Samenvatting Koude Oorlog en dekolonisatie Feniks VWO
Alles voor dit studieboek (2)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
4
Alle documenten voor dit vak (4831)
Verkoper
Volgen
lucavanloon
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting geschiedenis: Dekolonisatie en koude oorlog
Hoofdstuk 1 - Geen veilige vrede, maar koude oorlog
1.1 Lenin & Wilson
● Derde jaar van eerste wereldoorlog(1914-1918), revolutie in Rusland > november 1917 Lenin aan de
macht.
● Lenin was de leider van het communisme in Rusland en wilde een communistische wereldrevolutie.
● Doel: Opkomen voor de onderdrukten. Tegen kapitalisme, voor gelijkheid
● Niks van terecht
Wilson
● Ambitieus plan voor nieuwe vreedzame, welvarende wereldorde.
● Doel: Democratische wereld.
● Niks van terecht
Oprichting Volkenbond.
Geen succes:
- VS geen lid (politiek van isolement)
- Dui en SU geweerd
- Besluiten na iedere toestemming
Roosevelt
● In tweede wereldoorlog Roosevelt ijveren collectieve veiligheid.
● Roosevelt idee sterkere volkerenorganisatie. Bondgenoten: Churchill, Stalin.
1945: Begin van de spanning
4 tot 11 februari: Conferentie van Jalta > WO2 stoppen
17 juli tot 2 augustus: Conferentie Potsdam > Eigenbelang
● Dui en Berlijn verdeeld
● De gebieden in oost Europa
● April 1945 Oprichting Verenigde Naties (VN)
VN twee grote verschillen met volkenbond:
1. VS nu lid
2. Grote 5 mogendheden de leiding.
Veiligheidsraad: Raad dat bepaald of een land militaire middelen krijgt of het met geweld mag afdwingen.
Vijftien leden, vijf permanent.
Vetorecht: Recht die belangrijke beslissingen kan blokkeren. Alleen de VS, SU, China, GB en Fr kregen dit
recht.
Na 1945: Verschillende factoren die een rol speelden bij het ontstaan van de koude oorlog:
- VS en SU bleven van de 5 mogendheden over.
- WO2 grote delen Azië en Europa losgewrikt, de VS en SU wilde allebei hun invloedssfeer daar
uitbreiden. Neiging versterkt > Amerika stond voor Kapitalisme en SU voor dictatuur.
1.2 Koude Oorlog in Europa
● Stalin wilt een ‘cordon sanitaire’ creëren. Cordon sanitaire: veiligheidsgordel van bevriende naties die
de SU zouden helpen tegen toekomstige agressie. Estland, Letland, Polen en Roemenië.
● De landen die het rode leger van de duitsers had bevrijd bracht stalin in zijn invloedssfeer ( Oost-
Europa) Deze landen worden satellietstaten genoemd. De landen die Amerika had bevrijd, maakte
deel uit van hun invloedssfeer. ( Rest van Europa )
Ondanks deze logische deling toch tot 1949 veel spanning:
- Stalin bracht overal in Oost-Europa communistische regimes aan de macht.
● Kregen een totalitair systeem
, ● Volledig van het westen afgegrendeld, ‘ijzeren gordijn’.
- Mogelijkheid > stalin zijn invloedssfeer verder uitbreiden.
- Duitsland moest verdeeld worden.
Gevolg van deze spanningen: Containmentpolitiek VS
Directe aanleiding dit besluit: Spanningen rond Griekenland en Turkije.
Containmentpolitiek wordt ingevoerd op 12 maart 1947.
Containment: indamming communisme.
2 onderdelen:
1. Marshallplan: VS geeft steun aan West-Europese landen voor de wederopbouw. Voordelen VS: meer
handel en houdt kiezers in West-Europa tegen om op de communisten te stemmen.
2. Truman-doctrine: VS geeft militaire steun aan landen om verspreiding van het communisme te
voorkomen.
Duitsland in 1945 in vier bezettingszones verdeeld:
23 mei 1949 in het westelijke deel Duitsland > Democratische, kapitalistische Bondsrepubliek. (BRD)
Later ook Communistische Duitse Democratische Republiek in oostelijke deel.
● VS richtte in 1949 de Noord-Atlantische Verdrags Organisatie op. (NAVO)
● SU daar tegenover in 1955 > Warschaupact.
1.3 Koude oorlog in Azië
Twee gebeurtenissen Amerika sidderen:
● September 1949: Sovjet-Unie geslaagde kernproef.
● Oktober 1949: China wordt communistisch (niet door SU).
- Chinese communistische leider Mao keert zich tegen stalin. Mao was niet van Stalin afhankelijk.
- Truman de schuld. Truman: ‘I am not a soft on communism’
1.4 Koude oorlog en Dekolonisatie
● Veertig jaar lang vrede door nucleaire dreiging: Dreiging met kernwapens. SU en VS verwikkeld in
wapenwedloop: Landen proberen elkaar te overtreffen op het gebied van aantallen wapens.
● 1953: Dood Stalin
● Chroesjtsjov opvolger Stalin vanaf 1956 > politiek van ‘vreedzame coëxistentie’: Situatie waarin staten
vreedzaam naast elkaar bestaan, maar zich verder weinig of niet om elkaar bekommeren.
● VS en SU via ontspanningspolitiek (détente) de vijandschap en wapenwedloop beperkt > strijd door
economische en politieke concurrentie gewonnen moest worden.
WO2 betekende genadeklap voor kolonialisme in Azië:
- Tijdens de WO2 had Japan veel kolonies gekoloniseerd > Ze zeiden dat die landen onafhankelijk
waren, maar eigenlijk had Japan invloed op het bestuur.
- Japan had dus de westerse blanke kolonisatoren vernederd, omdat Japan die landen zo snel
veroverde.
- Gevolg: Europeanen verloren veel macht en prestige. De bevolking in onafhankelijke landen werden
gestimuleerd tot nationalisme.
- Na capitulatie Japan (Japan oorlog verloren > trekt terug): Machtsvacuüm > Nationalistische leiders
riepen onafhankelijkheid uit.
● SU en China steunen onafhankelijke landen die communistisch wilden worden.
● VS sprak steun aan gekoloniseerde volken uit. Verklaring: VS eerste land dat zich van koloniale
overheersing had bevrijd.
● VS deed dat minder bij Vietnam > Vietnam stond onder communistische leiding.
Hoofdstuk 2 - De vietnamese deling
2.1 Vietnam onder de Fransen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lucavanloon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.