Een samenvatting van de wetenschapsleer van filosofie
2 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Filosofie
Niveau
VWO / Gymnasium
Het is een samenvatting van een boekje wat mijn leraar heb gekregen. Het gaat over de wetenschap en onderwerpen als logisch positivisme, empirische cyclus, Popper, Kuhn, hermeneutiek en Feyerabend.
Samenvatting 4
a. Experiment = waarneming in gecontroleerde omstandigheden.
Gecontroleerde omstandigheden = alle factoren die invloed hebben hetzelfde blijven
of gecontroleerd gevarieerd worden.
Herhaalbaarheid = wanneer je het experiment op dezelfde manier uitvoert, heb je
dezelfde uitslag.
b. Kwantificeren = eigenschappen die je meet zo definiëren dat je er een getal aan kan
verbinden.
c. Verklaren de oorzaak aanwijzen veronderstelt wetmatigheden: telkens als
OORZAAK dan GEVOLG.
Wetenschappelijke voorspelling: met wetmatigheden kun je behalve verklaren ook
voorspellen. (Als de oorzaak plaatsvindt, zal het gevolg immers noodzakelijk moeten
gebeuren).
d. Descriptief = beschrijven hoe de wetenschap functioneert, zonder een
waardeoordeel te vellen.
Normatief = voorschrijven hoe wetenschap zou moeten zijn, hoe ze hoort te zijn.
e. De formele wetenschappen doen niet aan empirische waarneming, maar bestuderen
enkel abstracte objecten.
De empirische wetenschappen doen juist wel aan empirische waarneming.
f. Reductie = verklaren van verschijnselen op een hoger niveau naar onderliggende
structuren en processen.
Samenvatting 5 Logisch positivisme
a. Positivisme (feiten) = een filosofische stroming die zich verwierp tegen elke vorm van
metafysica. De filosofie baseerde zich op wetenschappelijk kennis van empirische
aard.
b. Drie stadia die de historische ontwikkeling van kennis:
1. Het religieuze stadium → verschijnselen worden verklaart door
goddelijke krachten.
2. Metafysische stadium → abstracte begrippen dienen ter verklaring.
3. Het wetenschappelijke / positieve stadium → kennis is nog louter
gebaseerd op zintuiglijke ervaring (feitenkennis).
c. Het beginsel van verifieerbaarheid = een zin of bewering heeft alleen betekenis als
het beginsel mogelijk is om die te verifiëren (= door empirische waarneming uit te
maken of ze al dan niet waar is).
, d. Metafysische problemen zijn ook taalproblemen. Metafysische problemen zijn (nog)
niet met de wetenschap te verklaren net als het taalprobleem volgens Wiener Kreis.
Als je een taalprobleem hebt maak je geen gebruik van zinvolle taal, wat volgens
Kreis wel moet.
Wiener Kreis / logisch positivisme
- weg met irrationaliteit → denken en samenleving worden dan beter. →
Bereikbaar? Gebruik alleen zinvolle taal.
Samenvatting 6 Empirische cyclus
a. Deductie:
- Logisch geldig = uit de premissen volgt de conclusie noodzakelijk.
- Oftewel: als de premissen waar zouden zijn, zou de conclusie ook
noodzakelijk waar zijn.
Wetenschap kan niet alleen deductief zijn, omdat deductief logisch geldig is maar niet altijd
waar is.
b. Inductie:
- Van een beperkt aantal gevallen afleiden dat iets altijd het geval is.
- Dat is logisch niet geldig.
- Wetmatigheid afleiden in waarnemingen.
Probleem: logisch ongeldig: geen universele wet af te leiden van individuele waarnemingen.
c. Logisch positivisme is te streng, want je kunt niet alle gevallen telkens onderzoeken.
Als je erachter wilt komen of alle koeien vlekken hebben is het onmogelijk om ALLE
koeien van de wereld te gaan bekijken.
d. Theorie = een model van de werkelijkheid (ondersteund met veel bewijs).
Hypothese = als de theorie klopt dan zal dit het geval zijn in de
werkelijkheid (iets specifieker → empirisch bewijs nodig).
Voorspelling = als hypothese klopt, zal in de volgende omstandigheden deze
waarneming doen.
Empirische waarneming
Analyse data = soms is de waarneming zo complex dat analyse nodig is.
e. Oplossing: algemene
theorie steeds
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kikidehaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
