2.1 De aarde in het zonnestelsel
Aarde in 365 dagen en 6 uur rond de zon (daarom eens in 4 jaar schrikkeljaar 1 extra dag).
2.2 Geografische coördinaten en tijdzones
nulmeridiaan: greenwich in, londen.
2.3 Seizoenen: zomer, herfst, winter en lente
Aarde staat schuin → seizoenen. Juni: zomer (NH), december: winter (NH). 21
sept, 21 maart: dagen en nachten precies even lang.
2.4 Getijden: vloed en eb
Maan draait in 27 dagen om aarde. Aantrekkingskracht maan, zon en
draaiing aarde → eb (laagste waterstand) en vloed (hoogste waterstand.
Twee keer eb en vloed in 24 uur. (getij ong 6 uur).
2.5 Endogene krachten
Krachten van binnenuit op aardkorst inwerken.
- Continentbewegingen: stroming magma → aardplaattektoniek. 2 soorten platen:
continent = 25-30 km dik (graniet), oceaan = 5-10 km dik (basalt).
Soorten bewegingen:
● Divergent: platen uit elkaar → magma omhoog → oceanische rug.
● Convergent: 3 manieren;
Subductie plooiingsgebergte trog en eilandboog
● Transform: → aardbevingen en vulkanen.
- Aardbevingen: in zee = zeebeving, kan vloedgolf/tsunami ontstaan.
- Vulkanen:
- Vulkanische verschijnselen: grondwater op breuklijn in aanraking met hete
ondergrond → warm waterbronnen, kokende modder, stoom en
zwaveldamp.
- Horst en slenk: delen aardkorst zakken weg = slenk, delen die blijven staan of
omhoog gaan = slenk.
2.6 Exogene krachten
Krachten van buitenaf op aardkorst inwerken.
- Verwering: gesteente verbrokkeld of lost op. 3 soorten verwering:
● Mechanische verwering: temperatuurverschillen → gesteente
breekt.
● Chemische verwering: oplossen van gesteente, door bv zure regen.
● Biologische verwering: boomwortels in steen → gesteente breekt.
- Erosie: na mechanische verwering. 4 manieren:
● Zwaartekracht: loszittende keien vallen, slaan tegen zijwand rots en schuren
stukjes weg.
● Gletsjers: langzaam bewegende ijstong, ontstaan door ophoping
sneeuw. Stenen onder gletsjer schuren over bodem → U-vormig dal.
● Water van beken en rivieren: rivier neemt keine, grind, zand en klei
mee, schuren over bodem (bovenloop snelste). Midden en
benedenloop laat de rivier keien etc vallen → V-vormig dal.
● Wind: kan alleen zandkorrels/droge klei meenemen → schuurt langs
stenen. Zandkorrels op grond blijven liggen → afzettingslaag
(sedimentgesteente).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosvanderdoef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.