Heup = een moeilijke regio
Veel bewegingsmogelijkheden
Veel weefsel rondom:
– Spieren
– Ligamenten
– Bursae: slijmbeurs
= een zakje met vocht (mucosae) dat zorgt dat de pees over het bot zonder wrijving
kunnen bewegen
o Bursitis (ontsteking van deze bursa) treedt op bij hypertone spieren of
verkorte spieren
Iliopsoas syndroom: iliopsoas tendinopathie of ontstoken bursa
– /p/ flexie
– /p/ extensie: rek op spierpeesovergang + compressie op bursa
– /w/ flexie: pijnlijk
Het is moeilijk om te onderscheiden in dit syndroom of het gaat om de iliopsoas
tendinopathie of ontstoken bursa. Daarom wordt dit omschreven als een syndroom. Het
GTPS (=greater trochanter painsyndrome) is hier ook een voorbeeld van.
Klinisch geeft het dezelfde testen en klachten. Voor de behandeling maakt het
dus niet zoveel uit. Om te objectiveren is beeldvorming aangewezen.
Pijn lokalisatie: pijn aan de heup wordt vaak aangegeven:
– Gluterale regio
– Bovenbeen
– Liespijn bij artrose en artritis
Niet veel baat bij palpatie:
– Dit is verschillend met de schouder waarbij palpatie veel info gaf.
– Het heupgewricht is palpatoir niet te voelen. Vaak zullen de spieren de pijn
uitstralen.
Lage rug en SI pijn uit zich in bil pijn
– Het is belangrijk om de rug telkens na te kijken: quick testing lumbale wervelkolom
Het begin van het onderzoek start vanaf het moment dat de P binnenkomt.
– Voorbeeld; P weigert te gaan zitten in de wachtzaal:
– !! alarmbel dat er iets mis is aan het os ischium: bursitis of hamstringtendinopathie
– Er werd een suggestie gegeven dat eventueel GTPS aanwezig is, zal er meer pijn
aanwezig zijn in lig en minder in zit.
,MSK2: Praktijk Loranne den Otter
2. Anamnese
1) Waarom is het belangrijk om steeds naar de leeftijd te vragen?
Bepaalde pathologieën zijn kenmerkend op een bepaalde leeftijd.
Bv: Morbus Perthes
Primaire artrose
– “Slijtage? Versleten gewricht?” Neen, het is een normaal verouderingsproces
– Je kan dit vergelijken met rimpels en grijze haren, het komt vanzelf en doet niet
persé pijn Mensen met veel artrose hebben soms amper pijn.
2) Waarom is het belangrijk om steeds naar de job te vragen?
Belasting en belastbaarheid afleiden als therapeut
– Bv: P heeft een zittende job
Bursitis tuber ischi
Hamstrings
Verkorting flexoren
ADAPTATIE vermogen:
– Je lichaam zal zich aanpassen aan de belasting waaraan het wordt blootgesteld. Zo
zal het lichaam zich helemaal aanpassen om optimaal te kunnen zitten, omdat de
patiënt dit een lange periode van de dag uitvoert. Zo is een heupflexie van 80°-90°
perfect.
– Stel dat deze patiënt nu zou willen gaan lopen om wat sportiever te zijn, zal er rek
optreden op de iliopsoas die in zijn optimale lengte is in 80°-90° flexie en nu heel erg
gerokken wordt. De patiënt zal nu compenseren om deze rek te kunnen verdragen
en zal met de lage rug hyperlordoseren.
3) Waarom is het belangrijk om steeds naar de hobby te vragen?
De prevalentie (kans dat een patho voorkomt) in bepaalde sporten is heel hoog
– Bv: voetbal: pubalgie
Dansers: snapping hip
4) Wat zijn de klachten?
Pijn: waar? Wanneer? Provocatie?
Paresthesieën?
Looppatroon?
5) Hoe zijn de klachten begonnen?
Trauma-analyse
Belasting-belastbaarheid
6) Wat is de aard van de klachten?
Zeurende pijn: coxartrose
Stekende pijn: tendinitis
Kort sekende pijn + doorzakken: corpora libra
7) Hoelang bestaan de klachten al?
Bv Peesproblemen kunnen maanden duren
8) Andere pijnlijke regio’s?
Indien ook andere pijnlijke regio’s mogelijks systeemziekten
9) Operatieve ingrepen?
10) Medicatie gebruik?
11) Andere behandelingen?
