Samenvatting
Samenvatting Neoplasie met afbeeldingen en lesnotities
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting neoplasie, met alle afbeeldingen en lesnotities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 60 pagina's
Voorbeeld 4 van de 60 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
lO M oARcPSD| 6792092Histopathologie: Neoplasie
1. Inleiding
• Histologie = weefselleer
• Pathologie = ziekteleer
• Histopathologie = studie van weefsels aangetast door ziekte
• Neoplasie = gaat over de studie van goedaardige en kwaadaardige tumoren
2. Basisbegrippen en nomenclatuur
2.1 Inleiding
• In België = kanker de 2e voornaamste oorzaak van sterven
• 1e belangrijke oorzaak = cardiovasculair
2.2 Definities en algemene begrippen
• Neoplasie = ‘nieuwvorming’, nieuwe groei (= tumor)
• Tumor = gezwel (goedaardig / kwaadaardig)
o Vroeger: gebruikt voor zwelling door inflammatie
o Nu: bijna enkel als synoniem van neoplasie (gezwel)
• Moleculaire definitie
o Tumor is clonaal (= kopiëren van 1 cel)
o Ontstaat door mutaties in DNA (dus genetisch hetzelfde)
• Veranderingen van DNA doorgegeven van moedercel naar dochtercel
• Geven aan tumoren een groei voordeel
<> normaal: groei volgens de noden van het lichaam
o Mutaties geven aan de tumorcellen een voordeel
o Autonome groei maar wel interactie met het lichaam
• Geen aanpassing aan noden van het lichaam
→ kunnen immuunrespons opwekken
→ worden ‘anarchistisch’: trekken niks van de rest aan
• Basiscomponenten tumor:
(1) Clonale cellen = de eigenlijke tumorcellen
→ het parenchym van de tumor ; belangrijkste component
(2) Reactief tumorstroma = met tumor geassocieerd stroma
• : interactie clonale cellen met weefsel in de buurt
o Bindweefsel met collageen en fibroblasten
o Bloedvaten
o Cellen van het immuunsysteem bv: lymfocyten, macrofagen, neutrofiele granulocyten
opm: stromacomponent speelt belangrijke rol bij groei van tumoren en verspreiding van tumorcellen
clonale component geeft de nomenclatuur
desmoplastische stromareactie = als tumorcellen een grote hoeveelheid stroma induceren dat lijkt
op celarm bindweefsel rijk aan collageenvezels
Nrml Tumor
bindweefsel
Tumorcellen
= reactief tumorstroma (witte) = tumor met veel stroma (vnl collageenvezels)
Hematoxyline = blauw (celkernen) veel reactief stroma en collageen
, lO M oARcPSD| 6792092
Eosine = roze (cytoplasma en collageen)
opm: het maken en kleuren van weefselcoupes
• Eerst in formaldehyde daarna in parafine impregneren
→ overnacht impregneren weefsels met paraffine (weefselprocessor)
• Weefsel wordt omgezet in paraffineblokje
2.3 Naamgeving van tumoren
= gebaseerd op de clonale componenten
BASISINDELING:
• Benigne tumoren (goedaardig)
o Geen evidentie voor agressieve groei
o Geen invasie of destructie van weefsels of organen in de buurt
o Blijft lokaal, geen spreiding
o Therapie = chirurgie
o Groeien traag + duwen weefsels weg
opm: in de hersenen kan patiënt er ziek van worden = niet goed want je hebt niet veel plaats in de
hersenen (geeft klachten + slechte prognose)
• Maligne tumoren (kwaadaardig)
o Toont lokaal invasie en destructie van nabijgelegen structuren
o Agressief: infiltreren in normale weefsels
o Metastasen zijn mogelijk = uitzaaiingen naar andere weefsels of organen
• Kanker = synoniem voor maligne tumor
o ‘krab’: vasthechten aan andere weefsels
