H10 bloedstelsel en H11 vertering - Samenvatting - 5 VWO
Samenvatting Nectar 3e ed vwo 5 - Biologie
Samenvatting Nectar vwo 5 - Biologie
Alles voor dit studieboek (163)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Biologie
5
Alle documenten voor dit vak (5521)
Verkoper
Volgen
liekehempen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 7 Evolutie Nectar 5vwo
7.1 Oorsprong van de Mens
Oorsprong van het leven: creationisme
• Tot de 19e eeuw het enige denkbeeld in de westerse wereld
• Gaat uit van 1 God die alles geschapen heeft en het leven is perfect aangepast aan de
omgeving. Niets is veranderd vanaf de schepping dus ook de soorten niet.
• Cuvier (1768-1832) vond fossielen van zo bleek uitgestorven organismen. Waarom zijn die
uitgestorven? Er is dus verandering geweest.
• Om het in te passen in het beeld werd de catastrofetheorie bedacht, waarin na een
natuurramp soorten verdwenen (en, zo dacht men later, nieuwe soorten verschenen)
Oorsprong van leven: evolutietheorie Lamarck
• In de 18e en 19e eeuw kwamen er steeds meer aanwijzingen dat soorten wel kunnen
veranderen: evolutie.
• Eerste evolutietheorie (1809): Lamarck
• Lamarck dacht dat individuen in hun leven eigenschappen verwierven en dit doorgaven aan
hun nakomelingen.
Oorsprong van leven: evolutietheorie Darwin
• Een andere evolutietheorie was van Charles Darwin (1809-1882)
• Darwin zag op zijn reizen met de Beagle dat er binnen soorten variatie was.
• Hij dacht dat deze variatie ervoor zorgde dat het ene individu beter kon overleven dan de
ander, maar wist nog niets over overerving
• Met deze ontdekking van genen werd het 'neodarwinisme' ontwikkeld
7.2 Ontstaan van nieuwe soorten
Evolutietheorie
• Darwin omschreef in zijn boek hoe hij dacht dat soort-vorming ontstond
• Natuurlijke selectie bestaat uit 2 processen
- Struggle for life: niet elk individu overleeft
- Survival of the fittest: Het best aangepaste individu dal een voordeel hebben en overleven
Biodiversiteit
• Huidige biodiversiteit is ontstaan door jarenlange evolutie
- 99% van alle soorten die ooit hebben geleefd is uitgestorven
, Natuurlijke selectie
• "Survival of the fittest"
Soortvorming door selectie
• Door veranderende abiotische factoren
- Temperatuur
- Vochtigheid
- Zuurgraad
Populatie
• Organismen van 1 soort
• Levend in 1 gebied
• Een mannetje en vrouwtje kunnen onderling voortplanten (dus niet gescheiden door tijd of
ruimte) en krijgen vruchtbare nakomelingen
Allopatrische soortvorming
• Een soort raakt gescheiden door barrières in meerdere populaties
• Deze evolueren afzonderlijk met hun eigen mutaties met als selectiedruk: het heersende
milieu
• Als na het opheffen van de barrière de individuen zoveel zijn gaan verschillen dat ze geen
vruchtbare nakomelingen meer kunnen krijgen, zijn er twee nieuwe soorten ontstaan.
Sympatrische soortsvorming
• Soortsvorming zonder barrière
- Maar door scheiding van tijd
- Of door seksuele selectie
- Of door scheiding op diepte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekehempen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.