Samenvatting
Samenvatting Wijsgerige Pedagogiek, Deel 2 (P0L05A)
Volledige samenvatting van de lessen wijsgerige pedagogiek deel 2. Professor Masschelein.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 49 pagina's
Voorbeeld 4 van de 49 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Eline BunnikWijsgerige pedagogiek deel 2
Les 1: 25 september 2019
+ tekst Mollenhauer (Vergeten Samenhang – over cultuur en opvoeding)
Pedagogische krachten
Een pedagogische kracht is eigenlijk de vorming van een leven mogelijk maken.
= het zich verhouden tot bepaalde krachten en invloeden die ons bepalen
onderworpen zijn aan zwaartekracht
verband met het woord elever: een ‘opstaan’
Het opstaan is het weren, de vrijheid van onze handen!
Met onze handen hebben wij een kunnen
Daarom als je studeert met een laptop ben je niet volledig aanwezig. Je bevindt je
immers in de ruimte van de klas maar ook in de virtuele ruimte
Antropoceen & atmosfeer
“Het Antropoceen is de voorgestelde naam van het tijdperk waarin het Aardse
klimaat en de atmosfeer de gevolgen ondervinden van de menselijke activiteit.”
(Wikipedia)
het is dus door de mens tot stand gebracht!
Atmosfeer: “de aanduiding voor de dampkring van de aarde, maar ook de
stemming in een gezelschap, of in een film of muziekstuk”
Een atmosfeer is een bepaalde stemming, een in gezelschap zijn!
De nieuwe media zijn eigenlijk bepaalde krachten die een bepaalde
stemming en atmosfeer tot stand brengen (het zijn bijna natuurlijke
krachten)
Wij zijn antropogeen vanaf onze geboorte blootgesteld aan
deze krachten
De media zijn bijna natuurlijke krachten omdat we ons er bijna
natuurlijk tot aan onderworpen voelen (BV: je grijpt
automatisch naar je gsm om te kijken hoe laat het is, in plaats
van een horloge)
Een kracht bestuderen
Om een kracht te bestuderen moeten wij deze buiten werking stellen, waardoor we ermee
kunnen experimenteren.
BV de zwaartekracht kunnen we enkel bestuderen, mits deze is opgeheven
Een filosoof Flusser zei het volgende: “Een instrument is een manier om een kracht te
bedotten, dit door middel van het studiediscipline.”
De bron van de pedagogie
Een pedagoog is iemand die het kind naar school begeleidt
1
,Eline Bunnik
Het is een reis/weg
Het is een verplaatsing
Daarbij zijn woorden zeer belangrijk om mee te werken! Zij zijn de kracht van het
antropoceen
Waarom dan die pedagogische krachten?
Hierbinnen kunnen we ons de vraag stellen wat typisch is voor een pedagoog, datgene wat
hen onderscheidt van filosofen, sociologen en psychologen.
Een pedagoog stelt bepaalde psychische wetten buiten werking!
Wijsgerig heeft twee betekenissen
- Een inhoud (een filosofie en een leer)
- Een manier van leren (concrete oefeningen)
Een pedagogische crisis
Het fenomeen van de pedagogische crisis kan aangetoond worden met een voorbeeld :
‘hedendaags worden jongeren met gedragsstoornissen gezien als risico’s’
Risicojongeren als in: we controleren ze en willen zo vroeg mogelijk diagnoses stellen
o + een toenemend profileringsapparaat
o Jongeren worden pedagogisch dood verklaard
Dit omdat ze onhandelingsbekwaam worden gezien
Ze worden wél gezien als risicodragers die overgeleverd zijn aan de
beslissingen van hulpverleners
Pedagogische traditie
Wij hebben een continentale traditie, vooral een geesteswetenschappelijke (
Angelsaksische traditie)
Continentale: omtrent de EU, vooral met een Duitse origine
Verschillende pedagogische denkers
1. Friedrich Schleiermacher (1768-1830)
a. De pedagogische vraag `
b. de eigenheid van de pedagogiek is de vraag ‘hoe de oudere generatie
omgaat met de jongere’
2. Johan Friedrich Herbart (1776 – 1841)
a. Pedagogiek heeft zijn eigen interne begrippen
b. “Allgemeine Pädagogik: Aus dem Zweck der Erziehung abgeleitet” (1806):
nood aan eigen interne begrippen (“einheimische Begriffe”)
3. Wilhelm Flitner
a. pleidooi voor een “een pedagogische grondgedachte” (“Pädagogischer
Grundgedankgang”)
4. Klaus Mollenhauer
a. Probleemstellingen
2
,Eline Bunnik
b. Pedagogische kwesties = je bewust zijn van de omvang van de stof
c. Vergeten samenhang. Over cultuur en opvoeding” (“Vergessene
