100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Psychologische interventies en mensbeelden €9,89   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Psychologie
  6.  
  7. Psychologische interventies en mensbeelden

Samenvatting

Samenvatting Psychologische interventies en mensbeelden
 141 keer bekeken  2 keer verkocht

Samenvatting van het vak psychologische interventies en mensbeelden.

Voorbeeld 4 van de 121  pagina's

Document informatie

  • 19 maart 2021
  • 121
  • 2019/2020
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • psychologische interventies en mensbeelden
  • psychologische interventies en mensbeelden ku leuven
  • psychologische interventies en mensbeelden psychologie
  • psychologische interventies en mensbeelden samenv

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (7)

Verkoper

avatar-seller
azer67

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

PSYCHOLOGISCHE INTERVENTIES EN MENSBEELDEN

Leerpsychologie

INLEIDING EN SITUERING


4 GROTE THEORETISCHE KADERS
 elk gebaseerd op mensbeeld
 hebben elk aanleiding gegevens tot systematisch onderzoek= wetenschappelijke paradigma’s

 wetenschappelijk onderbouwd:
o als wetenschap
o als behandelvorm

 complementair
 steeds à integratieve tendensen
o tot nu geen uniforme theorie van menselijk psychisch functioneren, psychotherapie
o verschillen blijven bestaan en zijn ook goed: ook in andere takken van de wetenschap
 patiënten hebben ze een keuze over de behandelvorm


PARADIGMA’S
 geheel v samenhangende assumpties die samen een bepaalde mensvisie/mensbeeld vormen
 die aanleiding geven tot generatieve onderzoeksprogramma’s
o respectabele onderzoeksprogramma’s
o blijven aanleiding geven tot nieuwe vragen die kennis/inzicht vergroten

 denkkaders vanuit de werkelijkheid (menselijk psychisch functioneren) gedefinieerd en dus bekeken
en bestudeerd wordt

 typisch: basisassumpties die er de kern van vormen zijn slechts deels en onrechtstreeks empirisch te
toetsen

 deze basisassumpties worden dus in zekere mate afgeschermd vd mogelijkheid tot directe falsificatie

 paradigma’s vormen de basis voor scientist-practitioner model
o denken en handelen dat gebaseerd is op wetenschappelijke kennis
o anders bricolage, samenraapsel en samenklutsen van allerlei techniekjes en interventies
zonder dat je weet waarom je iets (niet) doet


PRAKTISCH
 elke psychotherapeut kijkt naar de wereld, mens en menselijke problemen op een bepaalde manier
(impliciet en of/expliciet)
o zonder theorie zie je niets
o maar die theorie kan ook een blinde vlek zijn: bepaalde dingen net niet zien cf. confirmation
bias

 elke psychotherapeut heeft ook een affectieve affiniteit met een bepaalde manier van kijken
o niet problematisch zolang je het maar kritisch bevraagd

,6 COMPETENTIES
1. generische competenties
 vereist voor alle psychologische interventies (bv. band kunnen leggen met mensen)

2. basiscompetenties bij een bepaalde type van benadering
 worden gebruikt in de meeste vormen van een bepaalde benadering
 (bv. algemene principes van CBT of PDT: hoe doe je dat concreet?)
 is basis v persoongerichte benadering als complement v stoornisgerichte benadering

3. specifieke competenties bij een bepaald type van benadering
 bv. exposure bij CGT, werken met overdracht in PDT

4. algemene meta-competenties
 hebben te maken met het bewaken van het proces van interventies, therapie in het algemeen
(overheen benaderingen)
 bv. wat als mensen vragen hebben die de therapie tegengaan, hoe ga je daarmee om?

5. probleem-specifieke competenties
 verbonden met welbepaalde interventies
 bv. clark model bij depressie in CGT, EFT in humanistische, MBT in psychodynamische, multi-
systematische therapie in relatietherapie

6. specifieke meta-competenties
 te maken met het proces en zijn verbonden met het type van interventie
 bv. zoals kunnen kiezen uit de juiste methode of aanpak in relatietherapie


PSYCHOTHERAPIE WERKT! (OF KAN WERKEN)
 centrale rol van meta-analyses
 meta-analyse= statische techniek om te kijken v effecten van psychotherapie of studies heen
o notie effect size (effectgrootte) is belangrijk
 indicatie vd sterkte/grootte van het verband
 bv. cohen’s d
 betekenis: 0,2= klein, 0,5 medium, 0,8 groot effect
 kan men nagaan tss behandelingen en voor en na dezelfde behandeling


VERGELIJKINGSCONDITIES
 intent-to-treat sample (ITT): al die patiënten die de behandeling starten
 completer-sample: al die patiënten die de therapie (nagenoeg) volledig volgen
 drop-outs: zij die onderweg afhaken

 placebo: zowel behandelde als behandelaar weet het niet (bij psychotherapie onmogelijk)
o wat is placebo bij psychotherapie? moeilijk om iets te doen wat geen effect heeft
o meestal zijn het ondersteunende gesprekken maar dat is ook effectief



PSYCHOTHERAPIE
 effectiviteit psychotherapie overheen patiënten-en therapiegroepen
o psychotherapie werkt!
o meeste patiënten meer vooruitgang dan zonder behandeling
o effect groottes vaak groot tot zeer grot
 ook voor specifieke stoornissen
 psychotherapie vaak even effectief als medicatie of effectiever, zeker op lange termijn

maar onmiddellijk nuances
 afhankelijk van stoornis, uitkomstmaat en follow-up periode

,  problemen met meta-analyses
o inclusie van erg verschillende studies
o publicatie bias (negatieve studies worden vaak niet gepubliceerd)
o inclusie van methodologisch sterkere en zwakkere studies: heterogeniteit van meta-analyses
kan conclusies verzwakken/vertekenen

1: daling klachten na therapie maar aan de
linkerkant zijn er geen negatieve resultaten
die je zou moeten zien zoals bij 3 en 4
(onderaan)

= voorbeeld van publicatie-bias




GAAT HET OM KLINISCH RELEVANTE VOORUITGANG? = KLINISCHE SIGNIFICATIE
 klinische significantie: in hoeverre gelijkaardig met controlegroep na behandeling?
 is verschillende van statistische significantie
 bevindingen:
o vergelijkbare klinische verandering als na meeste medische interventies
o hoewel een heel aantal patiënten subklinische symptomen behouden


KOSTEN-EFFECTIVITEIT?
 = wat is de return voor de geïnvesteerde kosten in psychotherapie?
 is wetenschap op zich aan het worden
 algemeen:
o duidelijk voordeel van psychotherapie
o gaat van 2 tot 43 euro voor elke geïnvesteerde euro
 als je investeert in psychotherapie krijg je voor elke euro 2 tot 43 euro terug

o zelfs en vaak vooral bij ‘kostelijke’ behandeling bv. borderline problematiek
o steeds meer uitgedrukt in termen van Quality Adjusted Life Years (QALY) = hoeveel
kwaliteitsvolle levensjaren terug gewonnen worden met elke geïnvesteerde euro


BEHOUD VAN VERANDERING?
 belangrijk inzicht:
o theoretisch model belangrijk: psychotherapie biedt duidelijk geen immunisering
 maakt mensen niet zomaar veerkrachtig, nog altijd kans op terugval
o hangt samen met: stoornis, type en duur van behandeling, tijdperk? bv. vroeger duidelijk
optimistischer

 terugval lijkt samen te hangen met de ‘dosis’ van therapie


WORDEN PATIËNTEN SLECHTER DOOR PSYCHOTHERAPIE? = IATORGENE EFFECTEN
 ja: zo’n 5-10%
 niet altijd gevolg van therapie maar soms duidelijk wel: iatrogene effecten van psychotherapie
bestaan!  groeiende bewustwording van iatrogene effecten v behandeling!

, VAN WERKZAAMHEID NAAR DOELTREFFENDHEID
 werkzaamheid  interne validiteit!
 randomized controlled trials (RCTs) (toevallige toewijzing) waarbij
o controle op behandeling/conditie (randomized)
o controle op patiënten (inclusie/exclusie)
o gebruik van therapie handleiding
o controle op therapeuten
o controle op dosis
 maar in praktijk altijd anders: bv. mensen kiezen wel voor een bepaalde therapievorm
o pas op met verafgoding van RCT als ‘gold standard’
o het is niet omdat bepaalde studies niet bestaan, dat ze niet effectief zijn
o vb. geen gerandomiseerde studies over mensen die met of zonder parachute springen: dus
niet weten of met de parachute springen de dood voorkomt

 doeltreffendheid: in principe alles vrij in de echte praktijk  externe validiteit
 bevindingen:
o niet altijd gelijkaardige resultaten, meestal wel
o evolutie:
 historisch vooral onderzoek naar doeltreffendheid
 dan vooral accent op werkzaamheid (1980-2010)
 nu terug naar de vraag: in hoeverre veralgemeenbaar naar dagelijkse klinische
praktijk (bench-marking studies)


VERGELIJKINGEN TUSSEN BONA FIDE BEHANDELINGEN
 zijn er verschillen tussen behandelvormen in effectiviteit?
o basisassumptie: vooral specifieke factoren zijn werkzaam en we kunnen dus verschillen
verwachten
o dit is problematische assumptie
 gemeenschappelijke factoren verklaren vaak meer
 patiënt, therapeut en therapeutische relatie vak even belangrijk of belangrijker en
vooral de interactie daartussen
 bevindingen: geen verschillen  dodo bird verdict
o als er al verschillen zijn, verdwijnen ze vaak na controle voor researhcer allegiance (r=0,85)
o verschillen kunnen te wijten zijn aan gebruikte meetinstrumenten
o verschillen kunnen te wijten zijn aan verschillende populaties

Therapie effect wordt verklaard door samenspel van verschillende factoren


BESLUIT
 psychotherapie is effectief
 psychotherapie is vaak even effectief of effectiever als medicatie
 maar steeds nuanceren
o welke factoren bepalen outcome?
o bij welke patiënten?
o en hoe wordt outcome gemeten?
o what works for whom?

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper azer67. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,89. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,89  2x  verkocht
  • (0)
  Kopen