In dit document staan alle definities van strafrecht samen. Eens je deze definities onder de knie hebt, zal het examen vlotter gaan. Je zal immers bij (bijna) elke vraag een definitie/ omschrijving van begrippen moeten geven
(Positief) strafrecht = geheel van rechtsregels die bepaalde gedragingen strafbaar stellen en sancties bepalen
die op de daders van toepassing zijn.
Misdrijf = die gedraging waarop de wet een sanctie stelt
Strafrechtelijke sanctie = door de wet vastgestelde reacties op de schending van de strafrechtelijke normen
Bestuurlijke sanctie = door of krachtens de wet vastgestelde maatregel met een repressief karakter , die door
een bestuursorgaan wordt opgelegd dmv eenzijdige, individuele bestuurshandeling, als
een reactie op inbreuk op een rechtsnorm
Non bis in idem beginsel = belet dat iemand strafrechtelijk wordt vervolgd nadat hij een bestuurlijke geldboete
heeft betaald van strafrechtelijke aard wanneer de tekst waarbij de geldboete is bepaald
en die betreffende het strafbaar feit, dezelfde gedraging bestraffen én de bestanddelen
van beide misdrijven identiek zijn
EHRM acht de bestuurlijke geldboete en de strafrechtelijke veroordeling niet strijdig met
die beginsel wanneer er aan een aantal parameters is voldaan
1. Voldoende samenhang in tijd en inhoud tussen de procedures
2. Procedures moeten complementair zijn en moeten derhalve andere doelen
dienen en andere aspecten van het gedrag sanctioneren
3. Het moet voorzienbaar zijn dat dat gedrag kan leiden tot verschillende procedures
4. Bij de strafoplegging moet voldoende rekening gehouden worden met de eerder
opgelegde sancties
5. Procedures dienen zodanig te zijn ingericht dat dubbele bewijsgaring wordt
voorkomen door samenwerking tussen de verschillende instanties
HvJ vindt dan weer dat er andere criteria zijn voor de dubbele sanctionering
1. Bij wet gesteld
2. Wezenlijke inhoud van rechten en vrijheden van handvest eerbiedigt
3. Beantwoordt aan doelstellingen van algemeen belang of aan eisen van de
bescherming van rechten en vrijheden van anderen
4. Noodzakelijk is
Positivisme = reactie op de klassieke leer en verzet zich tegen het concept van de mens als vrij wezen.
De mens is geen abstract wezen, maar een persoon van vlees en bloed die om diverse
redenen gedetermineerd is tot delinquent gedrag
Strafprocesrecht = geheel van de procedureregels volgens welke het materieel strafrecht wordt toegepast
en omvat derhalve regels inzake de opsporing, de vervolging en de berechting van de
misdrijven
Legaliteitsprincipe = Geen gedraging mag als misdrijf beschouwd worden zolang de wetgever ze niet als
zodanig heeft omschreven en anderzijds dat er op dergelijk misdrijf enkel die straf kan
worden toegepast die door de wet bepaald is
Nurembergclausule van het = Een gedraging die een misdrijf uitmaakt, mag overeenkomstig de algemene
legaliteitsprincipe rechtsbeginselen erkend door de beschaafde volkeren worden vervolgd en bestraft
Pagina 1 van 6
, Definities strafrecht
Gelegenheidsstrafwetten = Zijn van tijdelijke of occasionele aard en worden uitgevaardigd naar n.a.v bijzondere
omstandigheden of wegens toestanden van voorbijgaande aard in het algemeen belang of
ter handhaving van de OO. Ze worden impliciet of expliciet opgeheven
Tijdelijke wetten = Gelegenheidswetten waarin de geldingsduur uitdrukkelijk is opgenomen
Uitvoeringsreglementen = regelgeving door de Koning genomen
Grondgebied van de staat = De oppervlakte op de aardbol waarop een staat zijn soevereiniteitsrechten uitoefent.
Men onderscheid reëel en fictief grondgebied
Ubiquiteitstheorie Uit deze theorie volgt dat niet langer 1 land de locus delicti oplevert, maar ieder land waar
één van de constitutieve bestanddelen of de verzwarende bestanddelen van het misdrijf
daadwerkelijk heeft plaatsgevonden
Leer van de ondeelbaarheid bij Op grond hiervan mag de BE strafrechter kennis nemen van alle elementen van het
de ubiquiteitstheorie misdrijf die een ondeelbaar geheel vormen met het misdrijf dat op BE grondgebied werd
gepleegd
Misdrijf = Gedraging die de wet schendt en waarop een straf is gesteld
Materieel bestanddeel = Uiterlijk waarneembare geedraging, die krenkend of gevaarlijk wordt geacht voor
beschermde waarden of rechtsgoederen. Het materieel bestanddeel wordt in de
strafbepaling aangegeven
Strafbare gedraging = Handeling, positieve actie
Reglementaire misdrijven = het zonder rechtvaardiging aannemen van het strafbaar gestelde gedrag dat de uiting is
van het niet-nakomen van de algemene verplichting tot waakzaamheid waartoe de dader
is gehouden
Politieke misdrijven = Een misdrijf wordt een politiek misdrijf, hetzij indien het misdrijf uit de aard ervan
noodzakelijk bestaat in een rechtstreekse aantasting van de politieke instellingen in hun
bestaan, hun inrichting of hun werking, hetzij indien gepleegd wordt met het oogmerk om
zulke aantasting op de politieke instellingen te plegen en het feit, gelet op de bijzondere
omstandigheden waaronder het gepleegd wordt, rechtstreekse aantasting tot gevolg
heeft.
Drukpersmisdrijf = De strafbare uiting van een idee of mening in gedrukte en bekendgemaakte geschriften
3 bestanddelen
- Strafbare meningsuitdrukking
- Tekst die vermenigvuldigt is door drukpers of enig gelijkwaardig procedé
- Die effectief verspreid werd
Aflopend misdrijf = misdrijf dat op bepaald ogenblik door één enkel feit voltrokken is
Voortdurend misdrijf = kan voortvloeien uit een daad of een verzuim, komt neer op een feitelijke toestand die
aanhoudt door de volgehouden wil van de delinquent
Eenvoudig misdrijf = bestaat uit één enkele handeling of uit één enkel verzuim, die hetzij aflopend hetzij
voortdurend is.
Voortgezet of collectief misdrijf = misdrijf dat bestaat uit verschillende strafbare gedragingen van dezelfde aard
(voortgezette misdrijven) of verschillende aard (collectiefmisdrijf) die geacht worden
samen slechts één misdrijf uit te maken wegens de eenheid van opzet van de dader.
Pagina 2 van 6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frederiquebielen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.