SAMENVATTING PEDAGOGIEK
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: wat is pedagogiek?........................................................................................3
ontstaan van de wetenschap............................................................................................................................3
Definiëring.........................................................................................................................................................3
Situering van de pedagogiek in de wetenschappen.........................................................................................4
Hulpwetenschappen van de pedagogiek..........................................................................................................4
Onderscheid tussen psychologie & pedagogiek...............................................................................................4
Hoofdstuk 2: Theoretische pedagogiek................................................................................5
in de westerse samenleving: “driestromenland”...........................................................................5
Tijdsgeest...........................................................................................................................................................5
In de pedagogiek: 3 stromenland......................................................................................................................5
Cultuur-historische school..............................................................................................................7
Tijdsgeest...........................................................................................................................................................7
Kernthema’s......................................................................................................................................................7
Verschillen tussen Piaget en Vygotsky..............................................................................................................9
Kernideeën cultuurhistorische benadering.......................................................................................................9
Postmodernisme............................................................................................................................9
Inleiding.............................................................................................................................................................9
Belangrijke begrippen.....................................................................................................................................10
betekenis voor de opvoeding en de pedagogiek............................................................................................10
Hoofdstuk 3: opvoeden.....................................................................................................10
Opvoeden, iets van alle tijden......................................................................................................10
Opvoedingspraktijk doorheen de eeuwen......................................................................................................10
Definiëren van opvoeden.............................................................................................................11
Uitleggen waarom opvoeden een onvermijdelijk normatief discours is........................................................12
Opvoeden als complex gegeven commentariëren.........................................................................................12
Opvoedingsdoelen.......................................................................................................................13
lange- en kortetermijndoelen in de opvoeding toelichten.............................................................................13
Het verschil bespreken en illustreren tussen functinele en intentionele oopvoeding als 2 componenten van
de opvoeding...................................................................................................................................................13
Opvoedingsinhouden...................................................................................................................13
Opvoedingsmiddelen...................................................................................................................14
Voorbeelden van opvoedingsmiddelen kritisch bespreken............................................................................14
belang van het verbale en non-verbale in de communicatie aangeven.........................................................14
Opvoedingsmilieus.......................................................................................................................15
de verschillende opvoedingsmilieus toelichten..............................................................................................15
, Opvoedingsstijlen........................................................................................................................15
Elk van de principes van de democratische opvoedingsstijl grondig bespreken............................................16
Valkuilen in de opvoeding bespreken.............................................................................................................18
Hoodstuk 4: gezinspedagogiek..........................................................................................18
gezinnen & families......................................................................................................................19
Een schets geven van de geschiedenis van een gezin.....................................................................................19
Een definitie geven van gezin vanuit de systeembenadering.........................................................................19
Open & gesloten gezinnen...........................................................................................................20
Harmonieuze gezinnen.................................................................................................................20
Rolpatronen binnen het gezin......................................................................................................20
Rol van de vader..............................................................................................................................................20
Rol van de moeder..........................................................................................................................................21
Differentiële opvieding: definitie.................................................................................................21
Verscchil in aanpak..........................................................................................................................................22
Belang van sibling relaties...............................................................................................................................22
Het verschil uitleggen tussen structurele en procesbenadering in het onderzoek naar siblings...................23
Aangeven waar verschillen en typische kenmerken zitten van opgroeien als enig kind of in een gezin met
meerdere kinderen..........................................................................................................................................24
uitdagingen voor ouders toelichten bij de opvoeding van meerdere kinderen in het gezin.........................24
Hoofdstuk 5: het secundair opvoedingsmilieu...................................................................24
De ecologische visie van Bronfenbrenner in zijn geheel toelichten...............................................................24
De verschillende systemen van de ecologische benadering toelichten & illustreren....................................24
De terminologie van de ecologische benadering van Bronfenbrenner toelichten.........................................25
De maatschappelijke functies van de kinderopvang grondig bespreken en illustreren.................................26
De functies van onderwijs grondig bespreken & illustreren...........................................................................26
De context en de betekenis van de school voor het kind toelichten..............................................................27
Het belang van ouderbetrokkenheid & ouderparticipatie toelichten............................................................27
De participatiepiramide uitleggen & illustreren in zijn geheel en per niveau................................................28
Hoofdstuk 6: opvoedingsonzekerheid, oorzaak of gevolg?.................................................29
De oorzaken van de hedendaagse opvoedingsonzekerheid bespreken.........................................................29
Opvoedingsonzekerheid..............................................................................................................29
Opvoedingsondersteuning...........................................................................................................29
Vraagstukken in de opvoeding?...................................................................................................30
De invloed van de prestatiegerichtheid in samenleving bespreken vanuit het perspectief van de ouders &
kinderen..........................................................................................................................................................30
De trend van medicalisering & andere labels becommentariëren.................................................................30
De 4 betekenissen van pedagogisering uitleggen...........................................................................................31
opvoeden in de context van het generatiedenken bespreken.......................................................................31
de invloeden van de digitale communicatie op de opvoedingsrelatie bespreken.........................................32
Mogelijke interventies op het mediagebruik bij kinderen toelichten............................................................32
Wat is digitale geltterheid...............................................................................................................................33
Verwoorden wat mediawijsheid betekent......................................................................................................33
De invloed van de digitale communicatie op de opvoedingsrelatie bespreken.............................................33
,HOOFDSTUK 1: WAT IS PEDAGOGIEK?
