1 De bescherming van het kind en de kinderrechten..................................................................................1
1.1 Het internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind .................................................................. 1
1.1.1 Aarde van het verdrag ....................................................................................................................... 1
1.1.2 Basisrechten ...................................................................................................................................... 1
1.2 Andere verdragen................................................................................................................................... 1
1.3 De Belgische grondwet en de doorwerking van het IVRK in België ........................................................ 2
2 De diverse takken van het jeugdrecht – overzicht ...................................................................................3
2.1 De burgerrechterlijke dossiers ................................................................................................................ 3
2.1.1 Afstamming........................................................................................................................................ 3
2.1.1.1 Begrip ........................................................................................................................................ 3
2.1.1.2 Erkenning .................................................................................................................................. 3
2.1.1.3 Betwisting ................................................................................................................................. 3
2.1.1.4 Onderzoek ................................................................................................................................. 4
2.1.2 Adoptie .............................................................................................................................................. 4
2.1.2.1 Begrip en soorten...................................................................................................................... 4
2.1.2.2 Voorwaarden ............................................................................................................................ 4
2.1.2.3 Procedure .................................................................................................................................. 5
2.1.3 Ouderlijk gezag, verblijf en financiële regeling .................................................................................. 5
2.1.3.1 Ouderlijk gezag.......................................................................................................................... 5
2.1.3.2 De ouderlijke plicht tot onderhoud........................................................................................... 6
3 Het toezicht door de jeugdrechter ..........................................................................................................7
3.1 De rol van de Vlaamse Gemeenschap .................................................................................................... 7
3.2 De MOF-dossiers .................................................................................................................................... 7
3.2.1 Algemeen ........................................................................................................................................... 7
3.2.2 Wetgeving .......................................................................................................................................... 7
3.2.3 De jeugdrechtbank ............................................................................................................................ 7
3.2.4 Specifieke procedure voor MOF-zaken.............................................................................................. 7
3.2.4.1 Vorderingsmonopolie van het openbaar ministerie ................................................................. 8
3.2.4.2 Hoorplicht ................................................................................................................................. 8
3.2.4.3 Procedure in twee fasen ........................................................................................................... 8
3.2.4.4 Territoriale bevoegdheid .......................................................................................................... 8
3.2.4.5 Afzonderlijke behandeling ........................................................................................................ 8
3.2.4.6 De aard van de op te leggen maatregelen ................................................................................ 9
3.2.5 Nieuwe bevoegdheden van de jeugdrechter..................................................................................... 9
3.2.6 De Everbergwet ............................................................................................................................... 10
3.2.7 De procedure voor de jeugdrechtbank ............................................................................................ 10
3.2.7.1 De voorbereidende rechtspleging........................................................................................... 10
3.2.7.2 De behandeling van de grond van de zaak ............................................................................. 13
3.2.7.3 De herziening .......................................................................................................................... 14
3.2.8 De rol van de sociale dienst bij de jeugrechtbank ........................................................................... 14
3.2.9 Herstelrecht ..................................................................................................................................... 14
3.2.10 De uithandengeving .................................................................................................................... 14
3.2.10.1 Algemeen ............................................................................................................................ 14
3.2.10.2 Rechtspleging...................................................................................................................... 15
3.2.10.3 De bijzondere jeugdkamer.................................................................................................. 15
3.3 De integrale jeugdhulp ......................................................................................................................... 15
