Samenvatting
Samenvatting Beginselen van samenleven, Ethische en rechtsfilosofische stromingen
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Deze samenvatting omvat zowel de notities van de les als de inhoud van het bijpassende boek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 122 pagina's
Voorbeeld 4 van de 122 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: warremangelinckx • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Ethische en Rechtsfilosofische stromingenHoofdstuk 1: De klassieke rechtvaardigheidstoets
1. Normatieve problemen: enkele schijnbare oplossingen
Filosofie à altijd vragen met controverse
à vragen onbeantwoord door wetenschap
Normatieve problemen = vraag of een bepaalde handeling, regel, toestand,
maatregel toegelaten (mogen), verplicht (moeten) of verboden (niet mogen)
moet worden
Gerelateerde à sociale rollen en natuurlijke
determinanten (plaats, tijd, talent, plichten) bepalend
voor oplossing van het probleem
Normatieve Ethische en Rechtsfilosofische Stromingen
problemen
ongerelateerde à sociale rollen en natuurlijke
determinanten irrelevant; probleem heeft
betrekking op alle mensen
O plossen van normatieve problemen
Ethiek/Moraalfilosofie
W at is een goed mens?
Rechtsfilosofie
W at zijn goede wetten?
Politieke Filosofie
W at is een goede
samenleving?
Oplossen van normatieve problemen:
Rationele wijze dus geen beroep op: geloof, emotie of feitelijke toestand
, Ethische en Rechtsfilosofische stromingen
Hoofdstuk 1: De klassieke rechtvaardigheidstoets
1. Normatieve problemen: enkele schijnbare oplossingen
Filosofie → altijd vragen met controverse
→ vragen onbeantwoord door wetenschap
Normatieve problemen = vraag of een bepaalde handeling, regel, toestand,
maatregel toegelaten (mogen), verplicht (moeten) of verboden (niet mogen)
moet worden
Gerelateerde → sociale rollen en natuurlijke
determinanten (plaats, tijd, talent, plichten) bepalend
voor oplossing van het probleem
Normatieve Ethische en Rechtsfilosofische Stromingen
problemen
ongerelateerde → sociale rollen en natuurlijke
determinanten irrelevant; probleem heeft
betrekking op alle mensen
Oplossen van normatieve problemen
Ethiek/Moraalfilosofie
Wat is een goed mens?
Rechtsfilosofie
Wat zijn goede wetten?
Politieke Filosofie
Wat is een goede
samenleving?
Oplossen van normatieve problemen:
Rationele wijze dus geen beroep op: geloof, emotie of feitelijke toestand
,Geloof:
Ervan uit gaan dat het Gods wil is (of juist niet) heeft geen overtuigingskracht
→ dilemma van Plato: werk Euthyphro
Discussie tussen Socrates en Euthyphro
Euthyphro wil eigen vader aanklagen omdat hij een slaaf heeft vermoord
omdat hij (E) de misdaad tegen de wil van God vindt
Dus zijn opvatting = moreel verantwoord gedrag is wat de goden ons
bevelen
Vraag Socrates: schrijven goden he gedrag niet voor omdat het op
zichzelf moreel is?
De wil van God kan misschien net zijn dat de vader wel mocht moorden
→ wil van God is willekeurig
Dus als een gedrag op zichzelf al moreel is dan zijn er externe redenen
aan God die duidelijk maken dat dat gedrag (im)moreel is en dus de wil
van god als reden gebruiken overbodig is
Dilemma van Euthyphro
Zijn redenen zijn onbekend Zijn redenen zijn wel bekend
GOD is Overbodig GOD is Willekeurigenten
Emoties:
Normatieve oplossing wordt dikwijls door emoties ingegeven, want zowel
negatieve als positieve emoties kleuren onze normatieve opinie;
MAAR emoties hebben beperkingen
→ gevoelens kunnen uitmonden in onbeheersbare immorele
toestanden
→ wraak, vergelding, morele walging kennen geen grenzen
Vb. eigen recht in handen nemen door dief aan schandpaal te hangen
Dus normatieve problemen worden dan niet opgelost; zeker niet bij
maatschappelijke controversen want die zijn te complex voor sentimenten
, Vb. wie is verantwoordelijk voor arbeidsongevallen, de onvoorzichtige arbeider
of de superviserende ondernemer?
Filosoof John Dewey (1900): “dan is het de constructie van de morele oordelen
die aandacht verdient, eerder dan het bestaan van een veelheid aan kant-en-
klare intuïties”
→ rationele motivering heeft groter belang in huidige samenleving
→ volkssoevereiniteit kiest welke regels gelden
→ beslissing moet verantwoord worden dmv redenen (Belgische
beroepsrechters verbonden aan motiveringsverplichting)
→ overheden verplicht om beslissingen te toetsen aan wetten
en besluiten
→ een democratisch bestel heeft weinig baat bij morele intuïties, welke
krachtige rol ze ook spelen in het tot stand brengen van de beslissing
Feitelijke toestand:
→ de feiten zijn belangrijk maar geven nooit het definitieve antwoord bij
normatieve problemen (oplossing gebaseerd op kennis)
MAAR: Normatieve oplossingen mogen niet bezondigen aan naturalistische
drogredenen
→ filosoof David Hume: je trekt normatieve lessen uit feiten; je
verward begrijpen/ verklaren met rechtvaardigen
→ het is niet omdat je iets verklaart (feitelijk) dat je het daarom
rechtvaardigt (normatief oordeel)
→ omdat altijd iets zo was, iets zo in het recht geregeld was, iets door
natuurlijke evolutie ontstaan is, altijd door filosofen verdedigd is, wat
prima lijkt te werken; geloof je ook dat het zo hoort te zijn
Maar logischerwijze volgt ‘moeten’ niet uit ‘zijn’!
→ men hoopt op een bestaande wettelijke norm, ontwikkeld juridisch
kader of procedure die het normatieve probleem reeds regelt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ml16022001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80467 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen