worden voorkomen of geminimaliseerd.
Gemaakt fout altijd melden in de instelling. Meeste
instellingen hebben hiervoor speciaal protocol
• VPK die medicijn toedient, moet ook aanduiden in
dossier dat medicijnen gegeven worden.
• Na toedienen, zeker bij 1ste dosering, observeer je de
reactie v/d ZO op het toegediende medicijn
2.2.3. Geautomatiseerd medicatiedistributie in ZH en WZC
• Deze systemen verminderd foutenpercentage v/h medicatietoedingsproces en verbeteren de
veiligheid v/d ZO in het medicatieproces.
2.2.4. Medicatiekar
• VPK gaat afdeling af met medicatiekar of medicijnwagen. Dat is een afsluitbare kast met laden
op wielen, die alle medicijnen bevat voor bepaalde periode op regelmatige tijdstippen aan ZO
worden gegeven.
2
, • Wordt schriftelijk ofwel elektronische medicatieoverdract v/d ZO bekeken. Medicijnen worden
gezocht in de lade v/d ZO.
2.2.5. Medicatiedistributie in de thuiszorg
• Gebruikt gemaakt v. medicatieweekdoos. Elke week opnieuw aangevuld worden. Kan door ZO
zelf of door mantelzorger of door VPK.
• Voorkomen v. medicatiefouten bij klaarzetten v/e weekdoos kan men voorkomen door gebruikt
te maken v/e medicatierol. Doorlopende strook v. gesloten zakjes op naam v. ZO. In ieder zakje
zit juiste medicatie voor specifiek uur. Zakjes zitten in volgorde volgens inname.
2.3. Medicatie bij ontslag in het ZH
• Noodzakelijk dat ZO op de hoogte is v/d werking, bijwerking en toedieningswijze v/d geneesmiddelen
die hij in thuissituatie gaat gebruiken. Medicatieontslaggesprek te houden met ZO.
• Tijdens gesprek -> gegeven over actueel medicatieschema. Te bespreken onderwerpen:
o Actuele medicatie: ZO op dit moment gebruikt en na ontslag zal gebruiken. Wat de doseringen
zijn en op welk moment moeten worden ingenomen
o Medicatie die voor opname wel, en na opname niet meer gebruik. Vertel ZO reden van
stopzetten v. medicatie en dat de overgebleven medicatie bij de apotheek kunnen worden
ingeleverd.
2.4. Veiligheidsmaatregelen
• Geneesmiddelen achter slot en grendel
• Bewaar geen gevaarlijke geneesmiddelen in medicijnswagen
• Laat de medicijnswagen nooit onbeheerd op gang staan
• Bewaar opiaten in dubbel afgesloten kasten. Tel de opiaten aan het einde v/d dienst
• Bewaar intraveneus toe te dienen geneesmiddelen apart v. andere geneesmiddelen en geef ze duidelijk
etiket
• Zorg ervoor dat tijdens delen v/d geneesmiddelen niet gestoord wordt door collega’s, ZO of bezoek.
Sommige instellingen draagt de VPK die de geneesmiddelen deelt een geel jasje met daarop tekst ‘niet
storen, medicijnen delen’
• Geneesmiddelen deelt aan ZO, controleer dan altijd of de ZO de geneesmiddelen ook genomen heeft
• Controleer met een andere VPK
o Berekeningen voor doseringen
o Vertstrekte/klaargemaakte gevaarlijke geneesmiddelen en geneesmiddelen voor ZO met hoog
risico
• Meld onmiddellijk eventuele fouten in toedienen v. geneesmiddelen aan VPK die als verantwoordelijke
VPK dienst heeft en aan arts v/d ZO. Observeer de ZO op bijwerkingen. Ga na of er een meldingsformulier
moet ingevuld worden.
3. Lokale toediening v. medicatie
3.1. Via luchtweg
• Zie thema: zuurstoftoediening
3.2. Via het oog
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentverpleegkunde1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.