Thema 1: Bouw van de zaadplant
1. Morfologie
= studie van de uitwendige bouw en vorm van organismen (en organen)
= ‘vormkunde’
1.1 De wortel
1.1.1 Definitie
- Plantendeel
- Vast aan stengel
- Niet geleed
- Niet groen na belichting (er zijn uitzonderingen)
- Ondergronds
1.1.2 Bouw
Kurkzone
Wortelharenzone - De wortel wordt steeds groter, de
WHZ niet.
- Jonge cellen groeien uit de epidermis
- Oude cellen sterven af → verkurkte
zone
Gladde zone = celstrekkingszone
Delingszone
Wortelmutsje
1.1.3 Types
Kiemwortel Bijwortels
(vb. prei)
Hoofdwortel Bijwortels adventieve wortels
+ zijwortels
Adventieve wortels = bijwortels aan
een platenstekk of langsheen een
stengel
Door Fien G.
,1.1.4 Functies
- Functie wortels:
• Vasthechten
• Opnemen van water en mineralen
• Opslaan van reserves (zetmeel)
- Functie van wortelharen
• Opname van water en voedingsstoffen
• Oppervlakte vergroting
• Slijmschede
→ Aarde blijft er aanplakken → water en mineralen worden makkelijker
opgenomen
→ Bescherming tegen uitdroging
- Functie wortelmutsje
• Wortel groeit steeds dieper in de bodem → wrijving
• Door celdeling is het puntje een gevoelige plaats → bescherming
nodig.
• Slijt ook af maar wordt continue vernieuwd (deelweefsel)
1.1.5 Omgevormde wortels
Knolvormige wortels
- Penwortel: hoofdwortel enorm verdikt
- Radijswortel
- Vaak bij 2 – jarige planten
- Energievoorraad om in 2e jaar te ‘investeren’
in bloei en zaden
- Bladeren dus zeer belangrijk
Opm.: bij verdikking is vaak de stengel bij betrokken
Wortelknollen
- Vegetatieve vermeerdering: elke knol kan
uitgroeien tot een plant
Hechtwortels (= adventieve wortels)
- Geeft een soort lijm af: verhard in contact
met lucht
Luchtwortels (EPIFYTEN)
- Planten die groeien op andere planten.
- VELAMEN= vochtlaagje over wortels
Door Fien G.
, Steunwortels
- Vaak terug te vinden in drassige gebieden
- Gaatjes = resten van zijwortels
- Steltwortels
- Plankwortels
Ademwortels
- Ademwortel = LENTICEL
Zuigwortels (parasiet)
- ‘Zuigt’ voedingstoffen op van de plant
waarop het zich genesteld heeft
- Maretak: dringt door tot het transportweefsel
(= halfparasietje: doet zelf nog aan
fotosynthese)
1.2 De stengel
1.2.1 Definitie
- Plantendeel dat andere plantendelen draagt
- Geleed
- Is niet hetzelfde als een steel (= structuur die niet geleed is en op het einde
een bloem of blad hebben)
1.2.2 Bouw
1. Eindknop
1
Groeit een nieuw stuk stengel uit = loot of spruit.
Waar de eindknop heeft vastgezeten vormt zich een litteken = 4
ringlitteken (7).
2. Tussenknoopstuk 2
= stengeldeel tussen twee knopen. 5
Stengellid (5) = knoop + tussenknoopstuk
Lenticellen (6): uitwisseling van gassen
6
Slapende knop
3. Bladlitteken 3
= plaats waar een blad is afgevallen → voor het afvallen wordt er
een kurklaagje gevormd.
4. Okselknop
7
= boven de bladinplanting bevindt zich een knop
- Verticale stengels
- Liggende stengels
- Kruipstengels, uitlopers
• Gaat zich ook gaan wortelen
- Opstijgende stengels
• Eerst liggende stengel en dan naar boven groeiend
- Hangende stengel
- Klimmende stengels met hechtwortels
- Klimmende stengels met stengelranken
- Windende stengel
1.2.4 Groei (vertakkingswijze)
Monopodiale vertakking Sympodiale vertakking
Eindknoop
loopt verder Eindknoop loopt niet verder uit.
uit →
doorlopende
rechte
hoofdas
Monochasiaal Dichasiaal
1.2.5 Functies
- Draagt en ondersteunt andere plantendelen
- Transport
Door Fien G.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiengoeminne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.