Thema 16: temperatuur en thermische uitzetting
Deeltjesmodel beschrijft gedrag van materiedeeltjes in stof
Vaste stoffen:
Deeltjes trillen rond vaste plaats. Tussen deeltjes is lege ruimte. Sterke
cohesiekrachten (krachten waarmee deeltjes van eenzelfde soort elkaar
aantrekken) trekken de deeltjes steeds terug naar hun
evenwichtspositie. (adhesie= aantrekkingskrachten tussen
deeltjes van een verschillende soort)
Vloeistoffen: moleculen rollen over elkaar en blijven door
cohesiekrachten dicht in elkaars buurt.
Gassen: moleculen bewegen ver uit elkaar, hun bewegingssnelheid is groter dan bij
vloeistoffen en vaste stoffen.
Hoe hoger de temperatuur van een voorwerp, hoe hoger de gemiddelde snelheid van de
deeltjes.
Grootheid Symbool Eenheid Symbool
temperatuur θ 1 graad Celcius 1 °C
temperatuur meten met thermometer
Grootheid Symbool Eenheid Symbool
Warmte E 1 joule 1J
Warmte en temperatuur zijn verschillende grootheden.
Warmte is een energievorm, het is de energie die van een warm voorwerp overgaat naar
een koud voorwerp, als gevolg van hun onderlinge temperatuurverschil.
Materie opwarmen, is energie toevoegen aan de deeltjes. Daardoor verhoogt hun snelheid.
Materie afkoelen, is energie van de deeltjes wegnemen. Daardoor verlaagt hun snelheid.
Vaste stoffen: opgebouwd uit deeltjes die op vaste plaats zitten vaste vorm. Deeltjes
trillen zonder hun plaats te verlaten. Door opwarming trillen ze harder en vergroot de
gemiddelde afstand tussen de deeltjes. temperatuurstijging + uitzetting
Vloeistoffen: opgebouwd uit deeltje die over elkaar kunnen rollen. Door opwarming
verhoogt energie en gemiddelde afstand tussen deeltjes wordt groter.
temperatuurstijging + uitzetting. Omdat cohesie bij vloeistoffen kleiner is dan bij vaste
stoffen, zetten vloeistoffen meer uit dan vaste stoffen.
Gassen: deeltjes die los van elkaar bewegen. Door opwarming verhoogt hun snelheid en de
afstand tussen de deeltjes wordt groter. temperatuurstijging en uitzetting
Als het vat (waarin het gas zit) niet groter kan worden, verhoogt de druk in het vat. Dit komt
door de botsingen van de gasmoleculen tegen de randen van het vat: hoe sneller de deeltjes
bewegen, hoe meer en hoe harder ze tegen de wand botsen. Omdat bij gassen de cohesie
zwak is, is de vergroting van de afstand tussen de moleculen groter dan bij vaste en
vloeibare stoffen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisekedr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.