Samenvatting
Samenvatting lessen Wijsgerige Pedagogiek deel 2
De samenvatting bespreekt zowel de lessen, als pedagogisch relevante films die in de lessen werden getoond.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Melissa AmandelsWijsgerige Pedagogiek 2
Vorming
We gaan het hebben over vorming en de krachten die onze samenleving vormen
• Vorming houdt in dat we ons verhouden tot de krachten en invloeden die ons bepalen (zowel
fysische krachten zoals zwaartekracht, als sociologische krachten)
• We denken hier ook aan opvoeding/élever
o Dit heeft te maken met het opstaan
o In verhouding tot de zwaartekracht -> we laten ons niet naar beneden houden (zoals
de zwaartekracht wel zou doen), maar we staan op (dit moet geleerd worden)
o Het opstaan heeft ervoor gezorgd dat onze handen vrij zijn
Handen = ongelofelijk gereedschap die kan gebruikt worden voor
verscheidene dingen, is niet specifiek
Antropoceen
Antropoceen = het tijdperk waarin de menselijke activiteiten een invloed uitoefenen op het klimaat
en de atmosfeer
• Klimaat: kan verwijzen naar het weer, zoals zon, regen, …
o Maar kan ook verwijzen naar een ruimte of leefomgeving
• Atmosfeer: kan verwijzen naar de dampkring rond de aarde
o Maar kan ook verwijzen naar de sfeer/stemming, het gezelschap
o Dit is zeer bepalend voor ons denken, doen, voelen, …
De media zijn krachten die een bepaald klimaat en een bepaalde atmosfeer tot stand brengen -> dit
is echter geen natuurlijke kracht
• De gsm en laptop zijn de dag van vandaag bijna een natuurlijk gegeven, we kunnen niet
zonder
• We spreken van quasi-natuurkrachten
We gaan één kracht bestuderen, dit doen we door ze te beperken in haar werking
• Vb zwaartekracht kunnen we bestuderen door in een vacuüm testen uit te voeren
Hoe gaan we te werk in de les:
• Films
• Teksten
• Het woord ‘pedagogie’ -> verbonden met de pedagoog
o Dit is een begeleider voor het kind van huis naar school en omgekeerd, het is iemand
die een reis of verplaatsing meemaakt NAAR SCHOOL
• De nadruk wordt ook op woorden gelegd
o Woorden en de taal zijn grote krachten van het antropoceen
‘Wijsgerig’ heeft twee interpretaties
• Enerzijds is het een bepaalde inhoud, een bepaalde leer
• Anderzijds is het een bepaalde manier van leven
De crisis van de pedagogiek
De crisis van de pedagogiek heeft te maken met de verschuiving naar een leerwetenschap
De crisis
• Het spreken over jongeren met gedragsproblemen
, Melissa Amandels
o Deze kinderen blijken een risico te zijn en er moeten vroege diagnoses worden
gesteld om de schade te beperken en voor alle veiligheid
o We gaan profileren of classificeren
Dit wil zeggen jongeren pedagogisch dood verklaren
Een jongere pedagogisch dood verklaren houdt in dat de jongere niet als handelingsbekwaam wordt
gezien, maar eerder wordt gezien als een risicodrager
• De risico’s die de jongeren met zich meedragen moeten vroeg gedetecteerd worden
• Ze worden met andere woorden vastgezet in wat hun eigen is
o Hun eigen bekwaamheid, hun eigen denken, hun eigen brein, …
De pedagogische traditie of de continentale traditie = Duits van origine
• De pedagogiek is een Duitse, Europese uitvinding
• Friedrich Schleiermacher stelt een belangrijke vraag, namelijk: ‘hoe gaat de oude generatie
om met de jonge generatie?’
o Denk aan Anuna en Greta, zij spelen in op de relatie tussen de oudere en de jongere
generatie
Herbart zegt: pedagogiek heeft haar eigen begrippen
• Centraal begrip van deze man: vormbaarheid
• Centraal begrip van Flitner: pedagogische grondgedachte
• Centraal begrip van Mollenhauer: grondbeginselen in de praktijk
Pedagogische verhoudingen -> dit is een heel breed concept/begrip
• De omvang van de stof is groot en gaat ons verstand te boven
• Dit kan je lezen in de brief die Kafka schreef aan zijn vader
• We moeten ons deze stof proberen te herinneren en het te overdenken om er de
grondbeginselen uit af te leiden
o Hiervoor moeten we spreken en is er een juiste taal voor nodig
Citaat van Winston
• We laten ons niet enkel leiden door wetenschappelijke teksten, we laten ons ook leiden door
beelden en woorden, ook teksten en feiten zijn nodig
Studie
• Wij zijn studenten, geen lerenden
• Studeren komt van het Latijnse ‘Studium’, die twee betekenissen heeft
o Acht slaan op iets, iets merken, achting, iets achten, respect hebben, aandacht
schenken aan iets
o Toewijding, wijden aan iets, niet enkel leren, niet enkel begrijpen, de nadruk ligt ook
op dat wat wordt bestudeerd
De oudste benaming voor ‘unief’ is ‘universitas studii’
• Universitas betekent gezelschap, groep, vereniging
• We bestuderen IETS en hiervoor zijn we samen, om het samen te bestuderen en te
bespreken
• Het gaat niet om te intentie, maar om de attentie
Studeren gaat niet om het faciliteren of het makkelijker en sneller maken van het proces, het gaat
over het compliceren of het moeilijker en trager maken van het proces
• We staan ergens bij stil en we gaan het ondersteunen
, Melissa Amandels
