3de factor: zelfbepaling: eigen vrije keuze van de mens
Belang van nature vs. Nurture vs. Zelfbepaling
2 extreme theorieën:
Nativistische theorie/ aanlegthoerie ontwikkeling komt van binnenuit tot stand en wordt
bepaald door aanleg
Milieutheorie/sociologische theorie ontwikkeling door opvoeding en het milieu
Interactionistische theorie dynamisch proces aanleg en omgevingsinvloeden elkaar
beïnvloeden
Belang creëren van rijk milieu: zoveel mogelijk kansen krijgen om te ontwikkelen
1
,Kinderen & jongeren in ontwikkeling 2020 - 2021
Zelfbepaling de hoeksteen van de zelfdeterminatietheorie
Motivatie belangrijk om te leren!
Prof. Dr. Edward L. Deci & Prof. Dr. Richard M. Ryan: grondleggers ZDT
ZDT: algemene theorie over het menselijk functioneren
Om volgende processen of situaties beter te begrijpen:
Wat is de motivatie? Hoe het enthousiasme
Hoe stimuleren aanwakkeren?
Waarom activiteiten onder druk veen
energie vragen
Zo kijkt de zelfdeterminatie-theorie naar groei
Behoeftebevrediging vormt de motor voor de evolutie naar meer innerlijke organisatie en een
meer volwaardig functioneren
Groei manifesteert zich op 3 manieren:
1. Exploratiedrang & nieuwsgierigheid
Activiteiten uitvoeren die nieuwsgierigheid wekken en plezierig zijn: intrinsieke motivatie
Intrinsieke motivatie: goesting om aan de activiteit te beginnen ontstaat in het kind zelf
Belangrijke taak om exploratie- en activiteitendrang ondersteunen en stimuleren
Actief aan slag gaan met ontluikende interesses & af te stemmen op wat kinderen
aanspreekt
Vastberadenheid zorgt voor ontplooiing en welbevinden
Onderwijs & opvoeding basis leggen voor levenslange passie om zich te ontplooien
Samen op ontdekkingstocht gaan
2. Normen & waarden eigen maken
Eigenaar worden van waardenkader
Verboden en geboden geven aan wat ouders belangrijk vinden
3. Ontwikkelen van eigen identiteit
Zelf keuzes maken die betekenisvol & authentiek zijn
Intern kompas bouwen waarop ze kunnen terugvallen bij het maken van keuzes zorgt
voor stabiliteit en geeft richting
Ontbreken intern kompas: sterk afhankelijk van invloeden van buitenaf
3 basisbehoeften:
1. Autonomie: vrijheid en keuze bij uitvoeren van activiteit
2. Verbondenheid: ervaren van warme en hechte band
3. Competentie: activiteit succesvol uitvoeren
Continue verandering en discontinue verandering binnen de ontwikkeling
Continu proces: beetje bij beetje vooruitgaan
Discontinue: beetje achteruit en beetje vooruit
Beide processen doen zich afwisselend voor
2
,Kinderen & jongeren in ontwikkeling 2020 - 2021
3
, Kinderen & jongeren in ontwikkeling 2020 - 2021
Kritieke of gevoelige periode
Kritische/ gevoelige periode: periode waarin kind bij uitstek vatbaar is voor het leren van
bepaalde vaardigheid
Periode voorbij? Niet meer of met zeer veel moeite slagen om vaardigheid te verwerven
In deze periode zorgen voor bepaalde specifieke omgevingsinvloeden
Vygotsky en de zone van de naaste ontwikkeling
Leren door sociale interactie
Kijken naar wat kind kan leren en niet naar wat het ‘kan’
Klein stapje hoger op de ontwikkelingsladder (zone naaste ontwikkeling)
Indeling in ontwikkelingsdomeinen
Driedeling:
1. Fysieke of lichamelijke ontwikkeling
2. Cognitieve of verstandelijke ontwikkeling
3. Sociaal-emotionele en morele ontwikkeling
Driedeling verder opgesplitst:
Lichamelijke & motorische ontwikkeling: bewegingen
Zintuigelijke ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling: ontwikkeling denken
Taalontwikkeling
Sociaal-emotionele ontwikkeling: sociale & emotionele vaardigheden
Morele ontwikkeling: geweten, wat goed & kwaad is
Persoonlijkheidsontwikkeling: identiteit
Zelfsturing: zichzelf helpen, keuzes maken, …
Seksuele ontwikkeling: leren kennen en verkennen van eigen lichaam en anderen
Spelontwikkeling: soorten spellen
Vier ervaringsgebieden als leidraad om te kijken en te spreken over ontwikkeling
Nieuwe indeling minder gefocust op afzonderlijke domeinen
Indeling in pedagogisch raamwerk: wat kwaliteitsvolle kinderopvang is
Organisaties een inspanning en engagement leveren om te werken in de lijn van de visie van het
pedagogisch raamwerk
Ik & de ander: sociale, emotionele, identiteit & morele
ontwikkeling
Ontwikkelingsdomeinen & leeftijdsfasen niet los van
elkaar
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KiraVdBulcke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.