Samenvatting
Samenvatting Embryologie en Teratologie (DGK Ba1)
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van Embryologie gebaseerd op de lessen gegeven door prof. Van Cruchten en de slides.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Embryologie enTeratologie
1
,Inhoud
1. Inleiding ......................................................................................................................................................................... 4
2. De voortplanting ........................................................................................................................................................... 5
2.1 Voortplantingscyclus ............................................................................................................................................... 5
2.2 Gametogenese ........................................................................................................................................................ 5
2.3 Spermato- en spermiogenese ................................................................................................................................. 5
2.4 Ovogenese............................................................................................................................................................... 7
2.5 De bevruchting ........................................................................................................................................................ 7
2.5.1 Externe bevruchting ......................................................................................................................................... 7
2.5.2 Interne bevruchting (vogels – zoogdieren) ...................................................................................................... 7
3. Abnormale bevruchting – klieving - blastulatie ............................................................................................................ 9
3.1 Afwijkingen bij bevruchting .................................................................................................................................... 9
3.2 1ste deling na bevruchting ....................................................................................................................................... 9
3.3 Abnormale klieving: ontstaan twee(meer)lingen ................................................................................................. 10
4. Gastrulatie en neurulatie ............................................................................................................................................ 10
4.1 Gastrulatie............................................................................................................................................................. 10
4.2 Neurulatie ............................................................................................................................................................. 11
5. Ontwikkeling tot de primitieve lichaamsvorm ............................................................................................................ 12
5.1 Wat is de primitieve lichaamsvorm?..................................................................................................................... 12
5.2 Hoe? ...................................................................................................................................................................... 12
5.2.1 Neurulatie ...................................................................................................................................................... 12
5.2.2 Differentiatie mesoderm in epi-, meso- en hypomeer .................................................................................. 12
5.2.3 Afgrenzing van het embryo ten opzichte van extra-embryonaal gebied ...................................................... 13
5.2.4 Grondige wijziging van in- en uitwendige morfologie van embryo ............................................................... 13
5.3 Aanleg van de verschillende orgaanstelstels (organogenese) .............................................................................. 13
5.3.1 De oerdarm .................................................................................................................................................... 13
5.3.1.1 Mondholte en farynx .............................................................................................................................. 14
5.3.1.2 Wangen ................................................................................................................................................... 14
5.3.1.3 Tanden en lippen .................................................................................................................................... 15
5.3.1.4 Tong......................................................................................................................................................... 15
5.3.1.5 Slokdarm ................................................................................................................................................. 17
5.3.1.6 Maag/Magen........................................................................................................................................... 17
5.3.1.7 Grote klieren (lever – pancreas) ............................................................................................................. 18
5.3.2 Ontwikkeling ademhalingsstelsel................................................................................................................... 18
5.3.2.1 Neusholte (zie afbeelding) ...................................................................................................................... 18
5.3.2.2 Ontstaan larynx, trachea en longen ........................................................................................................ 19
5.3.2.3 Het diafragma ......................................................................................................................................... 19
5.3.3 Placentatie ..................................................................................................................................................... 20
2
, 5.3.4 Het Zenuwstelsel ............................................................................................................................................ 26
5.3.4.1 Vorming van ruggenmerg ....................................................................................................................... 27
5.3.4.2 Vorming hersenblaasjes .......................................................................................................................... 28
5.3.4.3 Differentiatie van neurale lijst ................................................................................................................ 29
5.3.5 Het Oog .......................................................................................................................................................... 30
5.3.6 Het oor ........................................................................................................................................................... 31