NAAMGEVING:
(1) Eerste criterium = benigne of maligne
(2) Tweede criterium = histogenetisch criterium
→ op basis van het weefsel waaruit tumor is ontstaan
→ op basis van de cel of weefsel dat door tumor wordt nagebootst
Steunweefsel =
onder epitheel
, lO M oARcPSD| 6792092
Epitheliale tumoren:
o < eenlagig/klierepitheel bv: speekselklieren
▪ Adenoom (+)
▪ Adenocarcinoom (-)
o < meerlagig plaveiselepitheel
▪ Papilloom (+)
▪ Plaveiselcelcarcinoom of squameus carcinoom (-)
o < overgangsepitheel (urotheel) bv: blaas
▪ Papilloom (+)
▪ Urotheelcelcarcinoom of transitioneel cel-carcinoom (-)
Mesenchymale tumoren (ontstaan uit steunweefsels)
= stromale of weke delen tumor als ze zijn nagebootst uit steunweefsel (vlezig)
o < fibroblasten
▪ Fibroom (+)
▪ Fibrosarcoma (-)
o < bloedvaten
▪ (hem)angioma (+)
▪ Angiosarcoma (-)
o < lymfevaten
▪ Lymfiangioom (+)
▪ Angiosarcoma (-)
o < bot
▪ Osteoom (+)
▪ Osteosarcoma (-)
o < kraakbeen
▪ Chondroom (+)
▪ Chondrosarcoma (-)
o < vet
▪ Lipoom (+)
▪ Liposarcoma(-)
o < glad spierweefsel
▪ Leiomyoom (+)
▪ Leiomyosarcoma (-)
o < gestreept spierweefsel
▪ Rhabdomyoom (+)
▪ Rhabdomyosarcoma (-)
• Opmerkingen ivm naamgeving
o Carcinomen = veel frequenter dan sarcomen
• Epitheel veel celdelingen + liggen aan het opp (veel met UV-licht in contact)
o Sommige goedaardige tumoren van steunweefsels = zeer frequent
• bv: lipoma, angionoma, fibroma,…
o Soms is niet geweten uit welk celtype een tumor ontstaat
• als er bv. Weinig differentiatie is
o Sommige tumoren worden aangeduid met een eponiem
• bv: warthin tumor, Ewing-sarcoma, Burkitt-
lymfoma,…
→ Ewing-sarcoma (bottumor) = men weet niet uit welke precursor ze ontstaan, jonge mensen
o In sommige weefsels is er een opmerkelijke variatie van tumoren
• bv: lymfomen
, lO M oARcPSD| 6792092
2.4 Vereenvoudigde indeling van maligne tumoren
Carcinoma
• Frequente adenocarcinomen:
o Prostaatadenocarcinoma
o Colonadenocarcinoma
o Borstadenocarcinoma
o Longadenocarcinoma
opm: longen kunnen longadenocarcinoma zijn of plaveiselcelcarcinoma
• Plaveiselcelcarcinoma = squameus carcinoma
o Huid
o Mond
o Farynx: bovenste deel van de slokdarm (= keelholte)
o Larynx: het strottenhoofd
o Slokdarm
o Long:
• proces van metaplasie bij rokers: eenlagig epitheel wordt vervangen door plaveiselpitheel
o Anus
o Cervix (van de baarmoeder)
Bij rokers: trilhaarepitheel wordt squameus epitheel
Sarcoma
Melanoma
• tumor die uitgaat van melanocyten
• Altijd maligne
Mesothelioma
• Tumor die uitgaat van longvlies (mesotheel)
• Altijd maligne
Hematologische maligniteiten
• 1. Leukemie = ontstaat uit WitteBloedCellen (of precursoren)
o Steeds maligne
o Kan ook ontstaan uit lymfocyten, maar niet uit klieren
o Vereenvoudigde indeling
▪ Acuut:
o => snel evoluerend -> uit voorlopers van WBC! (= lymfoblasten/-cyten)
Voorlopers neutrofiele/eosinofiele granulocyten (= myoblasten)
- => snel delende cellen => snel ontwikkelde kankers
o Acute lymfoblastenleukemie (ALL)
o acute myeloïde leukemie (AML)
▪ Chronisch:
o Uit mature (uitgerijpte, gediff.) cellen => delen niet veel meer
o Chronische lymfocytenleukemie (CLL)
o Chronische myloïde leukemie (CML)
• 2. Lymfoma = ontstaat uit lymfocyten
o Vormen een soliede tumor
o Steeds maligne
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zafiekine. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen