Samenvatting
Samenvatting SAT zelfstudie
- Vak
- SAT
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Alle zelfstudieopdrachten uit de ppt zijn opgelost tot de details
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
SAT-Artikels1. Stembelasting en stembelastbaarheid (boek: p. 711-76)
1.1. Wat is stembelasting?
De evidente decompensatie = een wanverhouding tussen belastbaarheid en
effectieve belasting
Belasting in duur (fonatietijd), volume en toonhoogte
o ≈spiervermoeidheid waarbij de larynxspieren niet de voldoende lang de
nodige energie kunnen leveren
Risico van zelf-geïnduceerde trilling bij stemgeving
o De stemplooien worden in trilling gebracht door onszelf en niet via een
externe bron
De luchtstroom vanuit onze longen gaan tussen de stemplooien en brengt
ze in beweging (trillingen)
o Afhankelijk van de duur, volume en toonhoogte, kan er een stembelasting en
een verhoogde kans op stemlast ontstaan
o Kan getraind worden
BV: glottissluiting beter laten sluiten bij een stijgende luidheid
o Kan niet getraind worden, wanneer de aard van de bouw constitutioneel wordt
bepaald
3 belangrijke oorzaken
o Duur (bij luider spreken)
o Trillingsfrequentie
Mannen<vrouwen
Ú Ratio 2:1
Vrouwen<kinderen
Ú Ratio 1:0
o Luider spreken
Hoge belasting wanneer
Ú Toonhoogte en volume toenemen
Ú Een lange duur
Doel drukreceptoren:
o Stretchen en bewegingen registreren
o Voorkomen dat je braakt of hoest tijdens het vocaliseren
Te laat opgemerkt worden:
Fonatie:
o = de duur van het spreken
o Een bepaald frequentie en amplitude waarbinnen de stemplooien openen en
sluiten
De afstand gelegd door de stemplooien vormt een goede referentie voor
de opgelegde stembelasting
De vibratieblootstelling voor de stemplooien werd gerelateerd aan de
industriële limieten voor trillingen via werktuigen overgebracht naar de
handen
o Grens tussen veilig en stembelasting ligt op 500 m weefselafstand
Laag, want na 17 min continue fonatie/na 35 min lezen worden het bereikt
Ú Lezen = veilig verlengen van de belastingdosis door pauzes/stemloze
segmenties
1.2. Wat bepaalt de stembelasting?
Persoonsgebonden factoren
o Leeftijd
Degeneratie van de larynx op hoge leeftijd
, o Geslacht
Vrouwenstem (beïnvloed door hormonale cyclus) is minder belastbaar
dan mannen
o Algemene conditie
Laryngale constitutie = niet beïnvloedbaar
Ú De vatbaarheid voor ene bepaalde aandoening kunnen wel via
medische behandeling onder controle worden gebracht
Ú Een aangepaste stemhygiëne
Ú Fonochirugische behandeling van een aangeboren stemplooiletsel
Ú Stressbestendigheid verbeteren via ervaring/getraind d.m.v.