5.3.7 Ontwikkeling van het endocrinum ................................................................................................................. 32
5.3.7.1 Hypofyse (pituitary) ................................................................................................................................ 32
5.3.7.2 Schildklier (thyroid) ................................................................................................................................. 32
5.3.7.3 Bijschildklier (parathyroid) ...................................................................................................................... 32
5.3.7.4 Bijnieren .................................................................................................................................................. 33
5.3.7.5 Andere endocriene cellen ....................................................................................................................... 33
5.3.8 Ontwikkeling Cardiovascuair- en lymfestelsel ............................................................................................... 33
5.3.9 Ontwikkeling van het lymfestelsel ................................................................................................................. 39
5.3.9.1 Algemeen ................................................................................................................................................ 39
5.3.9.2 Lymfevaten, -knopen, -follikels ............................................................................................................... 40
5.4 Ontwikkeling bewegingsstelsel ............................................................................................................................. 41
5.4.1 Algemeen ....................................................................................................................................................... 41
5.4.2 Skelet .............................................................................................................................................................. 42
5.4.2.1 Schedel .................................................................................................................................................... 42
5.4.2.2 Vorming wervels ..................................................................................................................................... 43
2.4.2.3 Ribben ..................................................................................................................................................... 43
2.4.2.4 Sternum................................................................................................................................................... 44
2.4.2.5 Ledematen .............................................................................................................................................. 44
2.4.2.6 Congenitale afwijkingen .......................................................................................................................... 44
5.4.3 Gewrichten ..................................................................................................................................................... 45
5.4.4 Spieren ........................................................................................................................................................... 45
5.4.4.1 Skeletspier ............................................................................................................................................... 45
5.5 Ontwikkeling urogenitaal stelsel ........................................................................................................................... 47
5.5.1 Algemeen ....................................................................................................................................................... 47
5.5.2 Urinair stelsel ................................................................................................................................................. 48
5.5.3 Geslachtsstelsel .............................................................................................................................................. 50
5.5.3.1 Algemeen ................................................................................................................................................ 50
5.5.3.2 Differentiatie vrouwelijk genitaal stelsel ................................................................................................ 51
5.5.3.3 Vorming testis ......................................................................................................................................... 53
3
, 1. Inleiding
• Wat is embryologie?
o Studie van het zich ontwikkelende, nieuwe organisme vanaf bevruchting tot geboorte
o Start voor de morfologie
▪ Bouw van organisme
▪ Basispatroon van ingewikkelde structuren (e.g. CZS)
▪ Interrelaties tussen structuren
▪ Resultaten van een verkeerde stap in de ontwikkeling
o Vb. testikels niet uitdalen: wordt tumoraal!! Bij paard: klophengst (reden naam: hengst die veel gaat
slaan met achterbenen door hoog testosteron (overdrive door Leydig cellen))
o Voor verschillende orgaanstelsels: normale en abnormale afwijkingen van een structuur bij
embryonale ontwikkeling
▪ 95% van de gevallen: stopt in een van de fases -> geen volledige ontwikkeling
• Vb.: gespleten lip, hartproblemen …
▪ Thalidomide/softenon: geneesmiddel voor zwangere vrouwen die last hadden van
misselijkheid (bij begin zwangerschap). Zeer efficiënt product MAAR zorgt voor afwijkingen
bij embryonale ontwikkeling van de armen
• In Amerika tegengehouden, kwam niet op de markt
• Groei van de bloedvaten in deze regio zijn gestopt
• Focomelie
▪ Siamese tweeling ter hoogte van de bekken; pygopagus
• Pygo: ter hoogte van de bekken
• Pagus; verbinding tussen 2 individuen
• Fases belangrijke bij ontwikkeling
o Ontbreken van een fase: afwijking
o Celproliferatie (mitose): cellen aanmaken
o Groei
o Differentiatie: cellen moeten verschillend zijn (functies) (retina ≠ nagels)
o Celmigratie: vb. melanine zorgt voor bruinen, opgeslagen door melanocyten. Bruinen hangt ervan af
of de melanocyten goed uitzwermen over het lichaam vanuit neurale buis (ruggenwervel).
o Celdood: bepaalde dingen hebben wij niet meer nodig, zijn rudimentair en gaan spontaan
verdwijnen (vliezen tussen vingers)
• Periodes
o Prenatale periode:
▪ Embryonale periode: bevruchting tot primitieve gemeenschappelijke lichaamsvorm
• Tot alle orgaanstelsels zich ontwikkeld hebben (kunnen nog matureren maar
organogenese is gedaan!). Op het moment dat het gehemelte zich sluit.
• Bij mens: 3 maanden
• Meest gevoelig op fouten
▪ Foetale periode: laatste tot en met geboorte
• Enkel nog groeien van het individu
▪ Embryo en foetus is bij elke diersoort!
o Postnatale periode: verdere ontwikkeling, grote diersoortverschillen
▪ Vaak delen die afhankelijk zijn van zenuwstelsel (zicht)
▪ Nestvlieders: paard, haas… vooral bij prooidieren (die niet onder de grond zitten)
▪ Nestblijvers: hond, konijn… vooral bij roofdieren lange postnatale ontwikkeling
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper edrr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67163 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen