Samenvatting
Samenvatting spraak diagnostiek - verworven
- Instelling
- Thomas More Hogeschool (tmhs)
Samenvatting spraak diagnostiek tweede deel, namelijk verworven stoornissen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
HC1. Spraakapraxie1. Inleiding: wat is praxis, apraxie en spraakapraxie?
Praxis of ‘actie’
o Doelbewuste bewegingen die geleerd werden door oefeningen en ervaring
o Geen bewegingen die genetisch aanwezig zijn (reflexen, ademhalingsbewegingen),
bewegingen zonder oefening
o Praxis = vaardigheid om deze geleerde bewegingen doelbewust uit te voeren
Apraxie of ‘zonder actie’
o Stoornis in het doelbewust uitvoeren van geleerde bewegingen
Spreken is een complexe motorische vaardigheid
o Spraakverwerving is vrij automatisch en onbewust
o Toch door ervaring en oefening, met verfijning en verbetering tot in de puberjaren
o Snel (2 tot 4 woorden per seconde)
o Accuraat (1 verspreking op 1000 woorden)
Spraakapraxie (‘spraak zonder actie’)
o Wanneer het spreken plots of geleidelijk niet meer doelbewust kan ingezet worden
o Automatische taal & spraak beter bewaard (repertoire van taal/ spraak dat klaar zit en
overtraind of gedrild is)
Tellen, dagen van de week, spreekwoorden/zegswijzen, gebed, …
2. Historiek en definitie van spraakapraxie
2.1. Historiek en definitie van apraxie
John Hughlings:
the patient seems to have lost much of his power to do anything he is told
to do, even with those muscles that are not paralysed. Thus, a patient will
be unable to put out his tongue when we ask him, although he will use it
well in semi-voluntary actions – for example, eating and swallowing
A speechless patient who cannot put out his tongue when told,
will sometimes actually put his fingers in his mouth as if to help
get it out; and yet, not infrequently, when we are tired of urging
him, he will lick his lips with it.
,Orale apraxie:
o Een diadochokinesetaak = spraakgerelateerd
o Een oraal-motorische taak
Karl Hugo Liepmann:
o Apraxie = onvermogen om doelbewuste handelingen uit te voeren ondanks de bewaarde
spierkracht
o Beschrijving casussen
Theorie over apraxie:
o Stoornis in de planning en de programmering van handelingen, gestuurd vanuit een neuraal
netwerk
1. Creatie van bewegingsformules
2. Oproepen van bewegingsformules
3. Transfer naar motorische/ sensorische informatie van een beweging
o Motorische programma’s instrueren het motorisch systeem over
Starpositie & initiëring
Oriëntatie in de ruimte
Bewegingsdoel
Timing en snelheid
Kracht
Sequentiëring
Soorten apraxie:
o Limb – kinetische apraxie
Transfer (= motorische/ sensorische info = spierinstructies)
Kracht en timing
‘Clumsy’ (= onhandig)
‘Herkenbaar’ maar ‘vervormd’
o Ideomotorische apraxie
Oproepen van informatie
Initiatie, positioneren en oriënteren in de ruimte
Op commando een handeling uitvoeren, voorwerp incorrect gebruiken
Soms na imitatie beter
o Ideationele apraxie
Sequentiëren, concept van handeling
Beeld van de totale handeling ontbreekt
Complexe handelingen
Bv: koffie zetten, tanden poetsen, …
,Theorie van apraxie:
= Stoornis in het doelbewust handelen vanuit het motorisch geheugen
o Ideomotorische apraxie
Oproepen/ initiëren van motorische informatie = toegang tot geheugen
o Kinetische apraxie
Transfer van motorische en sensorische spierinstructies
o Ideationele apraxie
Opeenvolging van deelbewegingen van een handelingsconcept
2.2. Historiek van spraakapraxie
Definitie spraakapraxie:
o ‘An articulatory disorder resulting from impairment, as a result of brain damage, of the
capacity to program the positioning of speech musculature and the sequencing of muscle
movements for the volitional production of phonemes. No significant weakness, slowness,
or incoordination in reflex and automatic acts. Prosodic alterations may be associated with
the articulatory problem, perhaps in compensation for it.’
2.3. Huidige definitie van spraakapraxie
Definitie spraakapraxie:
o a neurological speech disorder that reflects an impaired capacity to plan or program
sensorimotor commands necessary for directing movements that result in phonetically and
prosodically normal speech. It can occur in the absence of physiologic disturbances
associated with the dysarthrias and in the absence of disturbance in any component of
language
Samengevat spraakapraxie:
o Stoornis in het doelbewuste spreken (= motorische spraakbewegingen)
o Spraakstoornis & GEEN taalstoornis, geen verlamming, geen coördinatieproblemen
o Stoornis in de vloeiendheid van het spreken (prosodie: tempo, monotonie)
o Planning en programmering van sensorimotorische commando’s
Motorische spraakklankgeheugen:
o Geheugen waarin geleerde bewegingsformules
Gestockeerd zijn
Ingestoken worden
Opgeroepen worden
o Welke info? Hoe stockeren? Hoe oproepen?
, 3. Theoretisch kader van spraak plannen en
programmeren
Motorisch spraakklankgeheugen = leren van relaties tussen:
o Initiëring en startpositie
o Oriëntering in de ruimte
o Bewegingsdoel
o Timing
o Motorische spierinstructies
o Sequentiëring
o Sensorisch resultaat
o Spierinstructies
o Grootte
o Tempo
o Spanning
o Kracht
o Richting
Sensorimotorische commando’s
o Bewegingsinformatie
o Sensorische info
Akoestische
Auditieve
Tactiele
Proprioceptieve
Invloed van contextuele factoren
o Initiatie status (imitatie vs zelfinitiatie)
o Automatisch vs doelbewust
o Motorische complexiteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper caroverachtert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,76. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen