Samenvatting deeltje nucleaire geneeskunde van module neuro-NKO, dat in de 1e bach wordt gegeven
Het is een samenvatting van de cursustekst en ppt + aanvullingen vanuit de les
- Vroeger: hersenscan mer radionuclide à enige niet-invasieve methode voor diagnosticeren
- Tc-99m pertechnetaat en Tc-99m DTPA: kunnen niet door BBB (indien inact)
• Enkel indien verstoring: hersenopname
• Lipofiele RF kunnen door BBB
- Voordelen PET tov SPECT
• Betere resolutie
• Optie om te kwantificeren
- Nucleaire beeldvorming: unieke diagnostische info zoals beeldfysiologie
- DAT-scanà parkinsonisme opsporen
Hoofdstuk 2: Anatomie en fysiologie van de hersenen
- Uit afleiding van de lesà minder belangrijk deel J
- Grote hersenen: cerebrumà linker en rechter hemisfeerà door hersenbalk (corpus callosum verbonden)à
daaronder de tussenhersenen, hersenstam en kleine hersenen (cerebellum)
- Doorsnede: 2 lagen
• De hersenschors (cortex) à grijze stof: neuronen
• Het merg à witte stof: zenuwvezels
- Ventrikels: gevuld met CSV
- Doorbloeding cortex= intenser dan merg
- Hemisferen verdeeld in 4 kwabben:
• Frontaal kwab
• Pariëtaal kwab
• Temporaal kwab
• Occipitaal kwab
- Basale ganglia: nucleus caudatus, putamen en thalamus
• Ontvangen aan en afvoerende zenuwbanen vd grote hersenen à regeling beweging
- Meningen of hersenvliezen: van buiten nr binnen
• Dura mater: harde hersenvlies
• Arachoidea: dunne laag
• Pia mater: verbonden met oppervlak van hersenen en ruggenmerg
- Cerebrale circulatie:
• A. carotis interna: grootste+ belangrijkste toevoer van bloed aan voorste deel hersenen
• A. vertebralis: bevloeit achterste gedeelte van hersenen
§ Maken deel uit van de circel van willis
- Zenuwcellen: communiceren onderling met elkaar à elektrisch signaal via uitlopers
• Gliacellen: ondersteunende functie id hersenen
• Ruimen afgestorven zenuwcellen op
- à oligodendrocyten: witte isolatielaag rond axonen
- à astrocyten: reguleren de neurotransmittermoleculen in de synapsen
- à microglia: onderdeel bh immuunsysteem van de hersenen
- Neurotransmitters:
• Aminozuren, peptiden, monoaminen,…
• Dopamine: rolbij het ervaren van genot, blijdschap en welzijn+ initiëren van bewegingen
• Bij nucleaire geneeskunde: tracerprincipe: om algemene parameters te meten zoals perfusie of
metabolisme
,Hoofdstuk 3: Tracers: perfusie en metabolisme van de hersenen
- Goede doorbloeding= nodig om energie en zuurstof nr hersenen te vervoeren
• Enkele min onderbrokenà onherstelbare schade
- Herenen: enige orgaan dat constante levering van glucose vergt om te overleven à glucosetekort van
enkele min= ook schade
- Hersenperfusie: dmv SPECT na injectie met lipofiel RF
• Hersencellen geëxtraheerd en gefixeerd
• Lokale opstapeling afh van arteriële doorbloeding
- Meest gebruikte tracers; Tc-99m-ECD (ethyleen cysteïne dimeer) en Tc-9m-HMPAO (hexamethyleen penta
amino oxime
- Normale SPECT: !!!!
• Homogene activiteitsopname in de cortex, cerebellum en grijze stof
• Thv witte stof: minder opname
• Ventrikelsysteem: fotoarm gebied
• Basale kernen: meer opname van tracer
- Metabolisme van hersenen: voorkeur voor FDG
• Glucose is brandstof hersenen + PET heeft betere resolutie dan SPECT
3.1. Tc-99m-HMPAO
- Poedervorm: verkrijgbaar als kit à houdbaarheid van 4u na toevoeging van radiofarmacon
- Goede first pass extractie van 80%
- Eenmaal door BBBà ‘opgesloten’ in neuronen
- SPECT beelden van 20min tot 2u na injectie
- Excretie is vnl renaal en gastro-intstinaal à veel drinken
3.2. Tc-99m ECD
- = neurolite
- Neutraal lipofiel middel dat passief door BBB diffundeert
- Na bereiding: 6u stabiel
- First-pass extractie van 60% tot 70%
- Bloedklaring sneller dan bij Tc-99m-HMPAO= betere verhouding tss hersenen en achtergrond = betere
fixatie in de neuronen
- Treedt een langzame uitspoeling op à 25% van de hersenactiviteit na 4u weg
- Beeldjes zijn de eerste 15 tot 30min beter zijn dan die van Tc-99m-HMPAOà indien beeldvorming wordt
vertraagt zijn ze toch suboptimaal
3.3. 15O-H2O PET
- Zéér korte T 1/2e : 2min
- Hersenperfusie meermaals kort achter elkaar
- Belangrijkste metabolische substraten van de hersenenà zuurstof en glucose
• Beide metabole paden bestudeerd met PET-tracers
- O-15à regionale cerebrale metabolisme van zuurstof
- FDGà glucosemetabolisme van de hersenen
• FDG= glucose analoog
• Opgenomen in cellen via glucose transporters
• Wordt gefosforyleerd dr hexokinase in FDG-6-fosfaatà niet kan worden gemetaboliseerd en dus
opgesloten zit in cel
- Opname FDG in de hersenen: 30min
- PET= betere resolutie dan SPECT
- Meer “gemiddelde” opname dan “momentopname”
, - Gevoeligere techniek voor bepaalde ziekteprocessen
• Wijziging van neurale activiteit door ziekteà wordt weerspiegeld in verandering van glucose
metabolisme
• Meest nauwkeurige in-vivo methode
• Verdere klinische toepassingen in de neurologie, neurochirurgie en psychiatrie
- T 1/2e van 110minà geen cyclotron nodig
- Steeds veel drinken en plassen is belangrijk bij onderzoeken!
3.5. Methodologie
3.5.1. PET-aqcuisitie
- Pt moet 4 tot 6u voor de injectie vasten
- Serumglucose moet lager zijn dan 200mg/dl
- 2u geen kortwerkende insuline en 6-8u geen langwerkende
- Vermijd enkele dagen voor de test zwarte inspanningen
• Inspanning en insuline zullen FDG nr spieren sturen = minder opname in de hersenen
• F-18 FDG: moet geïnjecteerd worden in een rustige en verduisterde kamerà pt moet tijdens
opname tijd stil en ongestoord zijn
3.5.2. SPECT-acquisitie
- Pt geïnjecteerd in een rustige+ verduisterde kamer
- Voor beste beeldkwaliteit: delay van 30 tot 60min voor Tc-99m ECD en van 3O tot 90min voor Tc-99m
HMPAOà verbeteren SNR
- Patiëntpositionering= belangrijk!
• Camerakoppen zo dicht mogelijk bij pt
• Hoofdhouder gebruiken op einde van de tafel
• Bij zware pt + pt waar schouder zicht belemmerdà posterieure fossa mogelijks niet gezien
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MBRT2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.