Samenvatting

Samenvatting Sociologie Walter Weyns

0 keer verkocht

Vak
Sociologie

Instelling
Universiteit Antwerpen (UA)

Dit is een samenvatting van het vak Sociologie van Walter Weyns aan de faculteit sociale wetenschappen van de Universiteit Antwerpen. De samenvatting bevat het lesmateriaal, extra notities en aanvullingen vanuit het boek. Ik behaalde 14/20 door deze samenvatting.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 47 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 14 mei 2021
Aantal pagina's 47
Geschreven in 2020/2021
Type Samenvatting

sociologie
walter weyns
inleiding tot de sociologie

Volgen

jinthesoetemans Lid sinds 3 jaar 38 documenten verkocht

Sociologie
Introductie

- Responsiecolleges: worden nog georganiseerd om vragen te stellen
- Taak: boek lezen en korte tekst schrijven tegen vrijdag 6 december! (zie opdracht ppt)
 Boek stelt centrale vraag: wat is sociaal?
 2 punten op het examen!!
- Proefexamen in december!
 Laatste les van het semester
 1/3 van het examen -> mag met cursus
 Er worden antwoorden geprojecteerd

Hoofdstuk 1: sociologische verbeelding

1.1 sociologie is relatief recent wetenschap
- Zit er logica in de ontwikkeling van de wetenschap?
 Wat is een wetenschap?
- Op basis van waarnemingen en hierin regelmaat herkennen
 De natuurwet proberen achterhalen
- Theorieën beginnen opstellen (systematiseren & veralgemenen
- Astronomie was de oudste wetenschap
 Hiërarchie van de wetenschap volgens A. Comte
- Wiskunde is geen wetenschap
- Objectiveren = op afstand komen en het dan
bekijken
 Is makkelijker bij onderste
wetenschappen (bij astronomie en
fysica)
- Sociologie staat vanboven (relatief laat
gekomen)
 Samenleving zie je overal en nergens
 Termen die je niet kan zien, moeilijk te objectiveren
 Ligt dichter bij ons -> moeilijker te observeren/ bestuderen
- ‘Een tijdperk van de sociologie’
 Vanaf 19e eeuw begonnen mensen meer te beseffen dat ons leven verweven is met
een maatschappelijk leven
 ‘the sociological imagination’
- Pas wanneer de maatschappij versneld veranderd (crisis,…) ontstaat de
sociologische verbeelding ≠ gewoon feiten observeren

1

,1.2 Sociologische verbeelding ontspruit aan crisisbesef
- Er is geen ‘natuurlijke distantie’ tussen individuele mens en maatschappij
 Vb. menselijke geest / taal -> ook wanneer je alleen bent, ben je ‘afhankelijk’ van taal
- Heel het ‘denken’ op jezelf is niet ‘van u’ -> het materiaal waarmee je denkt
is niet van jezelf (materiaal = moedertaal)
- Taal hebben we allemaal gemeenschappelijk
- Menselijke geest zit vol met sociale elementen -> via sociale interactie
- Wanneer we de grens overschrijden van het vermogen tot het denken (met
taal) hebben we iets sociaal
- Het meest menselijke in onszelf is iets wat sociaal is = het denken/geest , een
geschenk van de samenleving
- Dementeren = ontmenselijking (de geest is niet capabel om te
communiceren)
=Ook al ben je alleen, dan nog duikt de maatschappij nog in je, in de vorm
van taal. Van het begin van je leven zit de maatschappij in u.
 Mens = denkende bestaansvorm
 Vb. menselijk lichaam/ getemde honger
- Eten is zeer gemodeleerd -> ‘een menselijke manier van eten’ bestaat niet
- Menselijk lichaam is afhankelijk van maatschappelijke normen (sociale druk)
 Vb. niet overal uw behoefte doen wanneer je moet
 Baby’s voldoen nog niet aan de maatschappelijke normen -> huilen
ook ’s nachts
- Ook eten krijgt een sociaal ritme -> hongergevoel sociaal ritmeren
- Dus: temmen van honger = sociaal!
- Lichaam is ook niet ‘van u’: zit vol met maatschappelijke normen
 Jarenlange socialisatie om mee te draaien in de maatschappij
- Lichaam is niet van u, geest is niet van u
- Sociologie ontluistert (nood aan democratie)
 Sociale wetenschap heeft moeten ‘vechten’ om gedachtegang te mogen verkondigen
 Je kunt enkel sociologie beoefenen wanneer je vrijheid hebt tot spreken
- Moeilijker dan het lijkt
- Vrijheid wordt beperkt door vb. peer-pressure
- Socioloog mag niet meelopen met de groep -> zelfstandig denken!
 Vb. Montesquieu – Lettres persanes: dingen aan het licht gebracht, eigen
samenleving bekeken door de ogen van een buitenstaander (visie op Parijs vanuit de
ogen van de Perzen)
- Perspectief van de buitenstaander helpt om dingen te zien -> eigen
gewoontes bekijken, het kan ook anders
- Vervreemding heb je nodig om tot socioloog te worden
 Vb. William Du Bois (1868-1963): stamde af van slaven, in blanke samenleving heeft
hij ook een buitenstaandersperspectief
- Socioloog als ‘ontdekkingsreiziger in eigen samenleving’
- Wanneer je niet behoord tot de meerderheidspositie, kan je beter een visie
vormen over een samenleving -> meerderheid vindt elke gedachte in een
bepaalde samenleving ‘normaal’