ONTSTAAN VAN DE WETENSCHAP
Het is een vrij jonge wetenschap
1779 : eerste leerstoel aan de universiteit van Halle (Duitsland)
Als wetenschap dus pas laat invloed op het werkveld
Eerste bekende pedagogen : Langeveld, Decroly, Kohnstamm, Bladergroen
Griekse oudheid:
o De Spartaanse opvoeding : strenge opvoeding > kinderen werden weggehaald bij de ouders en gingen
naar kampen zodat ze lichamelijk sterk werden om later soldaat te worden
o Werden getest door van een berg gesmeten te worden
o Grootgebracht buiten het gezin zodat ze zelfstandig werden
o Doelen: lichamelijke ontwikkeling & discipline
Thema voor filosofen
o Schreven teksten met raadgevingen en reflecties omtrent de invloeden die werkzaam zijn voor
kinderen
o Spartaanse opvoeding = reden waarom filosofische insteek gold .
o Idee van armenzorg situeerde zich al vanuit de Verlichting
o De normen en waarden van onderwijspraktijk beïnvloeden de theorievorming v pedagogiek
o Jean-Jacques Rousseau schreef als eerste boekje dat kinderen vanaf geboorte goed zijn en zichzelf
ontplooien
DEFINIËRING
Pedagogiek houdt zich bezig met de studie van de opvoeding van kinderen en jongeren van 0-18 jaar
De pedagogiek probeert opvoeding en opvoedend handelen systematisch te beschrijven door, op basis van
kwalitatief en kwantitatief onderzoek, algemeen geldende uitspraken te doen (Vanneste 2007)
Pedagogiek = handelingswetenschap
Er bestaat een wisselwerking tussen praktijk & theorie
Waarnemingen van de praktijk helpt theorievorming
De theorie bevrucht op haar beurt de dagelijkse praktijk
Baseert zich op theorieën en wetenschap met ruimte voor eigen visie
3 niveaus van pedagogisch handelen
Theorie opvoedingswetenschap Praktijktheorie / opvoedingsleer De praktijk / opvoedkunde
(pedagogiek)
Wetenschap Theoretische aanwijzingen die het Het dagelijkse opvoeden
, pedagogisch handelen
ondersteunen
Voorbeeld: wetenschappelijk Voorbeeld: advies over hoe om te Voorbeeld: vader probeert
artikel over effecten van straffen gaan met straffen en belonen, agressief gedrag van zoon te
& belonen vooral tips negeren en beloont hem wanneer
hij lief is
SITUERING VAN DE PEDAGOGIEK IN DE WETENSCHAPPEN
Deelwetenschap van agogiek volgens leeftijd van het doelpubliek
Pedagogiek Andragogiek Gerontagogiek
Begeleiding van kinderen Begeleiding van volwassenen Begeleiding van ouderen
Begeleiden van mensen Over maatschappelijke Begeleiding van mensen Begeleiding van kinderen
in nood problematiek van in psychische nood en jongeren naar
begeleiden volwassenheid
HULPWETENSCHAPPEN VAN DE PEDAGOGIEK
Pedagogiek gebruikt inzichten vanuit andere disciplines = de hulpwetenschappen
Hulpwetenschappen = wetenschappen waarvan de inzichten hepen voor de theorievorming van een andere
wetenschap, in dit geval de pedagogiek
Historisch: nastreven van waardenvrije benadering Historisch: gevonden aan levensbeschouwelijke
van het menselijke gedrag stromingen
Na WOII: geseculariseerd (maar voor korte tijd)
Wetenschap van beschrijven en verklaren van Terrein van practici: onderwijzers, artsen, …
menselijk gedrag
Wetenschap van tussenkomen, begeleiden, ingrijpen
Verschil multidisciplinair & interdisciplinair
Multidisciplinair Interdisciplinair
Kennis van meerdere disciplines gaan combineren Samenwerken met verschillende mensen van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margotcoppejans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,94. Je zit daarna nergens aan vast.