Er is een groot verwantschap tussen studeren en de manier waarop men zich verhoudt tot de
leerstof EN de pedagoog die zich verhoudt tot andere mensen
Studeren is het voorbereiden op het handelen, het is oefenen
• Studeren is verbonden zijn met de oefening
• Studeren is zich blootstellen en verwerven
o We moeten hiervoor ook de juiste woorden vinden, niet door te leren, maar door je
voor te bereiden, door te oefenen, te luisteren, te kijken, …
EXERCIO vs EXARCERE
• Het eerste houdt in: het openen, de opening, het openstellen, het blootstellen, de verlossing
• Het tweede houdt in: iets afsluiten, iets verhinderen, opsluiten, iets beschermen
Documentaire: Oikoten en reportage van Koppen
Dit is een pedagogisch project
De tocht die de jongens hebben afgelegd naar Compostella kan gezien worden als een tocht
naar de vrijheid
o Het is ook buitenshuis = onthemende projecten
De reportage van Koppen
Ze zijn de mensen gaan opzoeken die al eens zijn mee geweest richting Compostella
o Willy = begeleider die in 1983 mee ging
o Steve = 30 jaar na de tocht
o Jurgen en Jonathan = tocht van 2009
De jongeren die mee gingen op de tocht, waren jongeren die in instellingen gevestigd waren
en die de kans kregen om zich te verbeteren
Tijdens de tocht leren ze om te overleven, het ongewone wordt gewoon, er is een mengeling
van gevoelens en spanningen
De documentaire van Oikoten kan gezien worden als een vormingsdocu
Het gaat over jongeren die een reis maken en een route afleggen
Denk aan Goethe -> schreef een vormingsroman
o Hierin wordt het gebeuren/avontuur/wedervaren van iemand geschetst en
beschreven
o Er komt ook aan bod hoe het individu wordt gevormd en groeit
Het project Oikoten is een goed voorbeeld van een pedagogisch experiment
o Het toont ons wat vorming is en hoe het mogelijk is om iemand te vormen en wat de
moeilijkheden kunnen zijn
In de jaren 80 -> Remi (gevangenisinspecteur) en Willy (gevangenisbewaker)
Ze kwamen samen, niet om de orde te herstellen, maar vanuit een besef van onrecht
o Namelijk: jongeren die nog geen 18 zijn en geen toekomst zouden hebben
o Zo ontstond het idee van een tocht naar Compostella
In die tijd was dat totaal niet populair en werd dat amper gedaan
o Het idee dat deze twee heren hadden om de jongeren te helpen = volledig vrijwillig
Vandaag de dag is alles geprofessionaliseerd
Maar is het pedagogische te professionaliseren?
> Denk aan Freinet scholen in Vlaanderen
1968 = een tijd van beweging en verzet, protest tegen:
, Melissa Amandels
> Gezag en autoriteit
> De kerk
> De ouders
> Politiek en pedagogische interventies
> Klassieke instellingen
Verwijzing naar het boek ‘dat is pedagogiek’ -> twee belangrijke teksten
> Goffman: Asylum
> Foucault: discipline, toezicht en straf
Goffman deed undercover onderzoek in een instelling om beter zicht te hebben op de situatie en om
de ernst in te schatten -> kwam met het begrip: totale instituties
> Dit is een term die verwijst naar zowel gevangenissen als centra voor gehandicapte jongeren
> Het ‘totale’ verwijst naar het karakter van de instellingen
o Er zijn verschillende sferen
We doen bepaalde activiteiten op verschillende momenten van de dag, op
verschillende locaties, in de buurt of het gezelschap van andere mensen vaak
o In een totale instelling/institutie worden al deze sferen samengebracht en samen
uitgevoerd
Telkens op dezelfde momenten, in dezelfde kamer/ruimte en in het bijzijn
van dezelfde mensen
Er is een routine en een vast patroon
Het is zeer strikt en georganiseerd, en formeel
Er is een specifieke communicatie: de ene groep maakt beslissingen voor de
andere groep
Een bewoner van een instelling kan ook NOOIT personeel worden
> Een totale instelling/institutie is bovendien een omgeving waarin het moeilijk is om een
eigen waarde te ontwikkelen, een zelfwaarde-gevoel creëren is moeilijk
o Je staat niet direct los van een ander, er is een beperkte onafhankelijkheid
GOEIE EXAMENVRAAG ZOU ZIJN: vergelijk het principe van Goffman (totaal en allesomvattend)
met sociale media
we zijn voortdurend zichtbaar, worden geconfronteerd met sociale normen en
vergelijken ons met anderen
> Op sociale media moeten we voortdurend zichtbaar zijn en aanwezig zijn
> We moeten bijhouden en regelmatig kijken
> Je wordt geconfronteerd met de sociale normen en je vergelijkt jezelf voortdurend met
anderen
Oikoten, de term
> Oikos = huis in het Grieks
o Een instelling is een soort huis
o Je wordt dus als jongere opgesloten in een huis en onderworpen aan gezag en regels
o Wanneer je 18bent moet je het huis uit en ga je naar een andere instelling ->
zwaarder, voor volwassenen
> Goffman gebruikt de term mortificeren: dwz dat het doden van een individu gebeurt in een
instelling. Ze hangen vast aan een bepaald verleden en de kracht van het verleden bepaalt de
toekomst.
o Het ziet ernaar uit dat de jongeren geen toekomst hebben en alreeds bepaald zijn, ze
zijn zogezegd levend begraven
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissaamandels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen