Samenvatting
Samenvatting Biologie hoofdstuk 11 Regeling intern milieu
- Vak
- Niveau
- Boek
Dit document bevat een samenvatting van hoofdstuk 11.1 t/m 11.4. 11.5 zit er dus niet bij.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
5 VWO BIOLOGIE HOOFDSTUK 13 SAMENVATTING NECTAR
-
5 VWO BIOLOGIE HOOFDSTUK 12 SAMENVATTING NECTAR
-
5 VWO BIOLOGIE HOOFDSTUK 11 SAMENVATTING NECTAR INCLUSIEF ANTWOORDEN
Verkoper
Volgen
raffaell03
Voorbeeld van de inhoud
11.1 Het interne milieuRegeling van het interne milieu
Het lichaam probeert de (fysiologische) waarde, de norm, te handhaven. Een regelkring
voorkomt grote afwijkingen. Er is sprake van homeostase, het in stand houden van een
dynamisch evenwicht. Regelkringen bestaan uit receptoren en effectoren die samen een
waarde rond de ingestelde norm proberen te houden. Als de receptoren iets meten dat niet
binnen de norm valt, dan stuurt het regelcentrum informatie naar de effectoren die de
afwijking kunnen corrigeren. Door de negatieve terugkoppeling zal een proces de afwijking
tegengaan.
Regelkring van temperatuur
De kerntemperatuur, de temperatuur in het centrale deel van je lichaam waar de vitale
organen liggen, varieert normaal zeer weinig en is ongeveer 37 oC.
De hypothalamus bevat receptoren die aan de hand van de bloedtemperatuur de
kerntemperatuur registreren. De hypothalamus bevat ook de norm en het regelcentrum van
de kerntemperatuur.
De temperatuur in de buitenste lagen van het lichaam, de schiltemperatuur, varieert met
de temperatuur van de omgeving. De receptoren voor de schiltemperatuur liggen in de huid
en de skeletspieren, het zijn aparte koude- en warmtereceptoren.
Zonder tegenmaatregelen zou ook de kerntemperatuur dalen met onderkoeling (<36 oC) als
gevolg. Enzymen werken trager, het afweersysteem werkt minder goed en vitale organen
raken verstoord.
Registreert het regelcentrum in de hypothalamus een dalende kerntemperatuur, dan gaan
er signalen naar de effectoren van kern en schil om de warmteproductie op te voeren.
Koorts
Bij koorts (>38 oC) ril je van de kou en zie je bleek. Verschijnselen die eigenlijk bij
onderkoeling horen. Bij koorts heeft de hypothalamus de norm verhoogd. Hierdoor gaan de
effectoren aan de slag alsof er onderkoeling dreigt. Het is meestal een reactie op een
infectie. Een hogere lichaamstemperatuur stimuleert de productie en afgifte van
afweerstoffen. Een verhoging van de norm voor de kerntemperatuur vindt plaats onder
invloed van cytokine, geproduceerd door witte bloedcellen bij ontstekingen.
Interne milieu
Niet alleen je lichaamstemperatuur blijft nagenoeg constant. De samenstelling van het
bloed, de weefselvloeistof, lymfe en cytoplasma, het interne milieu, mag ook niet veel
variëren. Dit wordt ook allemaal geregeld door het regelcentrum in de hypothalamus.
Vet dient als bron voor het maken van nieuwe glucose en voorkomt zo een te laag
glucosegehalte in het bloed en in de spiercellen: gluconeogenese.
Spieren gebruiken naast glucose en O2 ook Ca2+ om goed te kunnen werken. Bij een tekort
aan Ca2+ regelt het parathormoon afgifte van Ca2+ uit je skelet naar het bloed toe en
verminderen ze de calciumopslag in je botten. De darmen nemen extra Ca2+ op uit het
voedsel en de calciumuitscheiding door de nieren daalt. Wanneer de normwaarde voor Ca 2+
weer bereikt is, treedt door negatieve terugkoppeling afname van de getroffen maatregelen
op: je interne milieu is weer in evenwicht.
, 11.2 Processen in de lever
Bouw en doorbloeding van de lever
Bijna alle voedingsstoffen die je via de darmen opneemt passeren de lever. Als dat niet zo
was zouden bijvoorbeeld glucose-, zouten- en aminozuurgehaltes in je bloed veelte hoog
zijn, net als de osmotische waarde. Dat ontregelt de cellen.
In de lever vinden zo’n 600 verschillende processen plaats, zoals de koolhydraat-, vet- en
eiwitstofwisseling, afbraak van giftige stoffen en opslag van onder andere ijzer. De lever is
met 40 oC je belangrijkste verwarmingsbron, dit komt door de processen.
De lever is sterk doorbloed. Er komt per minuut 0,3 L bloed binnen vanuit de leverslagader
en 1 L vanuit de poortader. De poortader bevat verteringsproducten; de leverslagader
brengt O2-rijk bloed vanuit de aorta. De lever is verdeeld in groepen cellen met elk een eigen
aftakking van de leverslagader en de poortader. In deze functionele eenheden, de
leverlobjes, bevinden zich speciale bloedruimtes, de sinusoïden, waarin bloed uit de
leverslagader en de poortader samenkomt. Hoe de lever werkt
Rode bloedcellen blijven in de haarvaten. Het bloedplasma in de haarvaten komt in
direct contact met de levercellen, die hierdoor efficiënt stoffen uit het bloed
kunnen opnemen en omzetten. Het bewerkte bloed verlaat een leverlobje via
een centraal adertje. Vandaar gaat het via de leverader naar de onderste holle
ader. Galkanalen, die tussen de cellen doorlopen, voeren de door de levercellen
geproduceerde gal uit de leverlobjes via de galgang, naar de galbuis. Die mondt uit in de
twaalfvingerige darm en de galblaas.
Koolhydraatstofwisseling en de lever
Spiercellen, vetcellen en de meeste andere weefsels nemen onder invloed van insuline
glucose op. De glucoseconcentratie in het bloed daalt daardoor. In de lever stimuleert
insuline, net als in spiercellen, de omzetting van glucose in de polysacharide glycogeen:
glycogenese. Is de voorraad glycogeen gevuld, dan zetten de cellen de extra aangevoerde
glucose om in vetten.
Je zenuwcellen hebben geen glycogeenvoorraad en zijn voor hun energieaanvoer
afhankelijk van de glucose in het bloed. De alvleesklier maakt als reactie op een gedaalde
suikerspiegel glucagon, de lever zet glycogeen om in glucose en geeft dat af aan het bloed.
De bloedsuikerspiegel stijgt weer.
Raken de glucosevoorraden in het bloed en de glycogeenvoorraden in de lever (en de
spieren) uitgeput, dan maken levercellen ook glucose uit aminozuren en vetten:
gluconeogenese.
Vetstofwisseling en de lever
Eet je een vet worstje, dan ontvangt de lever glycerol en vetzuren, die via de poortader en
de leverslagader binnenkomen. Ze kunnen dienen als brandstof en als bouwstof. Als ze
ongeschikt zijn maakt je lever ze geschikt, door bijvoorbeeld verzadigde vetten om te zetten
in onverzadigde, of andersom. Essentiële vetzuren kan de lever niet maken en kun je alleen
met je voedsel binnenkrijgen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raffaell03. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen