Hoofdstuk 1. De Klassieke Rechtvaardigingstoets (KRT)
KRT = een compromis tussen het utilitarisme van Jeremy Bentham en tussen de opvattingen van
Immanuel Kant
—> gebaseerd op de werkwijze van grondwettelijke en mensenrechtelijke hoven die zich buigen over
conflicten waarbij meerdere partijen zich op de schending van fundamentele beginselen bereoepen
- Bentham:
+ in omstandigheden waarin een afweging van de gevolgen beter is dan een beginselvastheid
- leidt soms tot intuïtief onaanvaardbare beslissingen door het feit dat er maar 1 beginsel is
- Kant:
+ morele principes zijn uiterst geschikte instrumenten om een controversiële handeling aan
te toetsen
- wereldvreemdheid —> absolute karakter van de morele beginselen
Onderscheid tussen de handeling en de maatregel: controverse en interventie
- Controverse-vraag: Wat moet ik doen?
- Heb ik de morele plicht om mij te laten vaccineren, zodat ikzelf en mensen in mijn
omgeving veilig zijn en niet ziek kunnen worden?
- Heb ik het morele recht om een joint te nuttigen?
- Interventie-vraag: In hoeverre mag een bepaalde autoriteit zich moeien?
- Kan de Belgische overheid de burgers verplichten tot het inenten van het
coronavaccin?
- Heeft de Belgische overheid om regulerend, interveniërend op te treden inzake het
jointgebruik?
- Eenzelfde persoon kan een verschillend antwoord geven over eenzelfde onderwerp
naargelang hij de controverse- of interventie-vraag beantwoord.
- Beide vragen worden beantwoord a.d.h.v. dezelfde methode, de KRT
Voorbeeldcasus: Moeder worden in de gevangenis.
- Wanneer een persoon in de gevangenis zit en ze heeft een relatie van minstens 6 maanden,
dan kan deze seks hebben met zijn partner in een ruimte voor ongestoord bezoek. Een
vrouw kan dus zwanger worden in de gevangenis. (Dit kan een vrouw zijn die veroordeeld is
voor kindermishandeling of kindermoord!) In België kan een kind tot de leeftijd van 3 jaar bij
de moeder in de gevangenis blijven. Deze moeders krijgen vaak een grotere kamer, meer
zorg …
- Wat met het lot van een kind dat in de gevangenis is geboren? Wat voor mentale gevolgen
heeft die situatie voor het kind?
- Controverse-vraag: Heb ik het moreel recht om zwanger te worden in de gevangenis?
- Interventie-vraag: In welke mate kan een autoriteit (overheid, gevangenisdirecteur,
penitentiaire arts …) anticonceptie als voorwaarde stellen voor ‘ongestoord bezoek’?
! Het gaat over de morele vraag (mag dit?), niet over de praktische vraag (hoe?) !
Soorten beginselen
- Negatief beginsel = een beginsel dat het handelen van de agent opent of begrenst
- Bv. Het schadebeginsel: je handelen is vrij, in zoverre je anderen geen schade
berokkent door jouw handelen
- Positief principe = een beginsel dat een agent dwingt tot handelen
, - Bv. Het wederkerigheidsbeginsel: als je geniet van een voordeel, dan moet je een
proportionele bijdrage leveren aan de totstandkoming of continuering van dat
voordeel
- Absoluut beginsel = een beginsel waar geen uitzonderingen op mogelijk zijn
- Bv. de visie van Kant, het recht
- Prima facie beginsel = een beginsel met een heel sterke overtuigingskracht op het eerste
gezicht (prima facie), maar dat mogelijk wel overtroffen kan worden door een ander beginsel
of waarop een uitzondering mogelijk is
- Bv. de visie van de filosofie
- Universeel beginsel = een beginsel dat geldt voor iedereen ongeacht hun culturele of sociale
context
- Contextueel beginsel = een beginsel dat enkel geldt voor personen die zich in een bepaalde
context bevinden
- Bv. afhankelijk van de culturele, sociale … context
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ZVvk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.