Volledige samenvatting van hoofdstuk 6 uit Socius gedragswetenschappen 3e jaar.
Door deze samenvatting heb ik zeer hoge punten behaald, hopelijk helpt deze samenvatting ook voor u.
6. Ontwikkeling van waarden en
normen
6.1 Morele ontwikkeling
Reactie hangt af van morele ontwikkeling (hoe je kijkt naar goed & slecht gedrag)
Morele ontwikkeling: verwijst naar de waarden & normen die een mens in de loop
van zijn leven verwerft
Kohlberg
- Theorie over morele ontwikkeling
- A.d.h.v. morele dilemma’s
keuze tussen 2 waarden die met elkaar in botsing komen
≠ antwoorden tussen jonge kinderen & adolescenten
< 10j: zien meestal zwart-wit: kijken naar overtreding, mogelijke gevolgen
14j: genuanceerder: kijken naar overtreding + waarom
Kohlberg:
Stappen in morele ontwikkeling
Stappen & niveaus in bepaalde volgorde doorlopen
Verantwoording waarom iemand iets wel of niet doet is belangrijk
Kohlberg:
Niveau 1: preconventionele moraliteit
- Fase 1: gedrag gericht op straf & gehoorzaamheid
- Fase 2: gedrag gericht op eigenbelang
Niveau 2: conventionele moraliteit
- Fase 3: gedrag gericht op sociale verwachtingen
- Fase 4: gedrag gericht op autoriteit
Niveau 3: postconventionele moraliteit
- Fase 5: gedrag gericht op sociale overeenstemming & mensenrechten
- Fase 6: gedrag gericht op universele ethische principes
Niveau 1: preconventionele moraliteit
tot ong 10j
rekening houden met gevolgen van gedrag
Fase 1: gedrag gericht op straf & gehoorzaamheid
- letten op negatieve gevolgen (= straf) van bepaald gedrag
kans op straf gehoorzaam
geen straf stout gedrag
, - bv: Heinz zou beter niet stelen, want de politie kan hem oppakken & naar de gevangenis sturen
Fase 2: gedrag gericht op eigenbelang
- interesse in positieve gevolgen van gedrag (= beloning)
braaf gedrag: beloning volgt of voordelen aan verbonden
- bv: Heinz zou best stelen. Anders raakt hij zijn vrouw kwijt & zal hij eenzaam zijn
Niveau 2: Conventionele moraliteit
rekening houden met wat andere mensen denken
conventioneel: rekening houden met conventies: gebruikelijke manier van handelen,
met wat anderen van ons verlangen
Fase 3: gedag gericht op sociale verwachtingen
- tussen 10 &18j
- Gedrag waardoor we door anderen gewaardeerd & geliefd worden
- Kijken naar persoonlijke relatie
- Vb: Heinz zou beter stelen. Zijn vrouw zal hem nog liever zien en al zijn vrienden zullen trots op hem zijn of
Heinz zou beter niet stelen, zijn vrienden zullen hem dan laten vallen omdat hij een dief is
Fase 4: gedrag gericht op autoriteit
- Moreel gedrag van veel volwassenen
- Kijken naar samenleving plicht doen voor samenleving
- Kijken naar regels & wetten om te bepalen wat mag & niet mag
- Vb: Heinz zou beter niet stelen, want stelen is wettelijk verboden. Het is wel begrijpelijk dat hij wil stelen,
maar het zou nogal worden als iedereen de regels zou overtreden
Niveau 3: Postconventionele moraliteit
Sommige volwassenen baseren hun oordeel op waarden (abstract denken)
Fase 5: gedrag gericht op sociale overeenstemming & mensenrechten
- Situatie beoordelen naargelang het goed is voor de andere mensen of niet
- Gedrag goed voordelig voor meerderheid v/d mensen, regels moeten
aangepast worden als de meerderheid v/d mensen erachter staan
- Vb: Heinz breekt wel de wet door te stelen, mar in deze omstandigheden is dat gerechtvaardigd.
Eigenlijk zou de wet moeten worden gewijzigd, zodat de verkoper niet zo’n woekerwinst kan maken op
een geneesmiddel
Fase 6: Gedrag gericht op universele ethische principes
- Hoogste fase v/d morele ontwikkeling
- Gedrag gebaseerd op basis van universele ethische (=morele) principes, zoals
rechtvaardigheid & respect (waarden)n
- Wetten maar van toepassing als ze ethische principes eerbiedigen
- Vb: Heinz mag stelen, want respect voor het leven is een absolute waarde, die hoger staat dan het
respect van iemands eigendom. Meer nog, Heinz mag niet alleen stelen voor zijn eigen vrouw, hij zou het
voor elke persoon moeten doen die in levensgevaar is
Tieners fase 3
Morele ontwikkeling invloed op gedrag
- Jongeren met delinquent gedrag vaal lager niveau van moreel redeneren
(blijven steken in fase 1&2)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elienhendrickx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.