cognitieve training
Laryngale conditie
Ú Stemhygiëne en inlassen van voldoende recuperatie- en
stemrustmomenten
Niet-persoonsgebonden factoren
o Het niveau van belasting
De taak en de akoestische conditie waarbinnen men moet spreken
Ú Uitoefenen van controle
Ú Het verbeteren van het eigen stempotentieel
1.3. Hoe potentiële belastbaarheid inschatten?
Mensen met stemstoornis/laryngale pathologie = kwetsbaar
Een goed gebalanceerd stemonderzoek kunnen de toekomstige
mogelijkheden geven zonder garantie
Eigenschappen:
o Zorgvuldig gebruik, beheersing van de stemtechnieken, voorbereiding,
bewaking en zelfmonitoring
Stembelastingtest
o Standaard stembelastingstest:
Een volledige stemfunctieonderzoek en stroboscopische evaluatie
voor en na een belasting van 20 min luidop lezen aan ene niveau van
75-85 dB
Ú Bij belasting van 30 min is er een toename van een pathologisch
kenmerk
o Voorspelling van wie een stemprobleem zal ontwikkelen op basis van de
initiële laryngale conditie, de maximale fonatietijd en de perceptuele
stemkwaliteit
o Fonetograaf
Indicator voor een zwakke belastbaarheid
Ú Hoe sterk de neiging is tot toonhoogtetoename
Ú Hoe sterker die neiging aanwezig is, hoe geringer de
belastbaarheid
2. Klinisch NKO-onderzoek (boek: p. 89-114)
2.1. Hoe verloopt het klinisch onderzoek via een keelspiegel?
2.1.1. Materiaal
Voorhoofdslamp, laryngale spiegels in verschillende afmetingen,
spiegelwarmer, compressen en locaal anestheticum (indien nodig)
2.1.2. Procedure
Onderzoeker licht de patiënt toe en vertelt dat hij gedurende hele proces
zonder moeite zal kunnen ademen
Positie van de patiënt
o Een stoel waarvan zijn hoofd op dezelfde hoogte bevindt als de
onderzoeker
, o Patiënt zit in de ‘sniffing position’
Zijn rug is recht, de nek in flexie t.o.v. de rug en het hoofd in extensie
t.o.v. de nek
Beste visualisatie voor onderzoeker: gezichtslijn tussen het weke
verhemelte en de glottis
Onderzoeker wikkelt zachtjes de tong om met een compres
Onderzoeker fixeert met zijn linkerhand de tong vast tussen duim en
wijsvinger en trekt de tong naar voor en onder
o Onderste vingers: beschermt de onderste deel van de tong tegen de
snijtanden
o Bovenste vingers: gebruikt de wang, lippen/boventanden als steun
Patiënt ademt in zodat het verhemelte optrekt, de tong afvlakt en de
amandelpijlers verwijden om de grootst mogelijke opening te bekomen van de
keelspiegel
Onderzoeker brengt via zijn rechterhand de spiegel (vastgehouden zoals een
potlood) in en de achterwand van de spiegel tegenaan het zachte verhemelte
en de uvula
o Op voorhand wordt de kijkzijde van de keelspiegel opgewarmd via een
alcoholvlam, elektrische spiegelwarmer, warmwater, … zodat het niet
condenseert door de warm ademlucht
o Via de handrug de temperatuur controleren
Gedurende een soepele beweging wordt het verhemelte naar de posterieur en
superieur verplaatst naar de farynxachterwand (maar niet ertegen!)
o Het beeld vanuit 1 positie is zelden de volledige larynx
o Een goede positie
De epiglottis en deel van de stemplooien
De tongbasis, supraglottische larynx, de sinus piriformes en de
postcricoidregio
De valse en ware stemplooien
Ú Bij een rustige ademhaling, bij een diepe ademhaling en finaal bij
fonatie
Geen receptoren die een wurgreflex uitlokken anterieur van de tonsilpijlers
o Wanneer de farynxachterwand en de posterieure tonsilpijlers niet wordt
aangeraakt
o Wurgbewegingen zijn meestal psychologische van aard en verdwijnen bij
herhaalde pogingen
2.1.3. Voordelen
Eenvoudig, goedkoop, snel
Prognostisch voor succes TL
2.1.4. Nadelen
Slechte tolerantie (wurgreflex)
Vluchtig
Moeilijk visualisatie door de tong
Enkel aangehouden klinkers (/e/ en /i/)
2.2. Hoe verloopt het klinisch onderzoek via een rigiede
laryngostroboscopie?
2.2.1. Voordelen
Optimale optische kwaliteit
Vergroting (letsel vrije rand stemplooien)
2.2.2. Nadelen
Slechte tolerantie (wurgreflex)
Enkel aangehouden klinkers (/e/ en /i/)
Verstoorde laryngale biomechanica
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StuLogo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen