100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Begin je jaar goed en voorbereid met deze samenvatting €4,49   In winkelwagen

Samenvatting

Begin je jaar goed en voorbereid met deze samenvatting

 21 keer bekeken  0 keer verkocht

Een samenvatting gemaakt met boek en lessen.

Voorbeeld 4 van de 56  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 1 - hoofdstuk5
  • 21 april 2021
  • 56
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (2)
avatar-seller
anaisweyenberg
Juridische bronnen
1. Wat is een recht?

Domitius ulpianus “ubi societas, ibi ius”
 Verschillen tussen samenlevingen/ staten
o Volk
o Grondgebied
o Politieke organisatie
o International erkenning

 Staat vs rechtstaat
o Scheiding der machten
o Media
o Reclama
o Mensenrechten

 Verband met heersende economische opvattingen
o Kapitalisme
o Communisme

Verschillende soorten rechstregels:

 Berechtingsregels (= procesrecht)
 Wijzigingsregels
 Verkenningsregels (= gelding, interpretatie en verhouding)

Enkele verbanden
 Recht en godsdienst (belang secularisatie)
o Kerk vs staat
 Recht en moraal (positivisme vs natuurrecht)
o Wat is goed en wat is slecht?
 Recht en sociale zeden (temporeel en cultureel bepaald)
o Sekualiteit

Doel van het recht: het ordenen van een samenleving van mensen
 Recht en rechtszekerheid
 Recht en rechtsvaardigheid
o Aristoles: verdelde vs vergeldende rechtvaardiheid, of publiekrecht vs
privaatrecht

Het recht als middel
 Op niveau van rechtsregel (= gedragsregel of normen)
 Op niveau van de rechtspraak
 Op niveau van de rechtshandhaving (= afduringbaarheid)
 Geen eenvormige defenitie, wel enkele belangrijke elementen

Recht = een verzameling van rechtsregels in materiele zin en worden gecreerd door
mensen die hun samenleving willen ordenen. Het toepassen en afduring van deze
regels moeten bijdragen tot een vreedzaam en rechtvaardige samenleving

, 2. Indeling van het recht

Objectief vs subjectief
 Objectief = verzameling rechtsregels
 Subjectief = rechten en plichten die u ontleent (voortvloeiend uit objectief)

Materieel vs formeel recht
 Materieel = bewijs, inhoud van rechten en plichten
 Formeel = interpretatie van het bewijs, zelden vatbaar voor interpretatie

Het recht wordt onverdeeld in domeinen
 Volgens de activiteiten die de regels ordent (bv. Fiscaal recht)
 Volgens de techniek waarmee de regels worden geordend (bv. Strafrecht)
 Volgens het niveau van totstandkoming van de regels (bv. Europees recht)

Onderscheid heeft zowel een didactisch als rechtstheoretisch nut

Klassieke onderscheid tussen privaatrecht en publiekrecht

 Privaatrecht: recht van de burger
o Private belangen
o Relaties tussen burgers

 Publiekrecht: het recht van het handelen van de overheid
o Algemeen belang
o Veiligheid voor alle mensen
o Gezondheid vb. doktersrekeningen worden terugbetaald

Onderscheid is hans voor een groot deel achterhaald

 Privépersonen kunnen worden belast met overheidstaken en overheden
kunnen deelnemen aan het privaatrechtelijke rechtsverkeer

 Vervlechting private belangen en algemeen belang
o Bv. Sluiting Ford Genk te Genk
o Bv. Aankoop mondmaskers

 Niet altijd een duidelijk onderscheid tussen privaat – en publiekrecht
o Rechtstakken (bv. Sociaal zekerheidsrecht)
o Rechtsinstellingen (bv. Huwelijk)

,Sluitende opdeling privaat/publiekrecht onmogelijk

 Privaatrecht  Publiekrecht
o Personen- en familierecht o Staatrecht
o Familaal vermogingsrecht o Administratief recht
o Verbintenissenrecht o Sociaal recht
o Zakenrecht o Strafrecht
o Handelsrecht o Strafprocesrecht
o Vennootschapsrecht o Fiscaal recht
o Sociaal recht o Europees recht
o Burgerlijk procesrecht o Internationaal recht
o Internationaal privaatrecht

Afdwingbaarheid van rechtsregels kent verschillen categorieën:

 Aanvullend recht of suppletief recht
o Legislatieve indicatie
 Dwingend recht of imperatief recht
o Bescherming van private belangen
 Openbare orde en goed zeden
o Bescherming van het algemeen belang (regels van economisch en morele
fundament)

 Rechtsregels hebben steeds een materieel, personeel en territoriaal
toepassingsgebied
 Grensoverschrijdende zaken/ bevoegdheid, recht en uitvoering


3. De bronnen van het recht

 Trias politica: scheiding der machten (checks en balances)
o Oorsprong (de l’esprit des lois: charles montesqueiu, 1748)
o Die staatsmachten: VM – UM en RM
o Belang van iedere staatsmacht is grondwettelijk verankerd

 Grondwet
o Aanvang = de vorm van de staat
o Hieraan kan je zien wat er belangrijk is in een staat

 Verschillende rechtsbronnen (hiërarchie der rechtsbronnen)
o Materiële rechtsbronnen (= factoren die een inhoudelijke invloed
uitoefenen op het vormen van het recht)
 Politieke bronnen, feitelijke bronnen, ideologische bronnen,
rechtsfilosofische en rechtstheoretische bronnen en juridische
inspiratiebronnen)

o Formele rechtsbronnen (= uiterlijke verschijningsvormen van geldend
recht)

,  (1) Wet, (2) rechtspraak, (3) rechtsleer, (4) gewoonte, (5) algemene
rechtsbeginselen en (6) billijkheid
1. De wet

= dit is een algemene regel die door de bevoegde overheid wordt
uitgevaardigd en algemeen bindend is voor wie eraan is onderworpen
(personeel en territoriaal)

 Een wet is materiële zin: inhoud is van belang, uitgevaardigd door een
bevoegde overheid en afdwingbaar

 Een wet in formele zin : vorm is belangrijk, uitgevaardigd door de
gezamenlijke werking van twee/ drie takken van de wetgevende macht en
afdwingbaar

A. De wet op federaal niveau

1. De grondwet
 Bijzondere structuur (historisch te verklaren)
 Uiting van een democratische staat (niet noodzakelijk)
 In regel moeilijk te wijzigen (art. 195 Gw. – logge procedure + dubbele
2/3de meerderheid)

2. Bijzondere wetten
 Procedure conform art. 4 Gw. (2/3 de meerderheid + 1/2 de + 1 in elke
taalgroep)

De grondwet = een verzameling van fundamentele rechtsregels en nationaal de
belangrijkste norm in de hiërarchie der normen

 Hoewel veel rechtsstaten een Grondwet hebben, is dit geen vereiste om
een rechtsstaat te zijn
 Een Grondwet is wel een kenmerk van een federale staat (↔ een
confederale staat heeft een verdrag)

 De grondwet is een momentopname en kan vergeleken worden met een
foto
 De grondwet verschilt in tijd en ruimte en geeft identiteit van de staat weer:
o De grondwet van de Verenigde Staten van Amerika omvat minder
artikelen dan de Belgische grondwet, en omvat andere bepaling
o Art. 25 van de grondwet omvatte in 1831 iets anders onder de term
“drukpers” dan in 2016

 De grondwet moet regelmatig worden aangevuld of worden herzien om
haar actueel te houden

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anaisweyenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 80796 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,49
  • (0)
  Kopen