Thema 1: Onderzoeksvaardigheden
1. Propleemstelling
2. Onderzoeksvraag Zie open onderzoek in
de les.
3. Onderzoek
Thema 2: Zintuigen
1. Het verband tussen zintuigen, conductoren en effectoren
Wat is het nut van zintuigen? → om te kunnen overleven, te waarnemen
1.1 Sensorische cellen verbinden ons inwendige en uitwendige milieu met het
zenuwstelsel
Een prikkel is een verandering in een organisme of in de omgeving van een
organisme, die sterk genoeg is om waargenomen te worden en een reactie van het
organisme uit te lokken vb. dorst.
De reactie is wat het organisme doet vb. water drinken
De prikkeldrempel is de minimumsterkte waarbij een bepaalde prikkel nog
waarneembaar is.
Een zintuig is een orgaan waarin receptoren liggen.
Zintuigcellen of sensoren of receptoren = 1 of meerdere cellen die gevoelig zijn voor
een specifieke prikkel en die prikkel omzetten in een elektrische
impuls en die naar de hersenen wordt geleid.
Zintuigcellen van de algemene zintuigen: receptoren
voor…
• Pijn: nociceptoren
• Temperatuur (warmte toe- of afvoer):
thermoreceptoren
• Aanraking, druk, lichaamshouding:
mechanoreceptoren
• Chemische prikkels: chemoreceptoren
, → bevinden zich in speciale gebieden die we zintuigen noemen.
De zin = het vermogen om je zintuigen te gebruiken
Effectoren zorgen voor de reactie op de prikkels. Dit kunnen spieren of klieren zijn.
Conductoren zijn de geleiders tussen de receptoren en de effectoren. Dit kan zowel
vanuit het zenuwstelsel als het hormoonstelsel komen
De meeste prikkels (onbewuste) worden geregeld in de hersenstam.
2. Zintuigcellen zetten een prikkel om in een actiepotentiaal.
Een zintuigcel zet een prikkel om in een actiepotentiaal of impuls. Zenuwcellen
leiden deze impuls naar de hersenen.
= tastreceptor
Rustpotentiaal
Potentiaalverschil = verschil in potentiële energie tussen twee punten.
• Potentiële energie zit in het verschil in ladingen en de hoeveelheid ladingen
• Wanneer er een verschillende hoeveelheid aan elektronen (ladingen)
aanwezig is aan twee polen dan ontstaat er een (elektrisch)
potentiaalverschil.
• De elektronen stromen tussen de punten totdat aan beide kanten de
hoeveelheid ladingen in evenwicht is.
,→ In een cel bevindt het potentiaalverschil zich ter hoogte van de celmembraan,
en het zijn geen elektronen maar kleinen ionen zoals Na+ en K+ die door de fijne
kanaaltjes stromen.
Membraanpotentiaal
= potentiaalverschil tussen beide zijden van de celmambraan. (eenheid: V)
→ Zenuwcel in rust →rustpotentiaal = -70 mV (millivolt)
Buitenkant van membraan: overmaat positieve ladingen.
Binnenkant van membraan: overmaat negatieve ladingen.
→ Membraanpotentiaal ontstaat doordat:
1. Chemische samenstelling (bezit o.a. negatief geladen eiwitten) en
ionenconcentraties van cytosol ≠ vloeistof buiten de cel
2. De celmembraan selectief doorlaatbaar is.
→ Actiepotentiaal ontstaat in zenuwcel → actiepotentiaal = +30 mV
→ Actiepotentiaal veroorzaakt een klein stroomstootje, de impuls.
, → Verplaatsing actiepotentiaal over membraanzenuwcel:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiengoeminne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.