Dit document bevat alle 5 hoofdstukken, gegeven door prof. T. Voets in de eerste bachelor BMW.
Alle nodige informatie voor het examen werden verwerkt in deze samenvatting ( zowel de slides als mondelinge toelichtingen tijdens de hoorcolleges). Het bestaat uit 42 pagina's wat makkelijk & beknopt ...
= bv. Bij exocytose en endocytose zullen compartimenten altijd aan dezelfde zijde blijven
-cytosolisch: kant aan het cytosool
-exoplasmatisch: buiten plasmamembraan
Voorbeeld:
Lysosoom heeft buitenkant cytosolisch, ad kant lumen exoplasmatisch
Mitochondria: buitenkant cytosolisch, dan exoplasmatisch, dan cytosolisch
1
,o De soorten lipiden in biomembranen
- Fosfoglyceriden: van de triacylglycerol verandert één staart in een fosfaat met kopgroep.
(diacylglycerol + fosfaat = fosfatidyl)
- Plasmalogenen: fosfoglyceriden maar dan zonder de dubbel gebonden O op de eerste staart.
Ether ipv estherverbinding
- Sfingolipiden: stoffen met sfingosine als basis, niet opgebouwd uit glycerol
Glycosfingolipiden: sfingolipiden met als derde staart een suikergroep/suikergroepen.
o Gangliosiden: glycosfingolipiden met zeer complexe
suikergroepen/suikerbomen/oligosachariden.
Komen enkel exoplasmatisch voor (buitenste laag plasmamembraan).
Zijn een aanhechtingsplaats voor antilichamen, toxines, eiwitten,
glycolipiden, …
De oligosachariden bepalen ook welke bloedgroep men heeft ->
bloedgroeptransfusieregels.
- Sterolen: zijn afgeleid van steroïden.
Cholesterol: een amfipatisch sterool.
o Dient als precursor (kan omgezet worden) voor stoffen zoals cortisone, estradiol,
vitamine D (, testosteron, deoxycholisch zuur, …).
o Hydrofoob + Hydrofiele OH (amfipatisch molecule)
o Moeilijke fosfolipiden-dubbellaag vorming
o Vitamine D: wordt o.i.v. Uv-licht uit cholesterol gemaakt.
-> essentieel voor de calciumopname.
-> Bij gebrek aan zon -> rachitis (verstoorde botopbouw).
2
,2) Beweeglijkheid van lipiden in een biomembraan
- Axiale rotatie: rotatie rond eigen as.
- Laterale diffusie: opschuiven in rij van membraan.
-> Meting door FRAP (Fluorescence Recovery After Photobleaching)
-> plasmamebraan cel + chemische stof die bindt aan fosfolipide hoofdjes
-> deel van een cel bleachen (fluorescentie kapotmaken)
-> terug fluorescentie in dat gebied door LATERALE DIFFUSIE
-> na een tijd is fluorescentie maar 50%
-> helft blijft statisch bij diffusie, helft komt fluorescentie bij (bv T stijgt, meer beweging
dus meer laterale diffusie)
- Flip-flop: omspringen van rij in membraan.
Energetisch onwaarschijnlijk.
Vereist het enzyme flippase (gebruikt ATP).
Meting:
-> Flippase identificeren
-> Quencher: zorgt voor verliezing van fluorescentie
-> Flippase (ABCB4)
-> Vesikels met fluorescente fosfolipiden (buitenste blad)
Groep 1: geen ATP : quencher -> verliezing fluores fosfolipiden
Groep 2: ATP : stoffen naar binnenkant door activatie flippase -> quencher -> meer fluorescentie
binnenkant door FLIPFLOP
- Beweging van vetzuurstaarten/vloeibaarheid
wordt bepaald door:
Temperatuur: hoe warmer, hoe meer chaotische bewegingen.
Aard/lengte van vetzuurketens
o Hydrofoob effect: apolaire stoffen (dit geval vetzuurstaarten) gaan aggregeren
= ordening van water dan energetisch beter uitkomt (entropie stijgt)
o Van der Waals-krachten: atomen komen zeer dicht bij elkaar en hun partiële ladingen
trekken elkaar aan
Cholesterol
-> Cholesterol vult de gaatjes tussen de fosfolipiden dubbellaag en ordent/rekt hen
o Meer interactie tussen staartjes
o Membraan wordt hier dikker (staartjes meer gestrekt)
o Meer sfingolipiden zorgt voor nog meer dikte
o Vloeibaarheid bij meer cholestrol/sfingolipiden DAALT
à vorming van Lipid Rafts, drijven ih membraan
3
, Intermezzo: soorten vetzuren:
o Essentieel <-> niet essentieel: nodig om te overleven (omega-3, omega-6) <-> niet
nodig om te overleven (omega-9).
Het cijfer na de omega wijst op de eerste dubbel binding geteld vanaf het einde
van de vetzuurstaart.
o Verzadigd = korte vetzuren zonder dubbele binding (meer VdW-krachten)
o Onverzadigd (cis dubbele binding)= lange vetzuren met dubbele binding(en)
(minder VdW-krachten -> verhoogde vloeibaarheid bij lage temperatuur)
-> vloeibaarheid beïnvloed door VDW-krachten/grotere lengte
Effect lipidensamenstelling op kromming van de membraan
Hoe kleiner de hoofdgroep, hoe meer de membraan verkromt zal zijn.
-> buitenkant: vierkantig
-> binnenkant: konisch
* Bij sommige processen moeten membranen gekromd zijn
-> afhankelijk van de fosfolipiden-vorm
-> afhankelijk chemische samenstelling
- Meer Sfinglopiden/Cholestrol: dikker, minder vloeibaar, rafts
- Verhouding staartjes en hoofdjes: zorgt voor de kromming of niet
3) Functies van de plasmamembraan
- Barrière
o Regeling permeabiliteit van proteinen voor de doorlating van bepaalde stoffen door
geregelde permeatie
(CO2, N2, O2 en ethanol kunnen er sowieso door, H2O deels.)
à Permeabel doorheen membraan: zonder proteinen
Gassen/Ethanol (alcohol)/ Ureum en water -> (verhinderde) diffussie ( denk aan water
doorheen doek)
à Niet permeabel doorheen membraan (barrière)
Grotere moleculen / Ionen/ Polaire moleculen
-> Via proteïnen toch naar binnen kunnen gaan door geregelde permeatie
Intermezzo: osmotische druk: water vloeit naar de zone met de meest opgeloste stof
(A->B).
o Nodig bij planten zoals bomen om water tot boven te krijgen.
o Formule: π = RT(CB – CA) in Pa.
o Hypotonisch(cel zwelt op), isotonisch, hypertonisch (krimpt).
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bmwstudent2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
