Dit is een samenvatting van de cursustekst, powerpoints en mijn notities. Het eerste deel is de cursus, hierna de 4 te kennen hoofdstukken uit het handboek Observeren en Rapporteren. Ten slotte nog de theorie uit de trainingsuurtjes rond de WISC-V-NL afname. Dit is dus een samenvatting van alle te ...
,Inhoudsopgave
H1: Psychodiagnostiek en haar voorwaarden & methoden...................................................................5
1. Definitie en doel.............................................................................................................................5
2. Voorwaarden aan de psychodiagnostische methode van wetenschappelijke gedragsbeoordeling
(5).......................................................................................................................................................7
3. Soorten diagnostische methoden...................................................................................................8
3.1 Psychometrische methoden.....................................................................................................8
3.2 Niet-psychometrische methoden.............................................................................................9
4. Psychometrische methoden: een test en zijn onderdelen............................................................11
4.1 Onderzochte – Onderzoeker...................................................................................................11
4.2 De test en zijn onderdelen......................................................................................................12
H2: De diagnostische cyclus..................................................................................................................13
1. De analyse- of intakefase..............................................................................................................13
2. De strategie- of reflectiefase........................................................................................................13
3. De onderzoeksfase: selecteren van instrumenten en het eigenlijke onderzoek...........................14
3.1 Testen.....................................................................................................................................14
4. De terugkoppelingsfase (het toetsen van de hypothesen)...........................................................17
5. De besluit- of adviesfase...............................................................................................................17
H3: Psychologische testen: Schaling, normen en standaardisatie........................................................18
1. Schalen en het meetproces..........................................................................................................18
1.1 Ruwe scores............................................................................................................................18
1.2 Schaalscores...........................................................................................................................20
1.3 Variabelen en schalen.............................................................................................................20
1.4 Typen variabelen en hun meetniveau.....................................................................................21
1.5 Absolute en relatieve scores, ruwe scores en normscores.....................................................23
1.6 Norm-, persoon-, criterium- en domein-gerelateerde maten.................................................24
2. De ontwikkeling en het gebruik van testnormen..........................................................................27
2.1 Frequentieverdelingen............................................................................................................27
2.2 Percentielen............................................................................................................................28
2.3 Beschrijvende maten gebaseerd op percentielen...................................................................29
2.4 Het verschil in verdeling van ruwe scores en percentielen.....................................................29
3. Het beschrijven van een ruwe scoreverdeling..............................................................................30
3.1 Modus en mediaan.................................................................................................................30
3.2 Gemiddelde............................................................................................................................30
3.3 Standaarddeviatie (SD)...........................................................................................................31
1
, 3.4 Populatievariantie en steekproefvariantie..............................................................................31
4. Standaardscores...........................................................................................................................32
4.1 Z-score....................................................................................................................................34
4.2 Andere standaardscores: T-scores en C-scores.......................................................................37
5. De toepassing van normtabellen..................................................................................................39
5.1 Algemene normen..................................................................................................................39
5.2 Specifieke normen..................................................................................................................39
5.3 Lokale normen (= apart soort specifieke normen)..................................................................39
5.4 De omvang van normgroepen................................................................................................40
H4: Betrouwbaarheid...........................................................................................................................41
1. Wat is betrouwbaarheid?.............................................................................................................41
2. Theoretische benadering van het betrouwbaarheidsprobleem...................................................42
2.1 Uitgangspunt..........................................................................................................................42
2.2 Operationaliseren van het betrouwbaarheidsprobleem........................................................43
2.3 Praktisch gebruik van de SFm.................................................................................................48
2.4 Betrouwbaarheidsnorm voor testscores................................................................................51
2.5 Relatie tussen betrouwbaarheid () en kenmerken van de steekproef ().................................51
3. Betrouwbaarheidsbepaling in de praktijk.....................................................................................52
3.1 Betrouwbaarheidsbepalingen na tweemaal meten (= STABILITEITSBENADERINGEN)............52
3.2 Betrouwbaarheidsbepalingen na éénmalige testafname (meting) (= INTERNE CONSISTENTIE
BENADERINGEN)...........................................................................................................................55
3.3 Overzicht van de soorten betrouwbaarheidscoëfficiënten.....................................................59
3.4 Relatie tussen betrouwbaarheid en testlengte.......................................................................59
H5: Validiteit.........................................................................................................................................60
1. Inleiding: wat is validiteit?............................................................................................................60
2. Probleemstelling en definities......................................................................................................61
2.1 Uitgangspunt..........................................................................................................................61
2.2 Wat is validiteit en hoe het validiteitsvraagstuk oplossen......................................................61
2.3 Verband tussen onderzoeksvraag (doel van de test) enerzijds en validiteitsvraag
(valideringswerkwijze) anderzijds.................................................................................................63
3. Problematiek van het criterium....................................................................................................63
3.1 Algemene situering.................................................................................................................63
3.2 Eisen aan het criterium...........................................................................................................64
4. Soorten validiteit..........................................................................................................................64
4.1 Inhoudsvaliditeit (‘contentvalidity’)........................................................................................64
4.2 Begripsvaliditeit (‘constructvalidity’)......................................................................................66
2
, 4.3 Predictieve validiteit (‘predictive validity’)..............................................................................66
4.4 Gelijktijdige validiteit (‘concurrent validity’)...........................................................................67
5. Verband tussen betrouwbaarheid en validiteit............................................................................67
H6: Geschiedenis – Een historische schets van de ontwikkeling van de differentiële psychologie.......68
0. Achtergrond..................................................................................................................................68
1. Vanuit de psychiatrie....................................................................................................................69
2. Vanuit de experimentele psychologie..........................................................................................71
3. Vanuit de biologie.........................................................................................................................75
4. Van de studie van interindividuele verschillen tot de psychodiagnostiek van vandaag................76
4.1 Interindividuele verschillen.....................................................................................................76
Observatie: Hoofdstuk 1: Observeren, eenvoudig… of toch niet..........................................................83
1. Wat is observeren in het dagelijks leven?.....................................................................................83
2. Hoe verschillen alledaags en professioneel observeren?.............................................................83
3. Hoe leer je professioneel observeren? Vier kwaliteitseisen.........................................................84
Observatie: Hoofdstuk 2: Observeren: Waarom, wanneer, wat… en hoe?..........................................85
1. Waarom observeren?...................................................................................................................85
2. Wanneer observeren?..................................................................................................................85
3. Wat observeren?..........................................................................................................................85
4. Hoe maak je gedrag meetbaar? Van psychologische eigenschappen tot observatie....................86
5. Welke rol heb je als observator: participeren of niet, vrij of systematisch observeren?..............87
Observatie: Hoofdstuk 4: Observatiebias: denk- en voeleffecten........................................................89
1. Hoe geef je betekenis aan prikkels? Perceptie van hogere orde..................................................89
2. Wat is cognitieve en emotionele observatiebias? Nut, effecten en bijsturing..............................90
2.1 Primacy en recency-effecten..................................................................................................90
2.2 Het availability- of toegankelijkheidseffect en tunnelvisie......................................................91
2.3 De logicafout en actor-observatorfenomenen.......................................................................92
2.4 Leniency- (of aanleuning), constrast- en halo-effecten...........................................................92
2.5 Stereotypen en groepsdruk....................................................................................................93
2.6 Gevoelsidentiteit en vroegere ervaringen..............................................................................94
3. Hoe speelt cultuur een rol in je observaties.................................................................................94
4. Welke fundamentele cognitieve en emotionele drijfveren sturen je perceptie?.........................95
4.1 Universele cognitieve drijfveren: homeostase, assimilatie en accommodatie.......................95
4.2 Universele emotionele drijfveren: plezier, ongemak en het ‘tipping point’............................96
Observatie: Hoofdstuk 5: Observeren herzien: betrouwbaarheid en validiteit....................................97
1. Van observatiefouten naar betrouwbaar en valide observeren...................................................97
2. Hoe observeer je betrouwbaarheid?............................................................................................97
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ruthvanryckeghem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
