samenvatting van alle belangrijke punten over het hoofdstuk rechtsstaat. De criminele theorieën, strafuitsluitingsgronden en rechtvaardigheidsgronden zijn extra stof.
Maatschappijleer rechtsstaat
Geweldsmonopolie: in een staat waarin alleen de overheid geweld mag gebruiken tegen de
burgers. De politie heeft hierin meerdere bevoegdheden: opsporingstaak en
handhavingstaak:
- Iemand staande houden
- Aanhouden/ arresteren
Rechtstaat
Recht: geheel van geldende rechtsregels Staat: overheid oefent gezag uit over een
volk op een grondgebied
Kenmerken:
1. Grondrechten
Beschermt de burger tegen machtsmisbruik van de overheid. Ethisch profileren mag
niet, want dat is een vorm van discriminatie. Maar de politie mag wel preventief
fouilleren, met toestemming. De politie mag niet willekeuring vragen om
identiteitsbewijs. Alle burgers hebben grondrechten. Je hebt het vaak over de
klassieke grondrechten/ mensenrechten/ fundamentele rechten:
o Gelijkheidsrechten: iedereen is gelijk. Het is het eerste artikel, tevens niet het
belangrijkste.
o Politieke rechten: iedereen heeft een actief kiesrecht (stemmen) en passief
kiesrecht (verkiesbaar stellen). Het kan afgenomen worden met hoge
uitzondering.
o Vrijheidsrechten: roept de meeste discussie op, zijn de vrijheden van
meningsuiting, godsdienst, vereniging, vergadering, betoging.
Naast de klassieke grondrechten heb je ook nog sociale grondrechten: dit houdt in
dat de overheid een inspanningsplicht heeft en de burger kan deze rechten niet
afdwingen. Een grondwet is heel lastig, over een grondwetswijziging wordt altijd 2x
gestemd, een keer voor en na de tweede Kamerverkiezingen.
2. Legaliteitsbeginsel
Het legaliteitsbeginsel draagt bij aan de rechtszekerheid.
o Alles wat de overheid doet moet gebaseerd zijn op de wet
o Alleen als het op dat moment wet staat is het geldig
3. Trias Politica
Machtenscheiding, gescheiden in:
I. Uitvoerende macht: regering + provincies + gemeenten
II. Wetgevende macht: eerste en tweede kamer (Staten Generaal) en regering
III. Rechtsprekende macht: OM en rechters
4. Onafhankelijke rechtspraak
De rechter is niet beïnvloedbaar en onpartijdig, anders kan de verdachte de rechter
wraken. Ze beoordelen op basis van rechtsbronnen, kan geen straf hoger geven dan
de maximum en de rechtszaak moet transparant zijn.
Er zijn 3 rechtsgebieden:
o Burgerlijk recht
o Bestuursrecht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karlijnvanbarneveld1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
