Zintuigen : algemeen
Inleiding
Sensorische receptoren
• Verzamelen van info binnen en buiten het lichaam
• Buiten: exteroreceptieve receptoren (bv. geur, licht, smaak, geluid…)
• Binnen: proprioreceptoren (bv. positie van gewrichten, zuurstof- en CO2 concentraties in
bloed)
• Fysische of chemische prikkel van binnen of buiten het lichaam → zenuwimpuls
• Elektrisch signaal: frequentie en patroon is karakteristiek voor waargenomen prikkel
o Snel adapterende receptoren: toestandsverandering: prikkel leidt tot snel
afnemende stroom van actiepotentialen
o Traag adapterende receptoren: blijvende toestand
• Signaal via sensorische neuronen naar CZS (afferente ZV)
Receptoren
Somatische en viscerale receptoren -> Tast en druk: huid
-> Warmte, koude en pijn: vrije zenuwuiteinden
-> Proprioreceptoren: spierspoelen, peeslichaampjes
van golgi: spier
Chemoreceptoren Reuk en smaak
Receptoren voor licht Oog
Receptoren voor geluid en evenwicht Gehoor- en evenwichtsorgaan
Reuk
Olfactorisch epitheel:
• Reukcellen:
o Bipolaire neuronen
o Kern meer basaal
o Sensorische cilia (zeer lang)
o Kunnen regenereren uit basale cellen (bv. na ontsteking)
• Dendrieten: vergroten receptoroppervlak -> genereren actiepotentialen
• Axonen: verzamelen in fila olfactoria
bipolaire neuronen:
OV = olfactorische vesikels
N = olfactorische cellen
b = basale lichaampjes
Kliertjes van Bauwman: secreet produceren dat
reukmoleculen worden weggewassen en zo
moleculaire receptoren vrijkrijgt om nieuwe
reukreceptoren te ontvangen (functie: uitwisselen
van de prikkel)
Smaakcellen:
• staan in contact met zenuwvezel
• smaakcellen maken contact met buitenwereld d.m.v. smaakporus
• als cel gestimuleerd wordt om signaal door te sturen ->
neurotransmitters worden vrijgesteld uit cel -> binden op receptoren
van zenuwvezel -> depolarisatie in zenuwvezel -> impuls naar CZS
• Papillae circumvallatae
• Papillae fungiformes
• T.h.v. tong, zacht gehemelte, epiglottis
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AVL2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.