In deze samenvatting vinden jullie alle te kennnen leerstof van de syllabus van pedagogiek. Zowel samenvatting van de syllabus als lesnotities. Het is een uitgebreide samenvatting.
, Inleiding
1. Wat is pedagogiek?
1.1Definiëring
1.1.1 Object van de studie
1.1.2 Niveaus van de pedagogiek
1.2Ontstaan van de pedagogie als wetenschap
1.2.1 Situering van de pedagogiek in de wetenschappen
1.2.2 Hulpwetenschappen van de pedagogiek
1.2.3 Onderscheid tussen psychologie en pedagogiek
1.3De pedagogische relatie
1.4Denkkaders in de pedagogiek
1.4.1 Behavioristische benadering
1.4.2 Cognitieve leertheoretische benadering
1.4.3 Sociaal constructivistische benadering
2
,1. Wat is pedagogiek?
1.1Definiëring
1.1.1 Object van de studie
- Pedagogiek houdt zich bezig met de studie v/d opvoeding van kinderen en jongeren van 0 – 18 jaar
- “pedagogiek” is afkomstig uit Griekse -> “pais” = “kind” en “agogein” = “leiden” => leiding geven aan
kinderen
o Opvoeder is iets heel tijdsgebonden
o Opvoeden veranderd van generatie tot generatie
- De pedagogiek probeert opvoeding en opvoedend handelen systematisch te beschrijven door, op basis
van kwalitatief en kwantitatief onderzoek, algemeen geldende uitspraken doen (Vanneste)
- Pedagogiek is een handelingswetenschap
o Praktijk moet iets hebben aan de verworven kennis en inzichten
o Wisselwerking tussen praktijk en theorie die typisch is voor de praktische wetenschappen en dus
ook voor de pedagogiek
o Soms moeilijk om te zien als wetenschap omdat er waarden en normen mee gemoeid worden
o Handelen van opvoeder om kind te ondersteunen
o Maar eigenlijk gaat pedagogiek over het handelen van de opvoeders zelf
o Handelingswetenschap -> niet noodzakelijk om zaken te verklaren maar wel om te ondersteunen
o doel handelingswetenschap: opvoeders staan centraal en aan hen een aantal zaken meegeven, het
gaat over de relatie/ in relatie staan met kind
Waarneming v/d praktijk helpt theorievorming
Theorie bevrucht op haar beurt de dagelijkse praktijk
Wil komen tot inzichten die bruikbaar zijn in de praktijk van opvoeding
Handelen van opvoeders staat centraal
- Het kind en het pedagogisch handelen met die kinderen en jongeren staan in de pedagogiek centraal
- Pedagogisch handelen gebeurt niet lukraak, maar baseert zich op theorieën en wetenschap met ruimte v/e
eigen visie
1.1.2 Niveaus van de pedagogiek
- Je kan pedagogiek uitoefenen op verschillende niveaus en deze worden uitgedrukt met verschillende termen
o Opvoedingskunde
o Opvoedingsleer
o Opvoedelingswetenschap
3
, De theorie, de wetenschap
- Op dit niveau wordt onderzoek gedaan om wetenschappelijke kennis over de omgang met kinderen op te
doen => opvoedingswetenschap
o De beroepsbeoefenaar voert zijn werk uit op basis van hoeveelheid kennis -> bestaat uit
verscheidenheid aan wet. Theorieën verschillende denkkaders, begrippen, verbanden, principes,
regels enz. pedagogieK (met K) verwijst naar de theorie
De praktijktheorie, theoretische aanwijzingen die het pedagogische handelen ondersteunen
- Persoonlijke inzichten, gedragsregels, procedures, routines en ervaringen die voor de uitvoerder meestal
vanzelfsprekend zijn => werkconcepten of werkmodellen of de opvoedingsleer
- Inspiratie vind je ook vaak in de iets toegankelijkere pedagogische literatuur –> gericht aan ouders die op
zoek zijn naar handvaten v/e goede opvoeding
De praktijk zelf, hoe handelen we werkelijk?
- Dagelijkse omgang waarin een ouder of een opvoeder zijn vaardigheden en ingrepen inzet om de opvoeding
te realiseren wordt ook wel opvoedkunde genoemd
- Gaat om wat je effectief doet in je omgang met kinderen, bewust of minder bewust (andere termen:
opvoeding, scholing, vorming)
- In dagelijkse omgang met mensen -> niet bewust van deze 3 niveaus. Meestal reageren we spontaan of
intuïtief op situaties waarmee we te maken hebben
- Basisattitude dat we proberen zo bewust mogelijk met onze manier van handelen bezig te zijn
o we denken voor het handelen best na over wat de beste manier van handelen zou kunnen zijn
o dat doen we ons door te baseren op denkkaders en theorieën waarover we beschikken en door
reflectie achteraf gaan we evalueren
1.2Ontstaan van de pedagogie als wetenschap
- Pedagogiek is vrij laat ontstaan pas rond de 18de eeuw
- Verschil tussen “opvoeden” (kinderen grootbrengen) en pedagogiek als wetenschap
- Lang geduurd vooraleer pedagogiek plaatsje vond tussen andere wetenschappen
- Pedagogen: Kohnstamm, Langeveld, Decroly, Bladgroen verwerven stilaan meer bekendheid
o Decroly: zeer belangrijk ook voor BO (school bestaat nog in Ronse)
o Langeveld: inclusie/ autonomie -> kind leren wat belangrijk is, verantwoordelijkheid opnemen voor
daden maar ook volwassene heeft hier nog belangrijke rol op. Opvoeden tot mondigheid
o Kohnstamm: persoonlijkheid in wording
o Bladergroen: leer in ontwikkelingsdomeinen: spelontwikkeling
- Ideeën over opvoeden en omgaan met kinderen zijn al veel ouder -> één v/d thema’s die behandeld werd
door filosofen (Socrates, Aristoteles)
o Aristoteles: rechtvaardig zijn (onbeschreven blad geboren) kinderen moeten leren gelijdelijk wat
goed en kwaad is. Het geweten
o Socrates: niet zomaar alles voor waar aannemen, maar kritisch zijn ( socratische dialoog) hij heft zijn
volk geleerd om te discussieren om over iets na te denken
o Rousseau: hij beschreef in zijn boek (Emile ou de l’éducation)het ideal opvoedingsprincipe, iedere
mens heft de mogelijkheid nodig om zich te kunnen ontplooien in contact met de natuur, heel
weinig moest maar veel dingen moest je ontdekken. In boek concludeert hij dat ieder men seen
uniek karakter heft en vrijheid nodig heft om zicht te kunnen ontplooien, zonder dwang of straf, ver
v/h stadsleven en in verbondenheid met de natuur.
Hij had een grote invloed binnen de filosofie v/d opvoeding.
Filosofen hebben een belangrijke invloed gehad
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floortjeschelstraete. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.