Zusammenhänge. Über Kultur und Erziehung” – Duits: 1981, Ndl: 1983,
Engelse vertaling Forgotten Connections. On Culture and Upbringing, 2014):
de vraag naar ‘eerste beginselen’ of ‘Elementaria’
Brief Vergeten Samenhang
Lieve vader, u hebt mij laatst eens gevraagd, waarom ik beweer dat ik bang voor u ben. Als
gewoonlijk wist ik u daar geen antwoord op te geven, gedeeltelijk juist door de angst die ik
voor u voel, maar gedeeltelijk omdat bij de verklaring van deze angst teveel details behoren,
dan dat ik ze in een gesprek ook maar voor de helft zou kunnen samenvatten. En als ik hierbij
tracht u schriftelijk te antwoorden, dan zal dat toch maar zeer onvolledig zijn, omdat ook bij
het schrijven de angst en zijn gevolgen mij tegenover u remmen en omdat de omvang van de
stof ver boven mijn herinneringsvermogen en mijn verstand uitgaat”
- Franz Kafka, Brief aan Vader
3 elementen in omgaan met vormingsproces (altijd uitbreiding en verrijking – beperking en
verarming van wat mogelijk geweest is):
1. De noodzaak van zich te ‘herinneren’ (geconfronteerd met de omvang van de stof)
2. Het overdenken dat deze herinnering begeleidt (geconfronteerd met wat vanuit deze
herinnering bewaard kan worden). De vraag naar de beginselen/inzichten die daar
eventueel uit te formuleren zijn
3. Hoe daarover zorgvuldig spreken en schrijven? De juiste, precieze taal vinden?
De studie
Studenten zijn géén lerenden
Studeren = studium en heeft twee betekenissen
1. Aandacht schenken aan
a. Het is het acht slaan op iets
b. Maar ook het achten van iets, respect hebben voor iets
2. Toewijden
a. Bij het studeren wordt de nadruk gelegd op wat er geleerd wordt, de
attentie is heel belangrijk.
Universitas studii (stiudium) = latijn voor gezelschap, dus diegene die zich wijden aan de
studie
Studeren = het leren compliceren, moeilijker maken
o Het studieproces verloopt trager want je moet bij dingen stilstaan
Er is een verwantschap tussen studeren en het pedagogische
Beide verhouden zich altijd tot iets of iemand
Ondersteunen bij het studeren is het helpen om te vormen!
Studeren vergt ook oefening (LT: exercio – ex arcere: ex = uit en arcere = op sluiten,
afsluiten, beschermen)
3
, Eline Bunnik
Oefening is dan juist om die sluiting te openen, dus niet beschermen maar je juist
blootstellen!
Studeren is niet alleen iets weten!!!
o Het is ook het verwerven van mogelijkheden om je te verhouden dus je
voorbereiden op handelen
Les 2: 2 oktober 2019 -> het voorbeeld van Oikoten als pedagogisch experiment dat een
levenswekkende ervaring is
+ teksten
Jong en Geprikkeld
Over Ervaring als mee-maken
Jong geweld op zoek naar een uitweg (boek Oikoten)
Strategie ontwapening
Hoofdstuk in de lichtheid van het opvoeden
Goffman en Foucault in dat is pedagogiek
De documentaire Oikoten – 1983
6 jongens die al heel hun leven ik problemen opgroeien en in instellingen zitten gaan met 2
vrijwillige begeleiders op wandel naar Santiago de Compostela voor 4 maanden. Een soort
laatste kans om te veranderen en op het juiste pad te komen.
Een film bekijken:
Vorming alleen werken! Het vraagt een inspanning (daarom hebben we nood aan
discipline en oefeningen)
Het gaat gaat ook over de stem, de ogen en oren en de blik
Open zijn = toelaten dat iets jou raakt
Dit zijn wij meestal niet: wij willen eerst weten wat de film bv
opbrengt voordat wij deze willen bekijken
Documentaire koppen XL: jongeren worden 30 jaar na de tocht geinterviewd
Het pedagogisch project Oikoten
De documentaire Oikoten, is een vormingsdocumentaire ( Wilhelm Meister met zijn
vormingsromans)
Het schetst de vorming van een individu gedurende een reis, een trektocht
Er wordt een weg afgelegd
Het pedagogisch project
Toont wat vorming is, wat vorming mogelijk maakt en bemoeilijkt
Begon in de jaren ’80: twee opvoeders die een andere documentaire hadden gezien, spreken
met begeleiders in de instelling van Mol (met Remy en Willy).
zij komen samen met een motief van ervaring van onrecht (GEEN politioneel motief,
willen géén orde herstellen)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinebunnik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen