B1: West-Europeanen op ontdekkingstocht
Ontdekkingen door Vikingen (9e -13e eeuw)? IJsland, Groenland, Vinland tot Newfoundland
Waarom sterven Groenlandse Vikingen uit? Door gevechten met inuïten, ondervoeding,
inteelt en zware stormen
Inteelt = binnen een gesloten groep seks hebben, waardoor kwalen ontstaan bij de
nakomelingen
1000 -> West-Europa geeft meer contact met Nabije Oosten, Mongolië en China (11 e -13e
eeuw)
Oorzaken verhoogde contacten?
- Ze willen handel drijven
- Christelijk geloof verspreiden of bondgenoten zoeken tegen de Islam
Steeds meer ontdekkingen vanaf de 14 e eeuw
Wanneer spreken we v/e ontdekking? Als reizigers terug geraken om hun verhalen te
vertellen
Document 2B:
- Specerijenhandel tussen Indië en de MZ is van de Islamieten
- Waarom specerijen duur? Ze komen van ver, veel tussenhandelaars, kans om
overvallen te worden
- Wie brengt de specerijen naar Europa? Italianen uit Venetië en Genua
1. nootmuskaat
2. Kruidnagel
3. Zwarte peper
4. Safraan
5. Gember
6. Kaneel
7. Katoen
8. Kokon van de zijderrups
9. (parfum en zijden,
verfstof)
Peperduur -> komt van peper die heel duur was
Besluit: ze hadden een rechtstreekse zeevaartroute naar Indië nodig
Hoe worden de ontdekkingsreizen wetenschappelijk mogelijk gemaakt? Technische
vernieuwingen:
- Betere schepen
- Nieuwe instrumenten
- Betere kennis v/d aarde (bolvorm, geen hittegordels)
- Betere kaarten + herontdekkingkaart van
Ptolemaeus
De naald v/h kompas wijst het magnetische noorden
aan = koers bepalen
Astrolabium en de jakobsstaf helpen om de breedtegraad v/h schip te bepalen
Waarom was het karveel beter geschikt voor verre reizen?
Had een geringe diepgang waardoor het in ondiep water kan varen + de driehoekige zeilen
maken het schip wenbaar (taaltip: het karveel is een (boot die) (schip dat)…)
, Santa Maria van Columbus was een kraker (38,8,3 m)
Nina & Pinta waren karvelen -> kraker is robuuster dan een karveel
Het verloop v/d ontdekkingsreizen vanaf de 14 e -15 e eeuw
(Voorbeeldvraag: stel een ontdekkingsreiziger voor uit de nieuwe tijd)
Oorzaken v/d ontdekkingsreizen:
Economisch: West-Europese handelaars zoeken nieuwe zeeweg naar
Indië
Godsdienstig: (politiek) Spanjaarden en Portugezen zoeken bondgenoten in de
strijd tegen de Islamieten (reconquista)
Ze willen het legendarische rijk van ‘Pape’ (=priester) Jan
vinden en de Portugezen willen de strijd tegen de Moren
financieren
Technisch: -Nieuw scheepstype: karveel (zie hierboven)
-Oriëntatie op zee: kompas (koers bepalen)
-Meetinstrumenten: jakobsstaf en astrolabium
(breedtegraad bepalen)
Wetenschappelijk: -Aanvaarding bolvorm v/d aarde
-Door verhalen van reizigers durft men zich ook verder op
zee wagen dan vroeger.
-Wetenschappers maken betere kaarten
-Geen vrees meer voor hittegordels
Portugal kiest voor de Zuidoostelijke doorvaart naar Indië
Waar? Waarom? Wie?
1) Eilanden in de AO: Azoren, Op zoek naar bondgenoten 1) Bartholomeo Diaz: Kaap de
Canarische eilanden, tegen Islam Goede hoop (1488)
2) West-Afrikaanse kusten + kust Proberen Indië te bereiken + 2) Vasco Da Gama: Indië
van Indië (Calicut) slaven, specerijen en goud te (Calicut, 1498)
3) Brazilië vinden 3) Pedro Cabral: Brazilië (1500)
Welke motieven hebben de ontdekkingsreizigers en hun opdrachtgevers?
- Handel bevorderen
- Christus’ naam tot de baarbaarse volkeren te brengen
Contract tussen Columbus en het Spaanse vorstenpaar:
- Don Cristobal Colon (hare majesteit) wordt benoemt tot admiraal op alle
eilanden/landen die Columbus ontdekt, voor zijn hele leven en na zijn dood, zijn
opvolgers
- Zij mag de gouverneur-generaal en onderkoning van die landen/eilanden benoemen
- Alle goederen die gekocht, verworven of ontdekt worden binnen die adminiraliteit
worden na aftek v/d onkosten voor 1/10 deel aan hem toebehoren, de overige 9/ 10
zijn voor hare majesteid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joniehinion. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.