,MSK2: Praktijk Loranne den Otter
3. Screening
Rode vlaggen= teken van iets dat mogelijke urgente hulp nodig is
Maligniteiten
Gezwellen
Bloedingen
Fracturen
Snel onverklaarbare gewichtsverlies
Koorts
Geen eetlust, vermoeidheid –> ziek
Constant aanwezige pijn, klachten die niet belastingsafhankelijk zijn
Waarom is het belangrijk om steeds naar het gebruik van medicatie te vragen?
Om het onderzoek in te schatten niet objectief als P nurofen neemt of net morfine binnen
heeft voor het klinisch onderzoek (pijnstillers)
Anticoagulantia (bloedverdunners) of medicatie voor hartfalen doet een alarmbel rinkelen
dat de therapeut geen diepe fricties mag geven om bloedingen tegen te gaan (blauwe
plekken)
Cortisone gebruik
– Botkwaliteit daalt: oraal gebruik: systemisch (in het bloed)
o Voor reumatoïde artritis, muco…
o Er zal osteoporose optreden waardoor er bij een licht trauma of een val, een
barst of fractuur veel sneller kan optreden.
o Als therapeut is het daarom heel belangrijk om alert te zijn bij het horen van
cortisonegebruik!
– Locaal gebruik: infiltraties
o Voor tendinopathieën
o GTPS: in menopauze vrouwen
o Zal maar 4-6 weken werken en terugkomen op lange termijn heeft dit een
heel slecht effect op pezen: scheuren treden op
4. Inspectie
4.1. Algemene
Hoe komt de P binnen
Gelaatsuitdrukking
Gebruik hulpmiddeling
4.2. Specifieke
Beenlengteverschil nakijken: SIPS, SIAS, trochanter major
Stand van de voeten:
– Os Naviculare ingezakt
– Toeing in & out:
o Door vergrootte anteversiehoek: condylen en femurhals
o Waarom doen de P dit? Om de heupkop te centreren in de kom
Stand van de knieën:
– Genu varum, valgum
– Hyperextensie
Hypertrofie, atrofie
Curvatuur rug: lordose
Assymmetrieën
Luchtfiguren
, MSK2: Praktijk Loranne den Otter
5. Basisonderzoek
5.1. Actief
/a/ analytisch: niet relevant. Je mag dit uiteraard doen maar erg veel haalt het niet uit.
/a/ functioneel: beweging laten uitvoeren die de P vaak doet in ADL
bv: trap opgaan, auto in & uitstappen, schoenen aan & uit doen ergonomische bijstand
van T kan al helpen
De test van Trendelenburg
belangrijk om bij elke P met heupklachten af te nemen!!
– verzwakking van abductoren (gluteus medius) nagaan
– Je hebt twee soorten spieren, de mobilizers en stabilizers. Gluteus medius is een
voorbeeld van een stabilizer. Wanneer deze niet goed werkt zal bij het opheffen van
het been de heup zakken naar adductie door zwakte van de gluteus medius aan het
standbeen.
instructie: “Je mag op 1 been gaan staan”
Gestandaardiseerd: opgeheven been: ontspannen enkel, teen net van de grond
Steunname: mag om evenwicht te houden, als het niet nodig is hoeft het niet
– Hand therapeut vasthouden, zo kan therapeut voelen of er steun wordt genomen of
enkel evenwicht houden (zeker bij oudere patiënten)
– Met 1 vinger op de tafel of aan het sportraam
Niet steunen om te steunen
Gluteus Medius nog meer aanspannen: stel rechter been is aangedaan
Linker ilium naar boven optrekken zo zal de rechter nog meer in abductie gaan
Positieve test?
– Als de patiënt erdoor zakt: geen basiskracht aanwezig
– Als de patiënt geen 30 sec max hoogte kan aanhouden: niet genoeg uithouding in de
spier
Waarop letten?
– SIPS of SIAS vasthouden, waterpas zetten met boxershort of broek, aftekenen
o Waarom?
– Hoe kunnen we zien wanneer de patiënt gaat compenseren?
o Kijken naar C7, deze mag niet over de lijn met de te testen heup
o C7 mag niet over het midden van de bil van het steun been 30s
aanhouden
– Blote voeten (als met schoenen voor bv een sport -> noteren dat je dit achteraf ook
doet)
Comparable sign:
Een vergelijkbaar teken verwijst naar elke combinatie van pijn, stijfheid en/of spasmen
tijdens een specifieke beweging die de onderzoeker tijdens het onderzoek constateert en die
als vergelijkbaar met de symptomen van de patiënt wordt beschouwd.
Stel dat de patiënt langer dan 30 seconden kan aanhouden, kan je tijdens de therapieperiode
deze test meer afnemen en zien of er verschil gemaakt wordt in uithouding
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lorannedenotter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.