Zeer uitgebreide samenvatting biologie H19 DNA bijpassend het boek NECTAR VWO 6. Geschreven door een leerling, nagekeken door leraar. Inclusief bronnen + gedetailleerde plaatjes.
DNA
DNA bevat alle informatie voor het maken van de eiwitmoleculen die nodig zijn voor het
functioneren van het lichaam.
- dubbelstrengs + dubbele helix
deoxyribonucleotiden = bouwstenen van DNA-moleculen
- fosfaatgroep, suikermolecuul, nucleïnebase (= stikstofbase)
- binas 71A + 71B
aan het 1’, 3’ en 5’ C-atoom: OH-groep
als ook aan 1’C-atoom een nucleïnebase: dan is het
deoxyribonucleoside
als aan 5’ C-atoom een
fosfaatgroep: dan is het een
deoxyribonucleotide
in het DNA: fosfaatgroep van nucleotide verbonden met C-3
atoom van naastgelegen nucleotiden. (zie binas 71C)
uiteinde streng vrije OH-groep → 3’ einde
uiteinde streng vrije fosfaatgroep → 5’ einde
fosfaatgroep + suikermolecuul (= deoxyribose) is zijkant
van DNA wenteltrap.
gekoppelde nucleïnebasen:
4 verschillende (binas 71A):
- adenine (A) - cytocine (C)
- guanine (G) - thymine (T)
verbonden met H-bruggen (binas 71B)
- tussen A-T → 2 H-bruggen
- tussen C-G → 3 H-bruggen
- dus CG sterker
er zijn 2 vaste basenparen, wat DNA dus complementair maakt.
Een DNA-molecuul (streng van 146 basenparen) is om 8 histoneiwitten (1 extra als
“veiligheidsspeld”, binas 70A) gewikkeld tot nucleosomen (= aantal histonen met eromheen
gewikkeld DNA).
zure fosfaatgroep → basisch histon
- DNA in celkern wordt daardoor beschermd → minder grote kans wordt beschadigd
histonen = verpakkingseiwitten waaromheen DNA lift opgerold in een chromosoom.
, nucleosomen vormen samen een dikke
chromatinedraad (binding van
nucleosomen)→ plooit en vormt spiraal.
chromatine in de celkern: geheel van DNA
en eiwitten in de celkern van eukaryotische
cellen
- verdere spiraal van
chromatinedraden van alle chromosomen
chromosomen: vaste lengte, plaats, bandenpatroon
- bij S-fase verdubbelt het DNA en rolt de verdubbelde chromatinedraad nog verder op
tot een compact verdubbeld chromosoom.
- te zien in de profase van mitose onder een microscoop
bij mitose: samenpakken van chromatinedraden → compactere chromosomen.
- voorkomen dat DNA verstrikt raakt, of in stukken breekt.
bij donkere gebieden: geen genexpressie ( want compacte chromatinedraden)
bij lichte gebieden: genexpressie, want minder compacte chromatinedraden:
- open structuur, genetische info maken eiwit is makkelijker leesbaar → genexpressie
genexpressie = het tot uiting komen van een gen (of mate ervan) → moet worden afgelezen
(= transcriptie), mRNA moet worden vertaald in eiwit (= translatie)
telomeren: zitten aan het uiteinde van een chromatinedraad die ervoor zorgt dat de draden
niet gaan rafelen (soort uiteinde van een schoenveter.)
- zijn herhalingen, dus repetitief DNA van stukjes niet-coderend DNA
- sterk gespiraliseerd
90% van DNA bevat geen genen → niet-coderend DNA
- regelen bijv. activiteit van genen
organen met een hoge energiebehoefte → verzwakken eerst
- oorzaak: mitochondriaal DNA raakt beschadigd (reactieve zuurstofmoleculen die
ontstaan tijdens oxidatieve fosforylering beschadigen mtDNA → mutaties)
mitochondriaal DNA: cirkelvormig, 37 genen
- bevat informatie voor vorming enzymen die nodig zijn voor
- oxidatieve fosforylering
- (eiwitsynthese) aminozuurtransportmoleculen
mogelijke oorzaak veroudering: percentage gemuteerde mtDNA in cellen neemt toe met de
leeftijd → boven drempelwaarde: cellen onvoldoende energie vrijmaken → veroudering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raniabamhaoudi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
