Inhoud
Hoofdstuk 1: De inleiding......................................................................................................................5
1.1 Pedagogiek?..................................................................................................................................5
1.1.1 Breed scala aan wetenschappen die geïntegreerd worden.......................................................5
1.1.3 Definitie.....................................................................................................................................5
1.1.4 Verband?...................................................................................................................................6
1.1.5 Specialisatie?.............................................................................................................................6
1.1.6 Verbindingselement (overlapping)............................................................................................6
2.1 Orthopedagogiek..............................................................................................................................6
2.1.1 Problematische opvoedingssituatie...........................................................................................7
2.1 Wat?.................................................................................................................................................7
2.2 Vraagstelling ordenend systeem:.....................................................................................................7
2.3 Ontwikkelingsaspecten:....................................................................................................................7
2.4 Opvoedingsdimensies.......................................................................................................................8
2.5 Beïnvloedende omstandigheden (context).......................................................................................9
2.6 Doelgroepen.....................................................................................................................................9
2.7 Multidisciplinaire teams...................................................................................................................9
3.1 Fasen in de ontwikkeling................................................................................................................10
3.1.1 Gebieden van ontwikkeling.....................................................................................................10
3.2 Psychosociale ontwikkeling............................................................................................................10
3.2.1 Theorie van Erik Erikson...........................................................................................................10
3.2.2 8 kritiekfasen / overgangsfasen stadia van psychosociale ontwikkeling = innerlijk conflict met
jezelf om zo verder kunnen naar volgende fase van zijn leven = keerpunten in de ontwikkeling =
ontwikkeling psychologische kwaliteit of mislukking om zo te kunnen groeien = evenwicht in
vinden in conflict = conflict is een potentieel om te groeien = goede competentie kan ook goed zijn
= stadium goed doorlopen beheersing voor verder te gaan in leven ..............................................10
3.3 Stadium 1: Vertrouwen vs wantrouwen.........................................................................................11
3.3.1 Stadium 2: Autonomie vs schaamte en twijfel.........................................................................12
3.3.2 Stadium 3: Initiatief vs schuld..................................................................................................12
3.3.3 Stadium 4: vlijt vs minderwaardigheid.....................................................................................13
Opvoedingsstijlen.............................................................................................................................13
3.3.4 Stadium 5: Identiteit vs rolverwarring.....................................................................................14
Stadium 6: Intimiteit versus isolement............................................................................................14
Stadium 7: Generativiteit versus stagnatie.......................................................................................15
Stadium 8: Integriteit vs wanhoop....................................................................................................15
, 2
4.1 Neonatale periode..........................................................................................................................16
4.2 Kindertijd (3 tot 12 jaar).................................................................................................................17
4.3 Adolescentie...................................................................................................................................17
4.3.1 Vroege volwassenheid.............................................................................................................17
4.3.2 Middelbare leeftijd..................................................................................................................17
4.3.3Late volwassenheid..................................................................................................................18
4.4 Theorie van Piaget..........................................................................................................................18
4.4 Sensomotorisch stadium............................................................................................................18
4.4.1 Preoperationeel stadium.........................................................................................................18
4.4.2 Concreet-operationele stadium...............................................................................................19
4.4.3 Formeel- operationele stadium...............................................................................................19
4.5 Hedendaagse perspectieven (NU)..................................................................................................19
5.1 Leren:..............................................................................................................................................20
5.1.1 Leerresultaat:...........................................................................................................................20
5.2 Visies op leren................................................................................................................................20
5.2.1 Associationisme/behavioristische benadering.........................................................................20
5.2.1.1 2 types conditionering:.....................................................................................................20
5.2.1.2 Invloeden in de praktijk van opvoeding en onderwijs.......................................................21
5.2.2 Cognitieve benadering.............................................................................................................21
5.2.2.1 Het informatieverwekend model:.....................................................................................22
5.2.2.3 ‘Human problem solving’ (Newell en Simon)...................................................................22
5.2.2.4 Sterke invloed op onderwijstheorie en –praktijk..............................................................22
5.2.3 Constructivisme.......................................................................................................................23
5.2.3.1 Piaget................................................................................................................................23
5.2.3.2 TWEE stromingen:............................................................................................................23
5.2.3.3 Invloed op onderwijstheorie en -praktijk..........................................................................23
Verband Piaget:................................................................................................................................24
5.3 BESLUIT...........................................................................................................................................25
6.1 LEERPROBLEEM..............................................................................................................................26
6.1.1 LEERSTOORNIS (DSM 5)...........................................................................................................26
6.1.2 VOORKOMEN LEERSTOORNISSEN:...........................................................................................27
6.2 OORZAKEN VAN LEERSTOORNISSEN...............................................................................................27
6.2.1 BEHANDELING FASE 0 TOT FASE 3...........................................................................................27
6.2.2 StiCoRDi...................................................................................................................................28
6.2.3 CLASSIFICATIE:.........................................................................................................................28
6.3 DYSLEXIE.........................................................................................................................................28
, 3
6.3.1 Definitie:..................................................................................................................................28
6.3.1.1 Discrepantiedefinities...........................................................................................................28
6.3.2 Kritiek......................................................................................................................................29
6.3.3 Beschrijvende definities...........................................................................................................29
Criteria voor diagnose dyslexie.........................................................................................................30
Criteria: (Op 3 testen op verschillende tijd zit het kind bij de 10% zwaksten)..................................30
6.3.3.1 DSM-V (2013): Specifieke leerstoornis.................................................................................31
6.3.4 Verklarende definities:................................................................................................................31
6.3.5 VERKLARINGSMODELLEN:.......................................................................................................32
Levels of analysis, leerstoornis op verschillende lagen begrijpen.................................................32
Basisvaardigheden: bouwstenen cognitief mechanisme..............................................................33
Proximale cognitieve factoren:.....................................................................................................33
Distale cognitieve oorzaak: fonologische tekort...........................................................................33
AUDITIEF...........................................................................................................................................33
Visueel.............................................................................................................................................34
Hoe leidt dat fonologisch tekort tot die proximale cognitieve factoren?.............................................34
Belangrijke fonologische taken.........................................................................................................34
Neurcognitieve basis:.......................................................................................................................35
Genetische basis:..............................................................................................................................35
Auditieve temporele informatieverwerkingsdeficit hypothese............................................................35
Automatiseringsprobleem....................................................................................................................35
GEVOLGEN VAN DYSLEXIE:...................................................................................................................36
Classificerende diagnostiek:.............................................................................................................36
Definitie................................................................................................................................................37
Oorzaak............................................................................................................................................37
GEVOLGEN:.......................................................................................................................................37
DIAGNOSTIEK:...................................................................................................................................37
Subtypes..........................................................................................................................................38
OORZAAK:.............................................................................................................................................38
GEVOLGEN............................................................................................................................................38
DIAGNOSTIEK........................................................................................................................................38
Criteria in DSM-V:.................................................................................................................................39
OORZAAK..............................................................................................................................................39
GEVOLGEN:...........................................................................................................................................39
DIAGNOSTIEK:.......................................................................................................................................40
GEVOLGEN............................................................................................................................................40
, 4
Criteria in DSM-V..................................................................................................................................41
ONOPLETTENDHEID (6 criteria voldoen)..............................................................................................41
HYPERACTIVITEIT_IMPULSIVITEIT.........................................................................................................41
Subtypes...............................................................................................................................................41
OORZAAK..............................................................................................................................................42
GEVOLGEN............................................................................................................................................42
DIAGNOSTIEK........................................................................................................................................42
Criteria in DSM-V..................................................................................................................................43
DEFINITIE..............................................................................................................................................43
Subtypes...............................................................................................................................................43
OORZAAK..............................................................................................................................................43
GEVOLGEN............................................................................................................................................44
DIAGNOSTIEK........................................................................................................................................44
, 5
(Ortho) pedagogiek
Hoofdstuk 1: De inleiding
1.1 Pedagogiek?
De pedagogische wetenschappen bestuderen de opvoeding, het onderwijs en de
hulpverlening aan kinderen en jeugdigen, met het oog op verbetering van de praktijk.
De studie van de manier waarop volwassenen (ouders, opvoeders, onderwijzers)
jeugdigen grootbrengen met een bepaald doel. Meer specifiek bestudeert pedagogiek
onderwijsmethoden, inbegrepen de doelen die daarin worden gesteld, en de manier
waarop deze doelen bereikt zullen worden.
Leer of wetenschap van het opvoeden
Afgeleid van Grieks paidagoogia kinderleiding
Bestudeert opvoeding, ontwikkelingsfasen + relatie tussen kind en zijn omgeving
Pedagogie de praktijk van het opvoeden
Nature and Nurture
Behandeling? pesten context is belangrijk
1.1.1 Breed scala aan wetenschappen die geïntegreerd worden
- Psychologie
- Biologie
- Psychiatrie
- Sociologie
MAAR in pedagogiek is de kernvraag we gaan specifiek op zoek wetenschappelijk
verantwoorde manieren om opvoeding, onderwijs
en hulpverlening voor kinderen en jongeren te
kunnen verbeteren.
1.1.2 Verbetering toepassen in het belang van het kind
Heel praktijkgerricht op zoek gaan naar praktisch toepasbare dingen om te gaan
toepassen om verbetering te kunnen krijgen
Maakt gebruik van doelgericht en systematische interventies
- Gefundeerd op onderliggende theorie, maar dan ook toegepast worden
- Praktische wetenschap
1.1.3 Definitie
De tak van de wetenschap die de opvoeding van kinderen bestudeert en onderzoekt
welke effecten specifieke opvoedkundige handelingen hebben.
Onderwijsleer
, 6
De wetenschap van de ontwikkeling van een kind tot aan de volwassenheid.
1.1.4 Verband?
In sommige therapieën moet je een soort van onderwijs geven
Sommige behandelingen vragen uitleg, een vorm van begeleiding
Verschillende doelgroepen op een juiste manier benaderen
1.1.5 Specialisatie?
Sociale pedagogiek Bestuderen van maatschappelijke voorwaarden van opvoeding.
Onderwijspedagogiek Kijken naar de didactiek, manier waarop je het best kan lesgeven.
Onderwijskunde manier van onderwijs bestuderen
Klinische pedagogiek Diagnose stellen
Gezinspedagogiek Studie van gezinsopvoeding
Orthopedagogiek Specialisatie in de pedagogiek die zich richt op de behandeling van
mensen met een mentale en-of fysieke beperking en mensen met
leerstoornissen
Ecologische pedagogiek
Historische pedagogiek
…
1.1.6 Verbindingselement (overlapping)
De vraag naar wetenschappelijk verantwoorde mogelijkheden voor de verbetering van de
opvoeding en de onderwijspraktijk.
Om op die manier ervoor te zorgen dat deze kinderen makkelijker gaan ontwikkelen, zich
beter gaan voelen
2. Orthopedagogiek
(subdiscipline)
2.1 Orthopedagogiek
Richt zich op het onderzoeken en behandelen van kinderen en jongeren met een
bepaalde beperking/stoornis of kinderen en jongeren die zich in een problematische
leer- of opvoedingssituatie bevinden
Niet over elk kind over specifieke kinderen
Klinische orthopedagogiek = vanuit een wetenschappelijk onderbouwd referentiekader
autonome handelingen verrichten gericht op de preventie, de diagnostiek, de
begeleiding en behandeling van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedrags- en
, 7
emotionele problemen en psychosociale gevolgen ervan bij kinderen, jongeren en
volwassenen en hun context.
2.1.1 Problematische opvoedingssituatie
Moeizame afstemming tussen de pedagogische vraag en het pedagogisch aanbod,
waardoor de gewenste opvoedingsdoelen niet of moeilijk bereikt worden.
We zitten met een context waarin een kind zicht niet kan ontwikkelen op de manier dat
het verwacht wordt
Redenen? Ouders slagen er niet in om specifieke pedagogische vraag van dat kind te
gaan onderkennen.
bv ondersteuningsnood door beperking, ouder zelf problemen, vluchtelingen
Pedagogische diagnostiek bepaalde theoretische inzichten worden toegepast om
bepaald probleem te gaan ontdekken en te gaan verklaren, breder beeld krijgen, om
naar een juiste behandeling te gaan, met aandacht naar bredere omgeving van kind.
Het gaan niet alleen om het vaststellen van aan- of afwezigheid van bepaalde problemen
(categorale diagnostiek). Onderzoek is er iets mis of niet. Maar ook naar de mate waarin
die problemen zich voor doen bij een persoon. (dimensionele diagnostiek) licht of serieus
probleem + factoren van het probleem
2.1 Wat?
Orthopedagogiek houdt zich bezig met het bestuderen van afwijkingen in het leer- en
gedragsproces
Handelingswetenschap gericht op het verbijzonderde opvoeden (
opvoedingsbehoeften en noden die specifiek kunnen zijn dus waar ze niet altijd direct
een antwoord hebben apart kijken op maat van individu, heel persoonlijk voor juiste
manier) , praktisch
Kennis van het opvoedingsproces is hierbij heel belangrijk.
Opvoedingsproces veronderstelt onderlinge wisselwerking tussen
- Ontwikkelingsaspecten (affectieve, cognitieve, conatieve)
- Opvoedingsdimensies (relaties aangaan en onderhouden, bepaald klimaat scheppen en
aanpassen, situatie hanteren)
- Beïnvloedende omstandigheden (bepaalde risicofactoren en beschermende factoren)
2.2 Vraagstelling ordenend systeem:
Ondersteuning
Overzicht waar je allemaal rekening mee moet houden in het opvoedingsproces
2.3 Ontwikkelingsaspecten:
1. Affectieve ontwikkelingsaspect
Ontwikkeling van de mens als gevoelswezen
Emotionele en relationele ontwikkeling (baby : lust en onbehagen)
3 basisgevoelens : blij, bang, boos en droevig (basaal in begin)
Milieu en eigenheid, cultuur speelt rol
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jadeleroy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,69. Je zit daarna nergens aan vast.
