Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 3, klimaat en landschapszones
Havo 4/5 - H1 Systeem Aarde - De Geo
Alles voor dit studieboek (45)
Geschreven voor
Middelbare school
HAVO
Aardrijkskunde
5
Alle documenten voor dit vak (1575)
Verkoper
Volgen
brittatak
Voorbeeld van de inhoud
Systeem aarde – samenvatting
Ons zonnestelsel
- Mercurius, Venus, Aarde, Mars
~ De binnenplaneten
~ Steen planeten
- Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus
~ Gasplaneten/ijsreuzen
Tijdschalen
- Archaïcum/Azoïcum (4600)
~ De tijd zonder leven
~ De eerste algen Precambrium
- Proterozoïcum/Eozoïcum (2500)
~ Begin van het leven
~ Ongewervelde zeedieren
- Paleozoïcum (primair)
~ Cambrium (570 miljoen jaar geleden)
~ Eerste landplanten en schelpdieren
~ Ordovicium (505 miljoen jaar geleden)
~ Eerste vissen en insecten
~ Siluur (438 miljoen jaar geleden)
~ Gewervelde dieren komen aan land
~ Devoon (408 miljoen jaar geleden)
~ Eerste reptielen
~ Carboon (360 miljoen jaar geleden)
~ Uitgestrekte moerassen en wouden
~ Tijdvak van koolvorming en aardgas
~ Perm (286 miljoen jaar geleden)
~ Tijdvak van zoutvorming ontwikkeld in de oceanen
- Mesozoïcum (secundair)
~ Trias (245 miljoen jaar geleden)
~ Zoogdieren en dinosaurussen
~ Jura (208 miljoen jaar geleden)
~ Eerste naaldbomen en vogels
~ Krijt (144 miljoen jaar geleden)
~ Bloeiende planten en zoogdieren verspreiden dit
- Kenozoïcum (tijd van nu) uitsterving dinosaurussen
~ Tertiair (65 miljoen jaar geleden)
~ Zeezoogdieren, vleermuizen, eerste apen
, ~ Kwartair (1,8 miljoen jaar geleden)
~ Pleistoceen
3 miljoen jaar geleden, voorouders van mens ontstond
~ Holoceen
10.000 jaar geleden tot nu, moderne mens
Relatieve tijdschalen: De volgorde van tijdperken
Absolute tijdschalen: Tijdperken met jaartallen
Opbouw van de aarde
- De kern
~ Nikkel en ijzer
~ 4700 graden Celsius, ondanks hoge temperatuur
is kern vast door de hoge druk
~ Buitenkern heeft minder druk dus is vloeibaarder
- De mantel
~ Binnenmantel, vaste stof
~ Buitenmantel, taai-vloeibaar of plastisch
~ Bevatten veel ijzer en magnesium
- De korst
~ Gesteenten die grotendeels verbindingen zijn
van zuurstof met ijzer, calcium, magnesium,
natrium en aluminium
Twee sferen
- Lithosfeer: buitenste schil van de aarde
(aardkorst + vast gedeelte van aardmantel)
~ Graniet: stollingsgesteente met zichtbare kristallen
dat ontstaat bij langzame koeling van magma (continentale korst)
~ Basalt: Stollingsgesteente dat ontstaat door snelle afkoeling
van lava bij een vulkaanuitbarsting (oceanische kort)
- Asthenosfeer
~ Door hoge temperaturen minder hard dan lithosfeer
~ Platen van lithosfeer glijden over asthenosfeer
Actualiteitsbeginsel: Het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden
en het heden hetzelfde zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittatak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.