Het is een samenvatting van een boekje wat mijn leraar heb gekregen. Het gaat over de ethiek en onderwerpen als utilisme, plichtethiek van Kant, deugdethiek van Plato , Socrates en Aristoteles, Moraalkritiek Nietzsche.
Etnische vraag: je kunt het niet oplossen met feiten en het gaat over het uiteindelijke goed.
Moraal = gaat om gerechtvaardigde verwachtingen (verwachtingen die je ook echt mag
hebben, hoe het zou moeten zijn) van mensen onderling die normatief zijn, want normen en
waarden worden onder de mens gekoesterd en geen kwestie van het individu.
Waarde = zaken waarvan we het goed vinden dat ze bestaan.
“wat een mens belangrijk vindt”
Norm = gedragsregels die van waarde zijn afgeleid → vertellen wat je moet doen
om je waarde te realiseren.
“je moet / je mag niet”
2.2 Utilisme
6a) Consequentialisme (gevolgenethiek) = stroming in de ethiek die stelt dat juistheid van
handelingen moet worden vastgesteld op basis van de gevolgen van deze handeling. Een
vorm hiervan is het Utilisme.
Utilisme = grootste geluk bevorderen ( al ons handelen van nut moet zijn voor alle
betrokkenen).
b) Bentham: hedonistisch: geluk bestaat uit ervaringen van genot. Handeling is goed als de
gevolgen goed zijn, neemt het totale geluk toe.
Mill: de kwaliteit van ervaringen is ook van belang, we moeten het waarderen vanuit onze
(levens)projecten.
c) Utilisme heeft eudaimonische strekking: het beschouwt als goed en waardevol wat
mensen gelukkig maakt.
d) Utilisme is universalistisch en onpartijdig = het wil het geluk van alle betrokkenen
maximaliseren (meeste geluk teweegbrengen) zonder aanzien van personen (iedereen is
gelijk).
e) Bezwaren utilisme:
- onverzadigbaar: je bent nooit klaar met de maximalisatie van geluk, dus moet je er
altijd mee bezig zijn.
- negatieve verantwoordelijkheid: je bent niet alleen verantwoordelijk voor wat je doet,
ook voor wat je nalaat te doen om geluk te maximaliseren.
- eigen projecten: moet er geen ruimte zijn voor persoonlijke doelen? Nu moet alleen
nog maar geluk maximaliseren…
- onpersoonlijk: mag ik bv. het geluk van familie niet meer bevorderen dan dat van
anderen.
, - collectieve verantwoordelijkheid: word ik als individu niet verantwoordelijk voor zaken
waar de samenleving als geheel verantwoordelijk voor moet zijn.
Gelukkig zijn = verstandig zijn = moreel zijn
7) Intrinsieke waarde: een zaak die zichzelf waardevol is en die mensen niet vanwege iets
nastreven. (middel gebruiken voor het middel zelf bv: filosofie volgen om iets te leren)
Instrumentele waarde: waarden die niet op zichzelf waardevol zijn en die mensen
nastreven omdat zij bijdragen aan intrinsieke waarde. (middel gebruiken om doel te halen
bv: filosofie volgen om examen te halen)
Bv: Waarom wil je er mooi uitzien?
intrinsiek: je vindt schoonheid een belangrijke waarde
instrumenteel: als je dan andere beter kunt versieren
2.3 Plichtethiek Kant
8a) deontologie: kijkt niet alleen naar gevolgen, zoals consequentialisme, maar erkent dat
er ook andere maatstaven in het spel zijn zoals bedoelingen.
- doe wat jij zou willen dat iedereen altijd doet
- (wat jij niet wil dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet)
Kant: goede wil = het enige op de wereld wat zonder beperkingen als goed kan worden
beoordeeld.
Het doet er niet toe dat de daad in kwestie slaagt of mislukt.
Categorisch imperatief = onvoorwaardelijke eis = handel slechts volgens maximes
waarvan je tegelijk kunt willen dat ze een algemene wet worden.
- eerste formulering: hande volgens de regel waarvan je als rationeel wezen zou willen
dat deze een algemene wet zou zijn.
- tweede formulering: behandel rationele wezens (mensen) nooit alleen als middel,
maar ook als doel
- rationele wezens willen ook hun eigen wil bepalen
Hypothetisch = voorwaardelijke eis
Utilisme waarschuwt voor Kant’s morele narcisme: (geen inlevingsvermogen / moraal staat
in het teken van welvaart en geluk van mensen)
Deugdethiek Plato
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kikidehaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
