Deze samenvatting gaat over het boek, de ppt's en wat er allemaal in de les gezegd is geweest. Dit is enkel hoofdstuk 6. De rest van de samenvatting is ook terug te vinden op mijn profiel.
Hoofdstuk 6: De stoïcijnen en het Lot
Situering
De grondlegger van het stoïcisme (= levensleer die streeft naar gelijkmoedigheid en
onverstoorbaarheid): Zeno van Citium
- Geboren in 334 v.C. en werd 92 jaar oud.
- welstellende reder, die bij een storm zijn hele vloot verloor
- ‘iets stoïcijns opvatten’ = mensen die zich niet door emoties laten overspoelen.
- uiterlijk: schriel, lang en streng
- stao = zuilengang (naam school)
- Hij was het niet altijd eens met de leer van Epicurus, vooral niet met het hedonistische
uitgangspunt. Voor Zeno had genot een negatieve connotatie en was genot ‘de bron van
verweking voor zo menige jeugdige ziel.’
Het stoïcisme was erg invloedrijk binnen de Romeinse maatschappij. Het heeft ook het jonge
christendom sterk beïnvloed en inspireerde ook latere filosofen zoals Spinoza.
De stiff-upper-lip houding = de afkeer van genot en het idee dat de mens via zijn verstand
aan God is verwant + militaire opleiding.
Het stoïcisme
Kosmologie: pantheïsme
- De kosmos is levend en bezield (pantheïsme), dit wereldbeeld sluit aan bij de leer van
Herakleitos.
- De kosmos was ontstaan uit het element vuur, uit dat vuur ontwikkelden zich
achtereenvolgens de andere elementen en daaruit vormde zich de wereld. Het
oerelement vuur behoudt een centrale rol als levenskracht en ziel (warmte).
- Levende wezens bezitten logos en alles is deel van of behoort tot de Ene goddelijke Logos:
‘Deze Logos is in de wereld begrepen, zij is de ziel van de wereld.’
- Pantheïstisch wereldbeeld: Alles is God
- Logos wordt gesymboliseerd door adem (pneuma) en door vuur
Het goddelijke is dus immanent in al het zijnde. Het stoïcijnse universum doorloopt
verschillende stadia. Zoals alles uit het oervuur is voortgekomen, zo zal het ook weer ten
onder gaan in de ultieme wereldbrand. Nadien zal zich een nieuwe wereld vormen. Dit idee
vinden we ook terug in het christelijke beeld van de Apocalyps. In dit voortdurende cyclische
proces van ontstaan en vergaan is God ‘een onsterfelijke en met rede en geest begiftigd
wezen, ontoegankelijk voor elk kwaad, zorg dragend voor de wereld, met alles wat zich
daarop bevindt.’ Voor de stoïcijnen is alles doordrongen van dat goddelijke principe. Voor
hen is de wereld een organisch geheel. Voor hen bestaat toeval niet: alles wat gebeurt, moet
ook gebeuren = LOT.
Alles is bepaald, het lot bepaalt
Determinisme:
- Alles is bepaald door het Lot in een voortdurende keten van oorzaak en gevolg.
- Wereldbeeld = vrijheid op zich als een illusie.
- Dame Fortuna (Fortuna komt van het woord fortuin en fortuinlijk, wat Lot betekent. In
haar rechterhand houdt ze de hoorn des overvloeds vast en in haar linkerhand een roer of
rad zodat ze plots van richting kan veranderen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martheblommaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