3.3.1 Algemeen ......................................................................................................................................... 15
3.3.2 Belangrijke principes........................................................................................................................ 16
3.3.3 Schematische voorstelling ............................................................................................................... 16
,2MW Luk Versteylen ‘20-‘21
3.3.4 Hulpvraag of VOS ............................................................................................................................. 16
3.3.5 Vrijwilligheid of dwang .................................................................................................................... 16
3.3.6 Toegankelijkheid van de jeugdhulpverlening .................................................................................. 17
3.3.6.1 Rechtstreekse of onrechtstreekse toegang ............................................................................ 17
3.3.6.2 De eerstelijns jeugdhulpaanbieders ........................................................................................ 17
3.3.6.3 De toegangspoort ................................................................................................................... 17
3.3.6.4 Uitzondering............................................................................................................................ 17
3.3.7 Verontrustende opvoedingssituatie ................................................................................................ 18
3.3.7.1 Gemandateerde voorzieningen .............................................................................................. 18
3.3.7.2 Ondersteuningscentrum jeugdzorg ........................................................................................ 18
3.3.7.3 Vertrouwenscentrum kindermishandeling ............................................................................. 18
3.3.8 Prioriteit, urgentie en crisisjeugdhulpverlening .............................................................................. 19
3.3.8.1 Hoogste prioriteit .................................................................................................................... 19
3.3.8.2 Urgentie .................................................................................................................................. 19
3.3.8.3 Crisisjeugdhulpverlening ......................................................................................................... 19
3.4 De gerechtelijke jeugdhulpverlening .................................................................................................... 20
3.4.1 Tussenkomst van de rechter ............................................................................................................ 20
3.4.2 Vorderingsgronden .......................................................................................................................... 20
3.4.3 Bijstand door een advocaat ............................................................................................................. 20
3.4.4 De mogelijke maatregelen ............................................................................................................... 20
3.4.4.1 Algemeen ................................................................................................................................ 20
3.4.4.2 De maatregelen die in alle VOS-zaken kunnen opgelegd worden .......................................... 20
3.4.4.3 Maatregelen die niet bij hoogdringendheid kunnen worden opgelegd ................................. 21
3.4.5 Time-out .......................................................................................................................................... 21
3.4.6 Samenloop tussen burgerrechterlijke en protectionele procedure ................................................ 22
4 Andere bevoegdheden van de jeugdrechter.......................................................................................... 22
1 De bescherming van het kind en de kinderrechten
1.1 Het internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind
1.1.1 Aarde van het verdrag
EVRM: Europees Verdrag ter bescherming van de Rechten van de Mens
- Democratische rechtsstaat
- Rechten waaronder: recht op eerlijk proces, binnen een redelijke termijn, bescherming van privéleven
- Tot stand in Raad van Europa en heeft directe werking
- EHRM: Europees Hof ter bescherming van de Rechten van de Mens
Ø Ziet toe op de correcte toepassing van de verdragsregels
Ø Een uitspraak heeft geen direct gevolg voor de burger, maar voor verdragsstaat
Ø Betrekking op alle burgers van aangesloten verdragsstaten
IVRK: Internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind (1989)
- In kader van Verenigde Naties
- Directe werking, maar geen toezicht door rechtsinstantie, wel door Comité
1.1.2 Basisrechten
Onderverdeling:
- Rechten op voorzieningen (onderwijs, gezondheidszorg, …)
- Rechten op bescherming en participatierechten (recht op zelfbeschikking, recht op inspraak, …)
Ø = niet-discriminatiebeginsel, belang v/h kind, recht op leven en ontwikkeling & recht op eigen
mening
1.2 Andere verdragen
EHRM: kindvriendelijke rechtspraak (ook IVRK)
- Verbod op foltering
- Recht op vrijheid
- Recht op eerlijk proces
- Recht op eerbiediging van privéleven
Internationaal verdrag tot bescherming van de burgerlijke en politieke rechten (BuPo) 1966
- Verenigde Naties
- Inhoud: doodstraf niet bij minderjarigen, uitzonderg op openbaarheid van rechterlijke uitspraken voor
-18
- Directe werking
Latere verdragen Verenigde Naties à invloed IVRK
- Verdrag inzake berscherming van personen met een handicap
- Verdrag inzake kinderarbeid
- Verdrag inzake rekrutering van kinderen voor militaire doeleinden
EHRM moet IVRK als bron mensenrechten zien
1
, 2MW Luk Versteylen ‘20-‘21
1.3 De Belgische grondwet en de doorwerking van het IVRK in België
Belgische Grondwet:
Wel vermeld: Niet vermeld:
Recht op ontwikkeling Non-discriminatiebeginsel (wel in andere artikelen
Belang v/h kind van Grondwet)
Recht op eigen mening
Rechtstreeks rechten uit IVRK: rechter bepaalt of verdragsbepaling al dan niet directe werking heeft
Hof van Cassatie directe werking aangenomen:
- Bepalingen over het gezin
- Bepalingen over eerbiediging v/h privéleven
- Bepalingen over opvoeding en ontwikkeling
- Bepalingen over verbod op foltering en onrechtmatige vrijheidsberoving
- Bepalingen over recht op een eerlijk proces
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dierxcro. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.