2

,- The Great Transformation (twee revoluties: Franse en Industriële) -> drempel voor
sociologie
 Historische drempeloverschrijdingen
- Beheersing van vuur -> eerste soort van taal gaat hiermee samen
 ‘vuur en beschaving’ – J. Goudsblom
 Vuur is de reden waarom de Homo Sapiens niet is uitgestorven ->
verschuiving van de machtsbalans (mens > roofdieren)
 Alles is veranderd (eten, techniek, manier van denken,…)
- Agrarisering – ‘neolithische revolutie’ (nieuw stenen tijdperk)
 Mensen maakten vanaf hier complexere producten
 Temmen van wilde planten (aan landbouw doen)
 Mensen gingen zich vestigen
 Kain (nieuwere vormen) en Abel (oudere vormen) is een metafoor
voor de conflicten tussen de twee, Kain vermoordt Abel
 Leven na de dood komt voor van landbouw -> zaadje dat groeit
- Industriële Revolutie
 Afscheid van landbouwmaatschappij -> later industriële
maatschappij
- Informatiemaatschappij
 Machtbalanswisseling: machines nemen de overhand op spierkracht
 Vrouw komt in een andere positie terecht (meer gelijkheid)
 Vier verschillende periodes in de geschiedenis
- Belangrijkste voor ons: agrarische -> Industriële want hier is het sociologisch
denken ontstaan
- Hoe hangt dit allemaal samen
- Zie dia 34-35: sociologische oefening -> periode in de tijd bekijken vanuit alle
verschillende onderwerpen
 Van links naar recht: evolutie op vlak van politiek, autoriteit, gezag,
techniek, wonen, economie, recht en wereldbeeld
 Sociologische verbeelding = manier waarop al deze domeinen
samenhangen en hoe?
 Bij elke radicale verandering (historische drempel) verandert de
samenhang op elk gebied (lopname es 2 deel Z)
- Vilfredo Pareto
 De menselijke samenleving is het onderwerp van specifieke studies
 Andere studies behandelen een vager, omvattender onderwerp. Sociologie maakt
een synthese en bestudeerd de menselijke samenleving
1.5 Sociaal probleem als bron van sociologische verbeelding
- Waarom wordt iets als een sociaal probleem gezien?
 Er moet iets zijn waarvan je zegt dat het problematisch is
 Wordt subjectief problematisch ervaren voor velen
 Objectief vaststellen dat het een probleem is
 Je moet met voldoende mensen zijn (collectief)
 Nu: dood is geen sociaal probleem -> er zijn nog mensen die sterven, maar ook die
niet sterven

3

,  Aardbeving is geen sociaal probleem
wel een sociaal probleem: gebouwen met slechte constructie
 Het moet oplosbaar zijn -> wat oplosbaar is = relatief

1.6 Wright Mills over sociologische verbeelding
- Persoonlijke klachten vs sociale problemen
 Vb. tandpijn: bij een persoonlijk probleem ga je niet op zoek naar een bredere
verklaring, gewoon gelukkig als je geholpen wordt
 Er is niet zoiets als ‘een sociaal probleem’ -> overal anders bekeken
- het individuele kunnen zien als het collectieve
 het individuele = klachten, problemen
 het collectieve = veel ruimer -> alle mogelijke kenmerken
 boek: emile durkheim over zelfdoding
- ook niet meteen denken aan collectieve verklaringen, eerder aan
psychologische verklaring van die bepaalde persoon
- vertrok van simpele statistieken: zelfmoordratio is zeer verschillend uit die
tijd (nu is het helemaal anders)
 meer in steden
 meer mannen dan vrouwen
 meer protestanten dan katholieken
- verklaring?
 Sociale integratie in 3 gevallen is minst groot bij die groep die meer
zelfmoord pleegt
 Sociale integratie = wanneer je in een groep wordt
opgenomen kan je hulp vragen, groter netwerk waarop je
kunt op terugvallen (mannen zijn meer onderweg tussen
huiselijke sfeer en werksfeer, vrouwen hebben een stevigere
inbedding in hun buurt dus beter sociaal geïntegreerd, idem
voor steden en protestanten -> minder rituelen en
individuele relatie met God)
- het eigene zien als exotisch
 dat wat wij normaal vinden vanuit een ander perspectief bekijken
 hoe zou een ander persoon in mijn situatie leven? & hoe zou die mijn zien?
 Horace Miner over ‘Nacirema’ (tekst op BB)
- Hij beschrijft het ritueel van tandenpoetsen ‘American’ -> wij doen dat vanuit
de rationalisering tandhygiëne maar is sociaal opgelegd ritueel dat voor veel
mensen ondertussen een vast ritueel is geworden
 Ruth Benedit over kannibalisme
- Beschaafder om een stad plat te gooien dan elkaar op te eten -> alles uit een
ander perspectief bekijken!

1.7 Twee grondleggers: Comte & Spencer
=stellen zelfde vragen maar komen op andere antwoorden
=beide waren getroffen door de snelle veranderingen in de samenleving, ieder op een andere
manier

- Basisvragen van de sociologie

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jinthesoetemans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting Sociologie Walter Weyns

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud